Het grote boek over de Aarde – een naslagwerk
Het grote boek over de Aarde heb ik bewust aangevraagd. Iedereen die mij een beetje goed kent weet namelijk dat ik echt helemaal niks heb met geschiedenis en aardrijkskunde. Ik grapte vroeger altijd dat ik het wel zou leren als ik zelf kinderen zou krijgen. Nooit gedacht natuurlijk dat ik uiteindelijk voor de klas kwam te staan. Vorig jaar in de middenbouw had ik dit boek al heel handig gevonden toen ik bezig was met een groot project over klimaatverandering. Maar ook voor mijn 8 jarige dochter zal dit een nuttig boek zijn in de toekomst. En ok vooruit, ook voor mij 😉
1 planeet, 4 elementen, een waanzinnig verhaal
De subtitel van het grote boek over de Aarde is, 1 planeet, 4 elementen, een waanzinnig verhaal. Dat snap ik helemaal. De 4 elementen, aarde, lucht, vuur en water hebben de aarde vormgegeven en alles gecreëerd wat nu bestaat. Maar dat is natuurlijk niet in 1 seconde gebeurd. Het proces van onze planeet Aarde is er 1 van miljoenen jaren. Dat na te vertellen is in een waanzinnig verhaal met behulp van wetenschap, geschiedenis en aardrijkskunde.
Net zoals de schrijver in dit boek schrijf ik het element aarde met een kleine letter en de planeet Aarde met een hoofdletter.
Aarde
De planeet Aarde cirkelt samen met 7 andere planeten om de zon. Dit wordt ook wel het zonnestelsel genoemd. Hoe de Aarde tot stand kwam, de structuur van de Aarde en de evolutie, alles wordt heel duidelijk uitgelegd. Maar er is zo onwijs veel meer te vertellen. In het grote boek over de Aarde heeft elke nieuwe pagina weer een nieuw hoofdstuk waarin iets centraal staat.
De verschillende grondlagen bijvoorbeeld, niet te verwarren met bodemsoorten. De grondlagen heten horizonten. De platen en breuken die kunnen zorgen voor aardbevingen. In het boek staan zelfs een paar beroemde aardbevingen zoals die uit 2010 in Haïti.
Vulkanen en vulkaanuitbarstingen, uiteraard staat de meest actuele uit La Palma nog niet in dit boek vol geschiedenis.
Geschiedenisles
Het grote boek van de Aarde is net een grote geschiedenisles. We leren over de ontwikkeling van de mens en het leven in de Steentijd. Maar ook de periode van jagers en verzamelaars wordt gesproken. Ook komen alle werelddelen aan bod met de eerste stap Afrika, de geboorteplaats van onze menselijke voorouders.
Ik merk terwijl ik dit boek doorblader dat ik gefascineerd kijk naar de mooie platen die in het boek staan, maar het ook leuk vind om de vele weetjes en feitjes te lezen. Zoals die dat de menselijke bevolking 70.000 jaar geleden uit slechts 2000 mensen bestond. Heel bijzonder! Wat heel fijn is te weten dat er achterin een verklarende woordenlijst te vinden is. Zodat als je er met de tekst niet uitkomt er achterin nog iets meer informatie te vinden is voor de soms best wat lastige woorden.
Lucht
Tijd om door te gaan naar het volgende element in het grote boek over de Aarde. Namelijk lucht. Het eerste wat we doen als we geboren worden is ademen en het laatste wat we doen als we sterven is ademen. De lucht is zo belangrijk voor de mensheid, maar voor nog veel meer! Niet voor niets dat de oude Grieken geloofden dat lucht een machtige kracht is, ook al kan die niet gezien en bijna niet gevoeld worden.
We leren waar lucht uit bestaat, de 5 lagen van lucht in de atmosfeer en zelfs de evolutie van lucht.
Dieren die vliegen door de lucht en ja ook Dinosaurussen. Maar de dieren zijn niet de enige wezens die vliegen, ook de mens kan zich door de lucht bewegen. Niet alleen vlakbij de Aarde, maar ook naar de ruimte!
Iets wat veel mensen zich niet beseffen, en ik ook niet, is dat je lucht ook nodig hebt voor geluid. Zonder lucht kun je niet praten, is er geen sprake van taal en kun je geen dierengeluiden horen. Maar ook de prachtige muziekinstrumenten hebben geen functie zonder lucht. Ik ben het eens met de oude Grieken. De lucht is een machtige kracht!
Maar de lucht en de wind zorgen ook voor minder fijne dingen. Zoals de El Nino die de wereld op zijn kop zet. Woestijnwinden die zorgen dat wij hier in Nederland allemaal zand op onze auto’s hebben liggen.
Gelukkig is de mens slim en weet het van de machtige wind ook speelgoed te maken. Zodat je kunt kitesurfen en zeilen bijvoorbeeld. En de wind is nu ook een belangrijke energiebron in windmolenparken.
Vuur
Vuur is voor Aardse begrippen een relatief jong element. Vuur was er namelijk niet gelijk vanaf het begin. En ondanks dat we vuur nodig hebben, is vuur ook heel gevaarlijk. Denk maar aan de allesverwoestende bosbranden zoals vorig jaar in Australië. Maar hoe deden we dat vroeger voordat er vuur was? En hoe zit dat nu precies met de mythe van de Feniks? Je leest en leert het allemaal in het grote boek over de Aarde.
Vuur hebben we nodig om ons te verwarmen als het koud is buiten bijvoorbeeld tijdens het kamperen. We hebben het nodig om eten op te bereiden, in elk geval vroeger nu koken we steeds meer op elektriciteit. Maar ondanks dat we vuur nodig hebben, is het ook een vijand. Het beroep brandweerman is er niet voor niks. De geschiedenis kent enorme branden die veel hebben verwoest.
We leren over steenkool, houtskool, brons en ijzer. En over het opboren van olie. Die olie die we nodig hebben voor onze benzine, maar ook een ramp is gebleken voor dieren van de zee door grote rampen op booreilanden en containerschepen.
Voor het eerst lezen we ook over op de opwarming van de aarde. Een proces wat veel mensen bezighoudt de afgelopen jaren. Steeds meer mensen hebben door dat het niet zo goed gaat met het klimaat.
Water- het vierde element in het grote boek over de Aarde
Tijd om naar het laatste element te gaan in het grote boek over de Aarde. Water. Water stroomt over het aardoppervlak en diep onder de grond. Het is ook hoog in de lucht aanwezig. We kennen water als een vaste stof, een vloeistof en een gas. Water is als bloed dat door de aderen van de Aarde stroomt. En ook wij mensen hebben water nodig om te overleven.
We leren over de oorsprong van water, over de rivieren en oceanen, en de bekende watercyclus die ik mij nog herinner uit mijn schooljaren. De aarde is voor 71% bedekt met water en elk levend wezen heeft water nodig. Wetenschappers denken dat het eerste leven is ontstaan in het water.
We lezen over water en landbouw en de hangende tuinen van Babylon. Maar ook over kanalen en sluizen om om te gaan met al dat water.
Over water worden bruggen gebouwd, en over water wordt ook gereisd. De eerste ontdekkingsreizigers voeren op zee om nieuw land te ontdekken. Natuurlijk kunnen Columbus maar ook piraten niet ontbreken in het grote boek over de Aarde. De noordpool en de zuidpool en de getijden van eb en vloed.
Maar hoe nodig we water ook hebben, ook water zorgt voor problemen. Overstromingen komen helaas overal voor. Zoals afgelopen jaar ook in Limburg het geval was door zware regenval.
Illustraties in het grote boek over de Aarde
Het grote boek over de Aarde staat bomvol illustraties. Soms tekeningen door Brendan Kearney, een andere keer foto’s of grafieken. Het is een zeer welkome afwisseling op de soms wat taaie stof om te lezen. Het ontstaan van onze planeet en de 4 elementen kan zware materie zijn om over te leren. Maar de illustraties en de fijne uitleg van Mark Brake en Dr. Mike Goldsmith maken dit een waanzinnig verhaal en naslagwerk voor kinderen in de bovenbouw en middelbare school om heel veel informatie uit te halen.
Mijn hoofd duizelt in elk geval van het doornemen van dit boek. Het is niet bedoeld om in 1 keer te lezen en dat ga ik zeker ook niet doen. Wel krijgt dit boek een mooie plekje in onze boekenkast voor als onze dochter vragen gaat stellen die mama niet weet te beantwoorden. Helaas kan ik niet enthousiast vertellen dat ik zelf opeens bekeerd ben en aardrijkskunde en geschiedenis opeens heel interessant vind. Ik ben een mens wat liever naar de toekomst kijkt en wil zorgen dat we een mooie aarde kunnen blijven houden. Maar eerlijk is eerlijk, ik heb er zeker wat van geleerd en zal mijn dochter met plezier voorlezen en helpen bij dit prachtige complete boek.
Specificaties het grote boek over de Aarde
Auteur Mark Brake | Dr. Mike Goldsmith | illustraties: Brendan Kearney | Uitgeverij Baeckens, Bakermat | Lonely Planet Junior | Vertaling: Hanne Vandenbroeck | Lydia Rose Makin | 9789059245679 | augustus 2018 | 256 pagina’s | meer informatie vind je hier of bij de lokale boekhandel