De filosoof van de liefde
De filosoof van de liefde is een boek over de beschrijvingen en gedachtes van de Zwitserse filosoof en psychiater Ludwig Binswanger. Hij schreef over de liefde en de vriendschap, ook als reactie op andere filosofen, zoals Heidegger. Zijn belangrijkste boek hierover was Grundformen des menschlichen Daseins (Fundamentele vormen en kennis van het menselijk bestaan) uit in 1942.
In De filosoof van de liefde zet de Belgische filosoof Joeri Schrijvers Binswangers erfenis in de schijnwerper. Volgens hem: een vergeten boek van een vergeten filosoof. Daarbij maakt hij vergelijkingen met oude filosofen, maar ook met hedendaagse (franse) filosofen. Volgens Schrijfers zijn de beschrijvingen van Binswanger, ook al is hij in 1966 overleden, nog steeds actueel.
Wie zitten er achter filosoof van de liefde
Voordat we Filosoof van de liefde zelf induiken, is het goed om te weten wie Binswanger, en ook de auteur van dit boek Joeri Schrijvers zijn. Binswanger was psychiater en filosoof. Hij studeerde en werkte met een aantal grote filosofen, zoals Carl Jung en Sigmund Freud. Met Freud werd hij goede vrienden. Hij schreef verschillende artikelen, boeken en rapporten, ook als reacties op andere filosofen. Hij had bijvoorbeeld kritiek op filosoof Heidegger, en vice versa. Misschien daardoor is hij (in tegenstelling tot Heidegger) wat vergeten geraakt. Daar wil Joeri Schrijvers Filosoof van de liefde verandering in brengen. Schrijvers is een Belgische doctor in de filosofie en de theologie. Hij is verbonden aan de Universiteit van Leuven en buitengewoon hoogleraar aan de School of Philosophy van de North-West University te Potchefstroom, Zuid-Afrika. Hij schreef al eerder verschillende filosofische boeken.
De liefde
In Filosoof van de liefde komen verschillende aspecten van de liefde aan de orde. Binswanger hanteert daarin de fenomenologie. Dat is de stroming waarbij zaken worden beschreven zoals ze in onze ervaring verschijnen. Schrijvers haalt in de inleiding aan dat Binswanger de liefde toevoegt aan de uitspraak van Heidegger over mensen. Heidegger zegt: de basiskenmerk van de mens is ‘ liebende Sorge’, een liefhebbende zorg. Zorg, oftewel Sorge, was Heideggers naam voor het basiskenmerk van het menselijk zijn. We zijn altijd bezig met iets, in de weer met het volgende en we lopen vooruit op wat komen gaat.
Binswanger voegt daar aan toe over de liefde dat de we graag het liefst bij onze geliefden zijn, maar een groot deel van onze tijd is dat niet letterlijk zo. Dus liefde gaat ook over het zijn en de wereld. De liefde staat niet op zichzelf: hij bestaat als hij gedeeld wordt.
Vriendschap
Daarmee gaat liefde dus ook verder dan de romantische liefde. In De filosoof van de liefde gaat het bijvoorbeeld ook over vriendschap. In Binswanger’s boek staat het begrip de “groet in het zijn” centraal. Als mensen elkaar groeten, zit daar een teken van liefde en erkenning in en deze erkenning is de mogelijke opening naar een gesprek of contact. Binswanger brengt hier naar voren dat de werkelijkheid zich tussen ons in afspeelt, in dat contact.
In de conclusie komt dit onderwerp nog eens naar voren, waarbij Schrijvers noemt dat de wereld liefde nodig heeft en liefde de wereld. Om de liefde te kunnen delen en ervaren.
De ontbrekende filosoof in mij
De doelgroep van De filosoof van de liefde zijn de filosofen (en studenten) zelf. Dit is geen breed toegankelijk boek. Om verschillende redenen: er worden zoveel lijntjes gelegd naar andere filosofen, dat je echt voorkennis moet hebben om dat goed te kunnen begrijpen en overzien. Daarnaast is de wijze van schrijven en het taalgebruik erg ingewikkeld.
Het boek staat vol met zinnen als deze:
Vanuit de fenomenologische ontologie van het samenzijn is het probleem van ons ‘zijn en tijd’ niet dat het zijn of de wereld als eindig verschijnt (en mijn erzijn als het mijne), het probleem voor Binswanger is dat het zijn en de tijd steevast als het ‘onze’ verschijnt, dat ‘het zijn’ niets anders is dan dit wat ik deel met jou en met allen die hier, net als ik, een zeventigtal jaar op de wereld mogen vertoeven, en dat ‘ik ‘ dus ook deel in de geschiedenis van die mensheid, in dat wat die mensheid over zichzelf heeft ‘uitgedacht’ en meegedeeld aan hen die volgden.
Voor mij is dit niet goed te lezen, laat staan te begrijpen. De filosoof van de liefde is een academisch filosofisch boek dat denk ik voor een select groepje lezers geschikt is. Wat mogelijk jammer is, want ik denk dat er in de boodschap van Binswanger en de motivatie van Schrijvers om hier een boek aan te wijden, veel breder te delen is. Nu blijft het vergeten boek van de vergeten filosoof alsnog erg gesloten.
Specificaties De filosoof van de liefde
Auteur: Joeri Schrijvers | Uitgever: Noordboek filosofie | September 2021 | 9789056157753 | 181 pagina’s | Meer informatie bij je lokale boekhandel of vind je hier
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
- Afslag 23, een mooie roman met zwarte humor - 23/11/2023
- Et Heanige Preenske – De Kleine Prins in een Twentse variant - 06/10/2023
- Wat wil je echt? Op weg naar een baan die echt bij je past - 11/08/2023