De Instrumentalist, een weesmeisje werd de muze van Vivaldi
Alhoewel Parijs mijn favoriete stad blijft, is er geen andere stad die zo weet te betoveren als Venetië. Het licht op het water, de geur van oude stenen, de nauwe steegjes dragen bij aan een romantisch beeld dat uiteraard meer in sprookjes voorkomt dan in de realiteit. Toen ik hoorde dat de roman ‘De Instrumentalist’ zich afspeelt in het achttiende-eeuwse Venetië, wist ik meteen dat ik dit boek graag wilde lezen. Wat een ontdekking bleek dit te zijn. Auteur Harriet Constable heeft met haar debuut een rijke, meeslepende roman geschreven die historische diepgang koppelt aan een zeldzaam gevoel voor sfeer.

De Instrumentalist samenvatting
Venetië, 1704. De wees Anna Maria mag dan geen naam, bezit of familie hebben, maar ze heeft talent én ambitie. Haar hoop heeft ze gevestigd op haar vioolleraar, Antonio Vivaldi. Het duurt niet lang of ze wordt zijn sterpupil. Maar met het najagen van die ambitie zet ze alles wat ze liefheeft wel op het spel. Vooral wanneer duidelijk wordt dat Anna weliswaar veel zal leren van Vivaldi. Echter, dat gaat niet zomaar en hij wil daar iets voor terug.

Harriet Constable maakt met haar debuut ‘De Instrumentalist’ direct indruk
Auteur Harriet Constable heeft haar debuutroman gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Anna Maria della Pietà. Een weesmeisje dat in ‘Ospedale della Pietà’ – het beroemde weeshuis in Venetië waar meisjes tot muzikanten werden opgeleid – uitgroeide tot een van de meest begaafde violisten van haar tijd. Het is zeer bewonderingswaardig hoe Harriet Constable, met veel overtuiging, de historische werkelijkheid heeft weten te vangen. De schrijfster heeft fictie en feiten op zo’n natuurlijke manier weten te verweven dat je echt en verzonnen niet van elkaar zou kunnen onderscheiden.

‘De Instrumentalist’ is met documentaire precisie geschreven
In het boek ‘De Instrumentalist’ weet Harriet Constable het leven in het weeshuis bijna met documentaire precisie te beschrijven. Je hoort de muziek van de strijkstokken, de stemmen van de meisjes en voelt hoe ze gebukt gaan onder de zware repetities en het weesmeisjesbestaan. Heel knap gedaan. Hierbij geeft ze ook veel meer ruimte aan Anna Maria dan aan Vivaldi. Daardoor krijgt ze de waardering, die grotendeels verloren is gegaan in de geschiedenis, weer teruggegeven.

Niet Vivaldi is de ster van het verhaal, maar Anna Maria
Als je over zo’n grootheid praat als Vivaldi, is het makkelijk om hem als ster van het verhaal neer te zetten. Niets is minder waar; in het boek ‘De Instrumentalist’ staan juist de vrouwen centraal. Deze vrouwen die achter muren leefden, maar zo ongelooflijk belangrijk waren voor Vivaldi’s muziek, krijgen hiermee alsnog een eerbetoon.
Het is zeer ontluikend om te lezen hoe de weeskinderen de kans kregen zich artistiek te ontplooien. Hierbij speelt de research die Constable gedaan heeft een grote rol. Zowel over de muziekbeschrijvingen als de sociale structuur van de stad schrijft ze met aandacht voor detail. Dit alles in een schrijfstijl die heel toegankelijk is en zeer prettig doorleest.

Muziek in kleur
De schrijfstijl van Harriet Constable geeft ook veel ruimte voor verbeelding. Doordat het hoofdpersonage Anna Maria haar muziek uitlegt in kleuren, vond ik het als lezer makkelijker om de moeilijke muziekstukken te begrijpen. Het maakt hoorbaar wat niet te horen is, en dat is precies wat een roman over muziek nodig heeft.
Harriet schrijft daarnaast bijna poëtisch, maar het verhaal van ‘De Instrumentalist’ blijft wel licht en luchtig. Nergens had ik het idee de rode draad kwijt te raken. Ook zijn er wat passages waarin de spanning subtiel oploopt. Dit geeft de roman ‘De Instrumentalist’ net even dat beetje meer dan een doorsnee historische roman.

Ongelooflijk dat ‘De Instrumentalist’ een debuut is
Het is bijna niet voor te stellen dat ‘De Instrumentalist’ het debuut van auteur Harriet Constable is. Ze weet de balans te bewaren tussen historische grandeur en persoonlijke intimiteit. Iets waar andere schrijvers vaak veel langer voor nodig hebben. Ook heeft ze de stad Venetië als een levend organisme weten te beschrijven, met zijn geuren en eigen emoties. Niet als het openluchtmuseum zoals de meeste toeristen ertegenaan kijken. Dat dit boek, na de eerste verschijning, direct in de top 10 van ‘The Observer’ verscheen, verbaast me niets.
‘De Instrumentalist’ laat zien dat historische fictie niet stoffig of voorspelbaar hoeft te zijn. Harriet Constable schrijft met lef, met liefde voor muziek, en met een diep respect voor de vrouwen die te lang uit de geschiedenisboeken zijn verdwenen. Hierbij is een klein puntje van kritiek te noemen, en dat is dat ze andere meisjes uit het weeshuis iets meer emotie en diepgang had mee kunnen geven. Maar uiteindelijk draait het geheel om Anna Maria, en dat is meer dan gelukt.

Een verhaal over een ‘vergeten’ vioolvirtuoos
Het boek ‘De Instrumentalist’ is niet alleen een ode aan Anna Maria, een coming-of-ageverhaal over een ‘vergeten’ vioolvirtuoos. Het is ook een lofzang op het andere weesmeisje van het ‘Ospedale della Pietà’, de stad Venetië en natuurlijk op de muziek. Na het lezen van deze historische roman zal ik voor altijd anders luisteren naar de vier seizoenen van Vivaldi.
Echter, er zijn maar weinig tot geen boeken zonder kanttekeningen: het boek blijft wel oppervlakkig, omdat emoties wel beschreven worden, maar door gebrek aan verdieping door de lezer niet worden beleefd.

Vanaf nu klinkt de vier seizoenen van Vivaldi voor altijd anders
Voor wie gek is op historische romans, muziek, of zoals ik van een stad zoals Venetië, is het boek ‘De Instrumentalist’ een absolute aanrader. Het debuut is niet alleen indrukwekkend geschreven; het geeft ook het belang en de ziel van muziek weer. Het is een rijkgeschakeerde, sfeervolle roman geworden, die het hoofdpersonage Anna Maria della Pietà uit de schaduw haalt en haar een stem geeft.
Het historische fundament is solide, de schrijfstijl aangenaam en toegankelijk en de setting meeslepend. Laat je meevoeren naar het achttiende-eeuwse Venetië, en luister naar de geboorte van de prachtige symfonie die niet alleen Vivaldi wereldberoemd maakte.
Nog meer recensies over historische romans:
- Een gelukkig weerzien
- De vrouw zonder naam
- De barst
- De typiste
- Het donkerste donker
- Het eeuwige parfum
- Zeg nooit vaarwel
Specificaties De Instrumentalist
Auteur: Harriet Constable | Originele titel: The Instrumentalist | Vertaling: Aarti Rampadarath | Uitgever: A.W. Bruna Romans | Eerste uitgave: 2024 | Nederlandse eerste uitgave: 2025 | Aantal bladzijden: 380 | ISBN 9789400517639 | Meer informatie vind je bij de lokale boekhandel, of bezoek de website van uitgeverij A.W. Bruna Romans, klik hier voor Bol, kijk bij Bruna.nl of bij Amazon
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur boekenserie culturen debuut dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor interactief jeugdroman jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful mysterie natuur oorlog opgroeien prentenboek prentenboek op rijm roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek


- Onder/Under Amsterdam, een ultiem boek over ondergronds Amsterdam - 30/11/2025
- Uitzicht op moord, een Purdy Hill Mysterie - 26/11/2025
- De Gingerbread Bakkerij, een steamy small town romance - 25/11/2025
Schrijf je in voor onze stoere nieuwsbrief die elke eerste week van een maand wordt verzonden en blijf op de hoogte van het lekkerste leesvoer!
