Adaptieve Intelligentie over leven en slimmer werken

‘Adaptieve Intelligentie, lichter leven slimmer werken’ is een mooi vormgegeven boek. Op de kaft staat een kameleon; een dier dat van kleur kan veranderen naar gelang de omgeving (heel adaptief dus). De achterflap belooft dat dit boek een cruciale en relevante vraag beantwoord die voor velen van ons geldt: hoe kan ik lichter leven en slimmer werken in een nieuw normaal? Een normaal waarin we worden geconfronteerd met een overvloed aan prikkels, meer digitalisering en alsmaar krachtigere veranderingen, zowel op ons werk als in de samenleving.  

Het antwoord volgens Rudi Francken en Tim Vermeire is adaptieve intelligentie (AQ). Rudi en Tim werken al jaren in de bedrijfswereld in verschillende functies: van directie- en managementfuncties tot betrekkingen als trainer, consultant, spreker en coach. Vanuit deze rollen faciliteren ze transformaties en werken ze naar duurzame inzetbaarheid van mensen. 

Lichter leven en slimmer werken 

Het boek begint met een inleiding over het belang van adaptieve intelligentie en en een uitleg van wat AQ precies is. Er is anno nu (21e eeuw) vaak een mismatch tussen wat er op ons brein afkomt en waartoe ons brein in staat is om te verwerken. Dit leidt tot klachten, gaande van lusteloosheid, geprikkeldheid, gebrek aan focus tot depressie en slapeloosheid. Om dit goed te begrijpen wordt kort de evolutie van ons brein en ons stresssysteem toegelicht. 

Maar ‘stressmanagement zal niet voldoende zijn. Je zult bereid moeten zijn om je leven te vereenvoudigen, om te onderzoeken wat echt telt. Je zult jouw prefrontale cortex, jouw wijze uil, moeten beschermen en jouw aandacht moeten trainen om zo’n evenwicht te vinden tussen al de rollen die je wilt opnemen. Een mindset moet ontwikkelen die zowel openstaat voor nieuwe dingen als voor feedback.’

‘Met adaptieve intelligentie bedoelen we het vermogen om zowel stabiel als flexibel in het leven te staan. Een wendbare, alerte, ambitieuze en energieke manier van leven met de juiste focus op de juiste dingen. Een serene manier van leven, zonder overconsumptie en zonder onze balans te verliezen. Leven met een open geest als basis voor zowel onze professionele ambities als ons privé geluk.’ 

Adaptieve Intelligentie: vijf principes 

Na de inleiding met uitleg over AQ zijn er vijf hoofdstukken, van iedere principe één. 

1. Energie. 
2. Essentialisme. 
3. Focus. 
4. Balans. 
5. Groeimindset.

Een korte toelichting per principe: 

1. Het doel van het principe energie is om menselijke kracht te genereren, te behouden en verstandig te beheren. Zonder energie kun je geen arbeid verrichten of acties ondernemen. Als basis hebben we dus energie nodig om aan de slag te gaan.
2. Door in een snel veranderende omgeving te leven en werken gaan we snel over tot actie. Maar wat is nu finaal de bedoeling en hoe draagt elke handeling of stap bij tot wat voor jou belangrijk is?
3. Door het versterken van je focus kun je gericht werken aan dat wat voor jou belangrijk is. Je biedt zo weerstand aan de afleidingen die je ervaart door de vele digitale tools en devices, het overaanbod aan vrijetijdsactiviteiten en de vele sociale verwachtingen. 
4. Jij als persoon, met je identiteit, blijft dezelfde, maar je rol verandert regelmatig. Collega, leidinggevende, ouder, trainer, vriend, … Hoe ga je om met deze rollen en hoe houd je ze in balans? 
5. De groeimindset is gebaseerd op het geloof in je eigen kunnen en ontwikkeling. Je kunt je capaciteiten ontwikkelen en uitdagingen stimuleren je om verder te groeien.

De vijf principes zijn een samenwerkend geheel 

Je kunt het boek ‘AQ adaptieve Intelligentie‘ als geheel benaderen of modulair en stap voor stap. Het is jouw plan. Ieder hoofdstuk begint met concrete voorbeelden uit het dagelijks leven van iemand, waar je mogelijk in herkent. Daarna wordt het principe toegelicht met onder andere theorie uit de psychologie. Vervolgens worden er concrete technieken aangereikt om aan de slag te gaan. Bij het hoofdstuk over energie gaat het dan bijvoorbeeld over: vitale voeding, gericht bewegen, effectieve stressbeheersing, voedende emotionele en sociale contacten en kwaliteitsvol slapen. 

Hoe we onze energie opbouwen en managen maakt het grote verschil tussen leven en overleven.

Andere hoofdstukken hebben eenzelfde opbouw. Het hoofdstuk over essentialisme heeft bijvoorbeeld deze opbouw. 

1. Herken jij dit? 
2. Wat is essentialisme? 
3. Wat speelt er hier? 
4. De fundamenten 
5. Aan de slag 
6. Conclusie: Essentialisme voor meer richting en diepe voldoening
7. Interview met Dieter Coppens 

Als essentialist bepaal je zelf waar je je kostbare tijd en energie aan besteed. Daarbij is het van belang om te zoeken naar jouw essentie, te bepalen wat de essentie is in jouw leven en om het niet-essentiële te verwijderen.

Ieder hoofdstuk eindigt met een interview. Dat brengt de theorie wat tot leven en geeft afwisseling. De geïnterviewden zijn: 

1. Poolreiziger Dixie Dansercoer. 
2. Vormgever en uitgever Dieter Coppens (van mijn favoriete programma Down the Road). 
3. Cabaretier Raf Walschaerts. 
4. Creatieve duizendpoot Ozanne Mertens.  
5. Iron Man Marc Herremans. 

Jammer dat het maar één vrouw is en voor de rest allemaal mannen.. Dat is niet echt 21e-eeuw waardig. Maar goed.

Adaptieve Intelligentie in de praktijk 

‘AQ Adaptieve Intelligentie, lichter leven slimmer werken‘ behandelt veel thema’s, dus de duidelijke indeling van het boek geeft houvast. Alles wordt helder en concreet uitgelegd. De afbeeldingen illustreren en ondersteunen. Fijn, want zo blijft de info bij mij beter hangen. Met diverse quotes, leestips en kijktips is het een speels en interessant boek. 

Vrije tijd is dus niet noodzakelijk de afwezigheid van activiteit, het is ook activiteit. Wat wel afwezig is, is een externe verantwoording.

Wil je er iets aan hebben, dan zul je de genoemde technieken moeten toepassen die je aanspreken.  Sommige tips zijn wel wat voor de hand liggend, zoals genoeg water drinken bij het hoofdstuk over energie. Dat is nodig voor energie, dus ik snap dat het benoemd wordt. Anderzijds, kun je dat dan wel in ieder boek benoemen. Het is sowieso persoonlijk natuurlijk wat je concreet met het boek kan en door welke theorie je geïnspireerd raakt.

Zelf vond ik dit een leuke tip: het switchritueel. ‘Om ervoor te zorgen dat je gemakkelijk de switch van je werk naar je gezin maakt en andersom, kun je een ritueel inlassen.’ Er worden voorbeelden gegeven zoals dat wanneer je thuiskomt je dit met volle aandacht doet als je de deurklink vastgrijpt. Daarna richt je de aandacht op thuis. Als er een gedachte over het werk komt dan is dat oké maar je laat hem gewoon gaan. En dan richt je de aandacht weer op thuis. 

Welzijn voorop 

Ik ben zelf blij dat we steeds meer kijken naar welzijn op en naast het werk. En dat we werk zien als onderdeel van het leven en niet als de kern van ons bestaan. Voor mij persoonlijk zijn alle onderdelen van het leven even veel waard. Dus persoonlijke ontwikkeling, zelfzorg, hobby, sociale contacten en dergelijke, zijn niet minder belangrijk dan studeren en werken. ‘

AQ Adaptieve Intelligentie’ heeft gelukkig oog voor de mens in al zijn dimensies en draagt bij aan een gezondere levensinstelling. Ik kan het boek van Rudi en Tim zeker aanraden aan eenieder die op een gezonde manier wil leven en werken.  

Wil je meer weten, zie dan ook de website bij het boek: https://www.adaptieveintelligentie.be/

Specificaties Adaptieve Intelligentie

Auteur: Rudi Francken en Tim Vermeire | Uitgever: Uitgeverij Pelckmans | 9789463372176 | 231 pagina’s | januari 2021 | Meer informatie bij je lokale boekhandel of vind je hier