Als bittere sinaasappels, een familiegeheim bindt drie vrouwen
Nu met de korte dagen en de vroege ochtendkou verlang ik extra terug naar de Italiaanse warmte. Gelukkig tref je dan af en toe van die boeken die niet alleen een verhaal vertellen, maar ook een sfeer op weten te roepen. Zoals de geur van een bepaalde plek, het geluid van de cicaden, de smaak van zon en zout. ‘Als bittere sinaasappels’, van auteur Milena Palminteri, is precies zo’n boek. Vanaf de eerste bladzijden werd ik meegevoerd naar het Sicilië van de vorige eeuw, waar onder de felle zon en tussen de citrusgaarden, levens zich voltrekken die even bitter als zoet zijn.

Als bittere sinaasappels samenvatting
De zesendertigjarige Charlotte doet een schokkende ontdekking over haar afkomst bij de notarisakte. Hierdoor gaat ze op zoek naar haar familiegeschiedenis, die zich afspeelde tussen de jaren twintig en zestig van de vorige eeuw. De levens van drie vrouwen, Sabedda, Nardina en Carlotta, blijken onlosmakelijk met elkaar verbonden. Twee zijn in de verkeerde tijd en op de verkeerde plaats geboren, de derde gaat in het boek ‘Als bittere sinaasappels’ op zoek naar hun verhaal.

‘Als bittere sinaasappels’ blijkt een treffende titel
De ene keer is een titel doeltreffender gekozen dan de andere keer. Deze keer sluit ‘Als bittere sinaasappels’ prima aan. De bittersinaasappelboom staat in het verhaal symbool voor veerkracht en pijn: een plant die ondanks zijn doornen bloeit en vrucht draagt. Auteur Milena Palminteri gebruikt dit beeld om de vrouwen in haar verhaal te typeren – sterk, door het leven getekend, maar nooit gebroken. Dat lees je bijvoorbeeld terug in zinnen als:
‘’Nu weet je mijn lieve Carlotte, dat ik alleen de doornen van de bittersinaasappelboom ken, en die doen me geen pijn meer. Maar de geur van zijn witte bloesem is die van jou, en die van vrijheid.’’

De tijdgeest is goed gevangen in dit verhaal
Milena Palminteri weet ook erg goed de tijdgeest in het boek ‘Als bittere sinaasappels’ te vangen. Het Sicilië van de jaren twintig en zestig komt overtuigend tot leven. De armoede, de sociale ongelijkheid, de invloed van religie en traditie – het voelt allemaal echt. Bijna ruik je als lezer de citrusbloesem, hoor je het rumoer van de dorpspleinen en proef je de spanning van een samenleving in verandering. En dat bedoelde ik met een sfeer oproepen, in verhalen. Niet elke schrijver lukt dat, maar in dit boek is dat zeker wel het geval.

Verlangen naar waarheid en vrijheid
Daarnaast weet Palminteri in ‘Als bittere sinaasappels’ op een indrukwekkende manier te schrijven over de levens van de vrouwen. Ze legt feilloos de beperkingen bloot die vrouwen destijds ondervonden, maar ook hun moed en vindingrijkheid. Sabedda en Nardina zijn geen heiligen en/of slachtoffers – ze zijn menselijk, complex en feilbaar. Hun keuzes zijn soms onbegrijpelijk, maar altijd invoelbaar. Carlotta, die jaren later op zoek gaat naar haar afkomst, belichaamt het verlangen naar waarheid en vrijheid.

‘Als bittere sinaasappels moet je met geduld en aandacht lezen
Toch heeft het boek ‘Als bittere sinaasappels’ ook zo zijn zwakke kanten. Vooral in het begin vond ik het lastig om goed in het verhaal te komen. Er zijn veel personages met Italiaanse namen, en complexe familiebanden worden pas verderop in het verhaal duidelijk. Dat maakte de eerste hoofdstukken wat verwarrend. De auteur vraagt hierdoor veel geduld van haar lezers, en ik kan me voorstellen dat niet iedereen dat zal kunnen opbrengen. Ook de schrijfstijl, hoewel prachtig en zintuiglijk, wordt soms wat te bloemrijk. En de sfeerbeelden, waar ik op zich van genoot, zijn soms zo uitvoerig dat het ook wel het tempo uit het boek haalt. Voor lezers die houden van een kortere, bondige stijl kan dit wellicht een struikelblok zijn.
Daarnaast wisselt het verhaal regelmatig van tijd en personage. Dat houdt het geheel levendig, maar vraagt van de lezer wel enige concentratie. ‘Als bittere sinaasappels’ is een boek dat je langzaam moet lezen, met veel aandacht. Wie dat doet, wordt beloond. Want naarmate het verhaal vordert, vallen de puzzelstukjes prachtig op hun plaats en krijgen de eerdere fragmenten betekenis.

Een scherp portret van een samenleving
Wat ik dan weer sterk aan het boek ‘Als bittere sinaasappels’ vind, is hoe auteur Milena Palminteri het persoonlijke met het historische weet te verbinden. Achter de familiegeschiedenis schuilt een scherp portret van een samenleving. Hierin botsen de tradities met de vooruitgang. De vrouwen in het verhaal proberen hun eigen pad te vinden, maar worden gehinderd door een wereld die hun vrijheid voortdurend inperkt. Toch is er steeds hoop, steeds dat sprankje licht dat maakt dat ze doorgaan. En dat komt heel goed naar voren.

Een roman die onder je huid kruipt
Aan het einde van het boek ‘Als bittere sinaasappels’ bleef ik achter met een gevoel van melancholie, maar ook met bewondering. Het is een roman die gaat over zwijgen en spreken, over schuld en vergeving en over hoe verleden en heden met elkaar verweven blijven. Het is geen boek om in een ruk uit te lezen. Het vraagt je tijd en aandacht. Echter, de lezer die zich er, net als ik, aan overgeeft, krijgt er een rijk en gelaagd verhaal voor terug. Het is een roman die onder je huid kruipt en nog wel even bij je blijft hangen. Net zoals de geur van sinaasappelbloesem doet, wanneer de zon ondergaat en de avond valt.
Nog meer recensies over historische romans:
- Een gelukkig weerzien
- De Instrumentalist
- De vrouw zonder naam
- De barst
- De geluksbrenger
- De typiste
- Het donkerste donker
- Het eeuwige parfum
- Zeg nooit vaarwel

Specificaties Als bittere sinaasappels
Originele Titel: Come l’ arancio amaro | Auteur: Milena Palminteri | Vertaling: Saskia Peterzon-Kotte | Uitgever: Harper Collins | Eerste uitgave: 2024 | Nederlandse eerste uitgave: 2025 | Aantal bladzijden: 399 | ISBN 9789402717860 | ISBN e-book 978940277500 | Meer informatie vind je bij de lokale boekhandel, of bezoek de website van uitgeverij Harper Collins, klik hier voor Bol, kijk bij Bruna.nl of bij Amazon
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur boekenserie culturen debuut dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor interactief jeugdroman jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful mysterie natuur oorlog opgroeien prentenboek prentenboek op rijm roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek

- Onder/Under Amsterdam, een ultiem boek over ondergronds Amsterdam - 30/11/2025
- Uitzicht op moord, een Purdy Hill Mysterie - 26/11/2025
- De Gingerbread Bakkerij, een steamy small town romance - 25/11/2025
Schrijf je in voor onze stoere nieuwsbrief die elke eerste week van een maand wordt verzonden en blijf op de hoogte van het lekkerste leesvoer!
