De geruite meisjes, een Duitse daad van verzet
En dan ineens is de periode van het vertellen van oorlogverhalen, in de maand april/mei, alweer voorbij. Gelukkig is er, ondanks de onrust die er gezaaid werd rondom de dodenherdenking niets gebeurt. En terecht, zou ik zeggen. Dit moment gaat over een andere periode, een vreselijke periode met zoveel slachtoffers. En zo ook aan de Duitse kant. Duizenden mensen hebben ook daar moeten kiezen tussen leven en dood, tussen liefde en haat en hun daarbij vaak hun geloof moeten verdoezelen. Het is goed dat er verhalen te lezen zijn die ook die kant van de medaille laten zien: de Duitse kant. Het boek ‘De geruite meisjes’ gaat over stil verzet in het Nazi-Duistland.
De geruite meisjes werd zowel door Noëlle als Lianne gelezen, een dubbele recensie dus!
Dit is het verhaal van De geruite meisjes
Voor de 91-jarige Klara, die blind is en haar huis zelf niet meer uit kan, wordt de wereld steeds kleiner. Ze realiseert zich dat de tijd dringt om iets met het verleden te doen dat ze altijd angstvallig voor haar familie verborgen heeft gehouden. Ooit had ze de leiding over het kindertehuis Oranienbaum, dat ze door de economische crisis en de het steeds dwingender beleid van de nazi’s heen moest loodsen. Ooit had ze een dochter, Tolla. Een geadopteerd weesmeisje van wie niemand in haar familie weet had en van wie Klara zelf niet weet of ze de oorlog heeft overleefd, want Tolla was van Joodse afkomst en een van ‘De geruite meisjes’.
Auteur Alexa Hennig von Lange
Alexa Hennig von Lange is geboren in Hannover, Duitsland, in 1973. Ze volgde lessen aan het George Bücher- Gymnasium en won al op haar 13e jaar de NDR Wedstrijd ‘Kinderen schrijven voor kinderen’ met haar korte verhaal ‘Esabeth’.
Na het afronden van haar studie ging ze als assistent editor aan de slag als de premièreproductie ‘Das wahre en Leben’’. Alexa is nog een tijdje model geweest voor het modemerk Benetton en presenteerde in 1995 een tv-programma voor kinderen. In 1997 begon ze met schrijven voor een soapserie en verscheen haar debuutroman Relax*. Ze heeft meerdere boektitels op haar naam staan maar is ook verantwoordelijk geweest voor toneelscripts. Na een jaar pauze, waarin ze koos zich volledig aan de opvoeding van haar vijf dochters te wijden kwam ze toch weer tot nieuwe verhalen, waaronder nu het boek ‘De geruite meisjes’.
Gebaseerd op het waargebeurde verhaal van de oma van de auteur
Het boek ‘De geruite meisjes’ is eigenlijk een prachtig familiedocument. De door haar oma ingesproken cassettebandjes vertellen een verhaal wat anders nooit verteld had geweest. De moeder van Alexa is een grote hulp, steun en toeverlaat geweest bij het uitzoeken van oude brieven, dagboeken en ansichtkaarten. Dit alles samen vormden een mooi tijdsbeeld en gaf inzicht in het karakter van oma. Ze was geen gemakkelijke vrouw. Haar regels waren wet voor het reilen en zeilen van de familie. Pas nu, vele jaren en informatie later, is het voor iedereen duidelijk waar dit gedrag vandaan is gekomen. En dat heeft auteur Alex Hennig von Lange goed over weten te brengen. Het feit dat ook Duitse mensen slachtoffer waren van de oorlog.
Waargebeurde verhalen zijn feiten die niet te beoordelen zijn
Zo een waargebeurd verhaal als ‘De geruite meisjes’, is altijd moeilijk te beoordelen, vind ik zelf. Je kan het bijvoorbeeld niet hebben over een goed bedacht plot. Qua opzet kun je er wel een mening over hebben. Alexa Hennig von Lange heeft een eenvoudige schrijfstijl en bouwt het verhaal goed op. De afwisseling tussen heden en verleden is ook goed gedaan. Wel zijn sommige passages net iets te lang. Personages komen goed uit het verhaal maar hadden, wat mij betreft, wat meer uitgediept mogen worden. Zeker omdat je ze zo van dichtbij kent. Aan de andere kant kan ik me ook voorstellen dat je dan misschien juist wat gereserveerder bent.
‘Goede’ Duitsers waren er ook, en terecht wordt dat uitgelicht
Het is bijzonder dat je een verhaal eens vanuit het perspectief van de Duitse bewoners leest. Dat ook zij slachtoffer van een vreselijk regime zijn geweest. Zo krijg je ook meer begrip voor de beslissingen die het hoofdpersonage Klara neemt. Wel is het jammer dat het verhaal van haar adoptiedochter Tolla niet helemaal volledig uitgewerkt is. Daar zou misschien bewust voor gekozen zijn om privacy redenen. Maar dit is een aanname van mijn kant. Wellicht had de auteur daar in het nawoord van het boek ‘De geruite meisjes’, nog wel wat over kunnen zeggen, zodat het voor de lezer duidelijk is waarom deze verhaallijn ineens stopt.
Het boek ‘De geruite meisjes’ is ondanks zijn eenvoud een goede aanvulling in het grote assortiment van oorlogsromans. Geen hoogvlieger. Maar indien je geïnteresseerd bent in de gehele geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, dan is het zeker een verhaal waarbij je ook eens de andere kant uitgelicht ziet. Niet wat ik na het lezen van de achterkant er van verwacht had maar wel blij dat ook dit stukje geschiedenis toch weer gedeeld is.
Leeservaring Lianne – De Geruite Meisjes
Als liefhebber van verhalen over de Tweede Wereldoorlog werd ook ik geïntrigeerd door de korte beschrijving op de achterkant van het boek. Zeker als het gebaseerd is op persoonlijke ervaringen maakt dat een verhaal over de oorlog des te indringender. Dus het verhaal over De Geruite Meisjes wilde ik graag lezen.
Het bijzondere van het verhaal van Klara is dat het zo bescheiden en degelijk begint. Het is een hoofdpersoon die heel erg van orde en netheid houdt. Gaandeweg het verhaal vordert, komt er wat meer emotie en diepgang bij kijken. Zoals in de prille verliefdheid en de zorg voor het jonge kind Tolla die Klara op zich neemt. Het wordt niet heel groots en meeslepend beschreven, maar toch maakt het indruk.
Inmenging Nazi regime
Hoe het Nazi regime zich steeds verder in de Duitse maatschappij inmengt, komt in dit boek duidelijk naar voren. En ook hoe de gewone burgers tegen hun morele dilemma’s aanlopen. Wat als je je niet kunt vinden in de denkbeelden van de heersers in je land? En je zelfs gevaar loopt als je dit uitspreekt? De auteur heeft dit sterk in het verhaal verweven. Het open einde is toch wel wat onbevredigend, maar gelukkig hebben we vernomen dat De Geruite Meisjes het eerste deel is van een trilogie. We zullen dus nog meer te weten komen over hoe het verhaal van Tolla en Klara verder gaat.
De titel Geruite Meisjes verwijst overigens naar de kledij die door de Duitse Nationaal Socialisten zo bewonderd werd. De degelijke en dienende aard van meisjes werd daarmee benadrukt. Een wrang gegeven van het boek, waar ook hoofdpersoon Klara mee worstelt vanwege de onderdanige rol die van meisjes werd verlangd. Onderwijs en zelfontplooiing van meisjes werden onderdrukt in Nazi Duitsland. En daarmee belicht dit boek inderdaad ook een andere kant van de oorlog die zeker interessant is om te weten.
Specificaties boek De geruite meisjes
Titel: De geruite meisjes | Oorspronkelijke titel: Die Karierten Mädchen | Auteur: Alexa Hennig von Lange | Uitgeverij: A.W. Bruna | Vertaling: Sylvia Wevers | Eerste druk: 2024 | Aantal Bladzijden: 349 | ISBN 9789400517318 | Meer informatie bij je lokale boekhandel, op de website van uitgeverij A.W. Bruna of klik hier voor Bol
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
Wat een goede, inhoudelijke recensie!
Dit is het eerste deel van een trilogie, in het volgende deel lezen we hopelijk meer over wat er met Tolla is gebeurd.