De kracht van denken – Wijsheden van 100 filosofen
De Kracht van Denken is een verzameling van 100 filosofische uitspraken die door vele eeuwen heen zijn gedaan. Samengesteld door Lesley Levene, met een voorwoord van de Nederlandse filosofe Stine Jensen. Dit boek geeft een mooi overzicht van allerlei bekende filosofen van over de hele wereld. Met een korte inleiding in hun gedachtegoed en levensloop. Een mooi overzichtswerk dus als je geïnteresseerd bent in filosofie. Van de Chinese Lao Zi, tot Plato in klassiek Griekenland, Erasmus in de Middeleeuwen naar Simone de Beauvoir in de twintigste eeuw.
Ik denk, dus ik ben
René Descartes
Introductie in de filosofie
Wat is het toch bijzonder dat filosofische uitspraken van 2500 jaar geleden nog steeds van toepassing zijn op onze tijd. Het geeft iets aan over de menselijke behoefte om onze wereld te begrijpen. En hoe wij het leven het beste kunnen leven. Dit blijkt universeel en staat los van de tijd waarin we leven. De uitspraken van filosofen kunnen ons nu nog steeds richting geven en inzicht bieden.
De Kracht van Denken begint met een uitspraak van de Chinese Lao Zi, die in de 6e eeuw v. Chr. leefde. Hij wordt beschouwd als de grondlegger van het Taoïsme. Hij heeft de aanzet gegeven voor het beroemde boek Tao te Ching. Het doel van deze stroming is in harmonie te leven met Tao (de weg) en evenwicht te vinden.
Ook een reis van duizend mijl begint bij de eerste stap
Lao Zi
Een leerzame en waardevolle les, die ook in onze tijd natuurlijk nog van toepassing is. Zo biedt dit boek je als lezer steeds een mooi citaat van een beroemde filosoof. Niet altijd wordt de achterliggende gedachte van de uitspraak toegelicht. Maar we lezen wel een beknopte achtergrond van de betreffende filosoof en bijvoorbeeld de belangrijkste werken. Door auteur Lesley Levene wordt zo een prettige introductie geboden in de wereld van de filosofie.
De kracht van filosofisch denken
De wereld van filosofie is een wereld die niet altijd eenvoudig te begrijpen is. En de citaten die staan vermeld moet je echt even op je laten inwerken. Eigenlijk waarschuwt auteur Lesley Levene al in haar voorwoord dat het zeker niet de meeste pakkende citaten zijn. Een uitzondering daarop is bijvoorbeeld Ik denk, dus ik ben van René Descartes. Kort en krachtig! Maar veel citaten zijn vooral bedoeld om de denkrichting van de betreffende filosoof weer te geven. En zijn daardoor best complex te noemen.
Het voorwoord van Stine Jensen is op zichzelf al een pluspunt van het boek De Kracht van Denken. Haar benadering en uitleg van filosofie is erg toegankelijk. Met een aanstekelijk enthousiasme weet zij uit te leggen wat de waarde is van het filosofische gedachtengoed. Zoals zij aangeeft:
Filosofie kan je kijk op levensvraagstukken net dat nieuwe perspectief bieden waar je op zat te wachten en zet vraagtekens bij vanzelfsprekendheden.
Stine Jensen
Toepassing in onze tijd
Zeker in onze huidige tijd van onrust en onzekerheid, hoop je dat de levenskennis van filosofen je wellicht verder kan helpen. Zo heeft de geleerde Erasmus geschreven:
Het is wijs om in tijden van voorspoed, wanneer alles is zoals je wenst, het ergste te vrezen en te verwachten
Desiderius Erasmus
Is dit iets te pessimistisch, of geeft dit aan dat je nooit iets voor vanzelfsprekend mag aannemen? Je gezondheid bijvoorbeeld, of onze onbezorgdheid als het gaat om menselijk contact. Zeker in deze tijden zullen we allemaal wel eens met weemoed terugdenken aan de jaren voor 2020, waarin we zonder enige zorg over besmettingen ons leven leefden.
De Romeinse keizer Marcus Aurelius wordt ook genoemd. Hij is bekend om zijn overpeinzingen over de dingen die ons overkomen, en onze reactie daarop. Want we bepalen zelf hoe we reageren. En we kunnen door middel van wijsheid, geduld en zelfdiscipline allerlei stormen doorstaan. Dat is in ieder geval een wijsheid die nu van toepassing is!
Vrouwelijke filosofen
Zo kan iedereen weer een ander inzicht krijgen uit filosofische uitspraken. En hoe je deze in je eigen leven kunt toepassen. We zijn natuurlijk ook benieuwd naar de vrouwelijke filosofen in dit overzichtswerk De Kracht van Denken. Helaas zijn dat er een stuk minder, maar hun boodschap is eigenlijk veel aansprekender.
Auteur Lesley Levene benoemt in haar voorwoord dat deze vrouwen zich al lang geleden uitspraken over de ondergeschikte rol van vrouwen. Naast gender spraken zij zich veelal ook uit tegen het onderscheid in klasse, seksualiteit en nationaliteit. Zoals de interessante Martha Nussbaum die een sterk voorstander is van multiculturalisme.
Natuurlijk een belangrijke filosofe om te noemen is Simone de Beauvoir. Zij concentreerde zich op de onderdrukking van de vrouw door de man. Over haar invloedrijke boek De tweede Sekse schreef Anouk onlangs een review. Overigens was twee eeuwen eerder ook Harriet Taylor Mill (1807 – 1858) actief als pleitster voor vrouwenrechten. Met haar essay de Bevrijding van de Vrouw voerde ze aan dat er geen enkele rechtvaardiging bestaat om vrouwen niet op alle gebieden als gelijkwaardig te behandelen. Het is toch wat triest om te moeten constateren dat er anno 2022 nog veel te verbeteren valt.
We protesteren tegen het recht van een deel van de soort om voor een ander deel te beslissen wat wel en niet hun juiste omgeving is. De juiste omgeving is voor alle mensen het grootste en hoogste goed dat ze kunnen bereiken
Harriet Taylor Mill
Conclusie
Dit boek toont zeker aan wat de essentie en de kracht van denken is. De invloed van wijze woorden. Het is eigenlijk een soort van best-of van wijsheden! De uitspraken worden op zichzelf niet uitgebreid ontleed. Het gaat met name om het grotere gedachtegoed van de filosofen. Het boek heeft een fijne kleurstelling en lay-out. Dit maakt het prettig om te lezen. Een leerzaam overzichtswerk voor iedereen die zich interesseert in filosofie!
Over invloedrijke vrouwelijke filosofen lees je bijvoorbeeld ook een boeiend artikel in Flow. Want mede door hun inzichten ontstaat er actie, en door actie komt er verandering. Dus belangrijk om ons te verdiepen in de ideeën van invloedrijke en krachtige vrouwen.
Specificaties De kracht van denken – Wijsheden van 100 filosofen
Auteur: Lesley Levene | Vormgever omslag: Sanneke Vlam, sproud.nl | Vormgever binnenwerk: Natasha Le Coultre | Vertaling: Carla Hazewindus | 9789020608977 | december 2021 | 200 pagina’s | Meer informatie vraag je bij de lokale boekhandel, of vind je hier
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek