Codenaam IJsvogel – een indrukwekkend jeugdboek over oorlog, verzet en verraad
In Codenaam IJsvogel maken we kennis met het 12-jarige meisje Liv. Voor een schoolproject moet zij haar stamboom uitzoeken. In eerste instantie kan ze niks bedenken, maar een bijzondere ontdekking op de zolder van haar oma zal niet alleen haar project redden maar ook haar leven voorgoed veranderen. Haar Joodse oma Bubbe heeft haar pijnlijke verleden altijd verborgen gehouden voor haar familie, maar Liv komt er achter hoe moedig, bijzonder en verdrietig het verleden van haar oma is. Dit jeugdboek over de Tweede Wereldoorlog is geschreven door auteur Liz Kessler uit Engeland. Een indrukwekkend verhaal over moed, familie, vriendschap en verzet.
De hoofdpersonen in Codenaam IJsvogel
De proloog van Codenaam IJsvogel speelt zich af in Amsterdam in 1942. Een jongen treft een huis aan waar net een inval is geweest door Nazisoldaten. Alles is kapot. Hij wist al dat deze dag waarschijnlijk zou komen. Hij verstopt zich in een ruimte achter de kast en hoopt dat hij opgehaald wordt door iemand.
Hij sloot zijn ogen om zich te beschermen, om zich niet te hoeven voorstellen wat hier gebeurd was. Maar zijn verbeeldingskracht was levendig en wreed. Hij kon het spottende lachen van de nazisoldaten bijna horen terwijl ze het enige thuis vernielden dat hij ooit had gekend. Hij kon de tranen van zijn ouders bijna proeven.
Proloog Codenaam IJsvogel
In het volgende hoofdstuk lezen we het verhaal van Liv, een meisje uit Engeland. Ze woont daar samen met haar ouders. Haar vader is kunstenaar en haar moeder is een regiomanager voor een grote liefdadigheidsinstelling. Ze is daardoor vaak op pad. Liv worstelt een beetje op school, want haar beste vriendin Karly heeft haar laten vallen voor een nieuw groepje meiden. Ze doen nu heel naar tegen haar en Liv voelt zich dan ook erg verdrietig en eenzaam. Het bijzondere is echter dat haar oma dit als enige lijkt te merken.
Een verborgen familiegeschiedenis
Ondertussen is haar vader druk met de zorg voor oma Bubbe. Haar gezondheid gaat achteruit en ze moet naar een verzorgingstehuis. Liv zit er eigenlijk niet erg mee want de band met haar oma is niet zo sterk. En dan heeft ze ook nog een lastige opdracht voor geschiedenis. De leerlingen moeten een duik nemen in hun eigen geschiedenis en een familiestamboom maken. Liv is bang dat er niks interessants te vinden zal zijn, maar dan vindt ze een kistje op zolder bij oma en verandert alles.
Alles wat ik weet, is dat alles verboden terrein lijkt als het over Bubbe gaat. Haar taartrecepten, haar jeugd. Geen wonder dat we nooit een band met elkaar hebben gevoeld.
Hoofdstuk 1
Codenaam IJsvogel – heden en verleden
Zo duiken we de geschiedenis in samen met Liv en haar klasgenootje Gabi, die gelukkig veel aardiger en liever blijkt dan haar voormalige beste vriendin Karly. Samen komen ze er door een foto achter dat oma Bubbe eigenlijk Mila heet. Tijdens de oorlog woonde Mila samen met haar zus Hannie bij een opvanggezin in Amsterdam, waar ze met een geheime identiteit verbleven om aan de Jodenvervolging te ontsnappen. Een spannende en verdrietige tijd, want ze moesten afscheid nemen van hun ouders en wisten niet of ze hen ooit nog terug zouden zien.
We lezen afwisselend vanuit het perspectief van Mila, Hannie en Liv. Hannie raakt betrokken bij het verzet en schrijft in haar dagboek over allerlei spannende belevenissen. Mila is heel bezorgd en mist vooral haar ouders heel erg. Maar ze raakt ook steeds meer verwijderd van haar zus, haar enige zielsverwant, die een geheim leven lijkt te leiden en Mila overal buiten houdt. De gebeurtenissen worden steeds grimmiger en spannender naarmate de oorlog vordert. Zoals de onschuldige kinderen die worden afgevoerd, de angst om ontdekt te worden en de toenemende armoede.
Zal Liv er achter komen wat er precies gebeurd is met haar oma, en zal ze daardoor misschien ook de band met haar altijd zo gesloten oma kunnen herstellen?
Verzet en verraad in de Tweede Wereldoorlog
Door de afwisseling tussen het heden en verleden leest het boek heel vlot en blijft het heel spannend. Het verhaal bevat een mooie opbouw en verdieping van de karakters. We leren hoe belangrijk familie en vriendschap zijn, maar ook hoe traumatisch het verlies hiervan kan zijn. Het einde van het boek is echt heel prachtig en aangrijpend, dat blijft nog lang in je gedachten.
Codenaam IJsvogel is een jeugdboek dat voor veel jongeren van 12+ een mooie leeservaring zal zijn. Het is een sterke combinatie tussen het heden en verleden. Met het verhaal van Liv aan de ene kant waarin we lezen over haar twijfels over vrienden, school en ouders. Daarnaast lezen we over de spannende ontwikkelingen in de Tweede Wereldoorlog en twee jonge pubers die proberen te overleven in een hele gevaarlijke situatie. Durf je verzet te plegen tegen mensen die jou willen onderdrukken? Wie kun je vertrouwen? Eigenlijk universele vragen die niet alleen in een oorlog spelen maar soms ook gewoon in het dagelijks leven.
Hoe kon ik ooit een toekomst bouwen op alle scherven in deze gebroken wereld?
Meer informatie en leestips
- De auteur van het boek is de Joodse Liz Kessler, zij woont in Engeland. Haar eerste boek over de oorlog is gebaseerd op de oorlogservaringen van haar vader, Toen de wereld nog van ons was*. Het won de prijs van de Leesjury Vlaanderen 2023.
- De auteur baseerde de verzetsdaden van Hannie op de bestaande vrouwelijke verzetshelden Truus en Freddie Oversteegen, en natuurlijk ook Hannie Schaft. Lees meer over hen in het boek Desnoods met wapens van Sophie Poldermans.
Meer mooie jeugdboeken over de Tweede Wereldoorlog:
- Jona – Anna van Praag
- Stamppot met kogels – Joyce Pool
- Helden van de straat – Phil Earle
- Hier met dat dagboek! – Minca Hofman-Oosterhof
- Het huis aan de Prinsengracht – Britta Teckentrup
- Vergeet mij niet – Hanny van der Molen
Specificaties Codenaam IJsvogel
Auteur: Liz Kessler | Vertaling: Jaap Slingerland | Uitgeverij: KokBoekencentrum | 9789026627613 | november 2023 | 304 pagina’s | Meer informatie vraag je bij de lokale boekhandel, check de website van uitgeverij KokBoekencentrum, of kijk bij bol.com
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
