De staljongen van Auschwitz – een aangrijpend ooggetuigenverslag van de holocaust
De Staljongen van Auschwitz vertelt het aangrijpende en waargebeurde verhaal van de Joodse jongen Heinz Oster. Hij groeit op in Keulen met zijn ouders. We lezen zijn verhaal over de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog en het toenemende antisemitisme. In 1940 wordt hij vanuit Keulen gedeporteerd naar een Pools getto in Łódź en daarna verder naar Auschwitz, waar hij als staljongen aan het werk wordt gezet. Een onthutsend en schokkend, maar ook een heel krachtig levensverhaal, wat nog lang na suddert in je gedachten.
De staljongen van Auschwitz – het verhaal van Heinz Oster
Heinz is een leergierige 6-jarige Joodse jongen met een fijn, normaal leven. Maar dan ontstaan de eerste bewegingen van het antisemitisme in Duitsland. Het boek begint met een uitgebreide beschrijving over de aanloop en achtergronden hiervan. Het geeft direct een confronterend beeld hoe een samenleving kan afglijden als een dictator de macht grijpt, door iedereen die anders is de schuld te geven van problemen.
We lezen hoe een gezin van aanzien alles wordt afgenomen, totdat ze geen werk en zelfs geen eigen huis meer mogen hebben. Het verhaal is een schokkende uiteenzetting van hoe de Jodenhaat vorm kreeg in Duitsland en uiteindelijk leidde tot hun vervolging en uitroeiing. Van de ruim 2000 Joden die in 1941 uit Keulen werden gedeporteerd, zal Heinz Oster één van de weinige overlevenden zijn. Dit is een ooggetuigenverslag hoe Heinz als staljongen in Auschwitz de holocaust overleefde.
Een ontmoeting in Amerika
De Staljongen van Auschwitz is geschreven door de Amerikaanse auteur Dexter Ford. Hij beschrijft in de proloog hoe hij zijn optometrist Henry Oster ontmoet en hem vraagt naar het vervaagde getatoeëerde nummer op zijn arm – B7648. Dan hoort hij het levensverhaal van de Joodse jongen Heinz die vijf jaar gevangenschap overleefde. Als tiener van 16 komt Heinz getraumatiseerd, eenzaam en ondervoed uit de oorlog. Hoe heeft hij het overleefd en ondanks deze trauma’s een goed leven kunnen leiden?
Deze vragen komen keer op keer boven als je dit boek leest. Want hoe moet je verder zonder ouders, na zoveel ontberingen met enorme fysieke en emotionele schade tot gevolg. Je kunt je er geen voorstelling van maken hoe dit moet zijn. Na de oorlog komt Heinz uiteindelijk terecht in Amerika, waar hij zijn naam verandert in Henry. Daar kan hij een opleiding volgen en weet hij een succesvolle carrière op te bouwen.
“Jaren later zou ik beseffen dat ik aan posttraumatisch stresssyndroom leed, maar toen voelde het alleen maar als een zieldodende, allesoverheersende angst“.
Een indrukwekkend levensverhaal
Henry Oster vertelt in onomwonden en heldere taal hoe hij de Tweede Wereldoorlog heeft overleefd. De vele foto’s en dossierstukken maken het verhaal nog realistischer en tastbaarder, maar ook best wel heel pijnlijk om te lezen. Het komt allemaal extra binnen, het zien van de foto’s van onschuldige gevangenen in hun erbarmelijke omstandigheden. Maar de combinatie van het persoonlijke verhaal en de foto’s maken het verhaal van de staljongen van Auschwitz wel een zeer indrukwekkend ooggetuigenverslag.
“Ik was nu alleen, te midden van een massa vertwijfelde mannen en jongens, omringd door de wrede, schreeuwende nazi’s. In de zwarte nacht, met de schijnwerpers in mijn ogen, kon ik niets zien. Het was een maalstroom van verblindend licht en inktzwarte schaduwen”.
In Auschwitz ontsnapte hij aan de gaskamer omdat de paardenfokkerij staljongens nodig had. Daar ontpopt de jonge Heinz zich tot een echte overlever. Het werk met de paarden geeft hem kracht, een doel en ook af en toe een extra wortel of wat graan. Maar begin 1945 lijkt de dood alsnog dichtbij als Heinz plots wordt vervoerd naar kamp Buchenwald, waar de omstandigheden nog dramatischer en gevaarlijker zijn.
Moed, hoop en veerkracht
Het verhaal van Heinz Oster, de staljongen van Auschwitz maakt veel indruk, zoals vele boeken over de Tweede Wereldoorlog. Verhalen over veerkracht, moed en hoop. Maar ook over het belang van tolerantie en verdraagzaamheid. We kunnen er steeds weer zoveel lessen uit trekken, als we lezen over wat haat kan veroorzaken.
In het boek is ook ruimte voor de nasleep van de oorlog. De gewapende strijd die door Israëliërs in Palestina werd voortgezet, omdat ze hun eigen veilige plek wilden creëren. Dat er tot op heden geen vrede en veiligheid is, dat is wel een schokkende conclusie die je helaas moet trekken. Maar het verhaal van de staljongen van Auschwitz geeft ook aan dat herstel en geluk mogelijk zijn, ondanks zulke traumatische ervaringen. Hoe vastbesloten hij was om overal van te genieten in zijn verdere leven, dat is zeer indrukwekkend!
Meer verhalen over de Tweede Wereldoorlog
- Hier met dat dagboek
- Het schuilhuis
- De kinderen van Villa Emma
- Wat ons nog rest
- De roeier van Kopenhagen
- Het huis aan de Prinsengracht
- De sprong op Normandië
- Desnoods met wapens
- De boekhandelaar van Dachau
- De kleermaaksters van Auschwitz
- Ontij
- Het meisje met de blauwe ster
- Vergeet mij niet
Specificaties De staljongen van Auschwitz
Auteurs: Henry Oster en Dexter Ford | Uitgeverij: De Fontein | 9789026166723 | oktober 2023 | 272 pagina’s | Meer informatie vraag je bij de lokale boekhandel, of vind je bij bol.com
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
