De weg van het luisteren, een boek van Julia Cameron

‘De weg van het luisteren’ is een boek met een prachtige omslag met een gouden lotusbloem. ‘De kunst van creatieve aandacht’ is de ondertitel. Julia Cameron is onder andere bekend van de bestseller ‘The artist’s way; vind je eigen inspiratie’. Cameron heeft naast het schrijven van boeken jarenlang in Hollywood gewerkt als regisseur en producer. Het boek begint met een lange inleiding over wat ‘De weg van het luisteren’ je mogelijk kan brengen. (Je kunt een leesfragment vinden op www.awbruna.nl.)

Dit boek zal fungeren als gids en de lezer aansporen om aandachtig te luisteren en om op steeds diepere manieren te luisteren. Wanneer we luisteren, schenken we onze aandacht. En de beloning voor aandacht is altijd genezing. De weg van het luisteren brengt ons genezing, inzicht en helderheid. De weg van het luisteren brengt ons vreugde en perspectief.

Verschillende niveaus van luisteren in De weg van het luisteren

Het boek geeft leidraden om je eigen luisteren uit te breiden. Stap voor stap en steeds een niveau hoger. Elke nieuwe vorm van luisteren bouwt dus voort op de vorige. Dit zijn de niveaus: 

1. We luisteren naar onze omgeving, waar afstemmen op de geluiden ons verbazingwekkende verrukking biedt. 
2. Dan luisteren we naar andere mensen en komen we tot de ontdekking dat we aandachtig kunnen luisteren. Wanneer we werkelijk luisteren, vinden we het inzicht van een ander vaak verrassend. 
3. We luisteren naar ons hogere zelf en dit brengt ons helderheid. We hoeven geen moeite te doen om iets bij elkaar te verzinnen; het is eerder zo dat we luisteren en iets aangereikt krijgen. 
4. Vervolgens kunnen we contact maken met gene zijde en luisteren naar dierbaren die zijn heen gegaan. We ontdekken de unieke en individuele manieren waarop onze verbinding intact blijft. 
5. Wanneer we nog verder reiken, leren we luisteren naar onze helden. Naar degenen die we niet persoonlijk kennen, maar graag hadden willen ontmoeten. 
6. Tot slot leren we luisteren naar stilte. Daar waar we misschien wel de allerhoogste vorm van advies aantreffen.  

Elke afzonderlijke stap op de weg van het luisteren is een dankbare ervaring van meer in verbinding komen met onze wereld, onszelf, onze dierbaren en daar voorbij.

Ieder hoofdstuk, na de inleiding, bevat een niveau van luisteren. Je kan per week een niveau behandelen, alhoewel de hoofdstukken niet duidelijk onderverdeeld zijn in dagen. Je kan het dus een beetje zelf indelen qua lezen en het uitvoeren van de oefeningen. Ik heb (bijna) iedere dag een stukje gelezen en vervolgens een oefening gedaan. Sommige oefeningen kon ik niet gelijk uitvoeren, omdat je bijvoorbeeld samen met iemand moest zijn. Die oefeningen heb ik allemaal in een schriftje staan en voer ik uit wanneer de juiste situatie daar is.  

Actief aan de slag met luisteren 

Wat mij niet meteen duidelijk was, was hoe ik de basistools moest gebruiken gedurende de week. In de inleiding worden de volgende basistools genoemd en uitgelegd:

• Bij de morning pages fungeren we als getuige voor onze eigen ervaring doordat we elke ochtend naar onszelf luisteren en daarmee de weg vrijmaken voor nog meer luisteren door de dag heen.  
• Tijdens de artist date luisteren we naar het jeugdige deel van onszelf dat hunkert naar avontuur en barst van de interessante ideeën.  
• Bij de wandelingen luisteren we zowel naar onze omgeving als naar wat je onze hogere macht of ons hogere zelf zou kunnen noemen. 

Na het eerste hoofdstuk zag ik een statusupdate met daarbij de vraag of je de basistools gebruikt had. Uhm, nou nee dus.. Ik heb sowieso altijd wat meer duidelijkheid en schakeltijd nodig om opdrachten uit een boek uit te voeren. Maar het is wel belangrijk om echt te kunnen ervaren en leren. Dus met vertraging doe ik de opdrachten dan toch graag. ‘De weg van het luisteren’ is een doeboek.  

“We rijden door het lawaai van de stad heen” 

Tussen alle opdrachten door schrijft Cameron mooie stukken tekst. Heel mindful deelt ze over haar dagelijks leven en laat ze zien hoe scherp haar zintuigen zijn. Zo geeft ze een voorbeeld van hoe je aandachtig kunt zijn. 

Toeters brullen en blèren. We rijden door het lawaai van de stad heen, over een canyon heen, en begeven ons dan tegen een andere, grotere berg naar boven. De beloofde bochten dienen zich aan. De snelheidslimiet die wordt aangegeven, is soms maar vijftien kilometer per uur. Ik rijd braaf heel langzaam, tot grote ergernis van een Lexus achter me. Elke keer dat de snelheidslimiet omhooggaat, toetert de Lexus naar me dat ik vaart moet maken.

Ook deelt Cameron in ‘De weg van het luisteren’ mooie inzichten met de lezer. Inzichten die je soms een tweede keer moet lezen. Het is een daarmee een interessant en inspirerend boek. Luisteren is een vaardigheid waarbij iedereen wel wat bij kan leren.  

Ik zou willen stellen dat je ergens voor afsluiten meer inspanning vergt dan erop afstemmen, waar we kunnen onderzoeken wat onze oplossingen zijn. Ergens op afstemmen brengt ons bij bewustzijn, en vanuit bewustzijn kunnen we verandering creëren – of we kunnen het proberen.

Gevoelig voor geluid

Ook ik kan nog veel leren om beter of anders te luisteren. Bijvoorbeeld wat omgevingsgeluiden betreft. Ik ben autistisch en ontzettend gevoelig voor prikkels. Geluiden zijn een dagelijkse bron van stress die mijn functioneren belemmeren. Ik kan er beter mee omgaan als ik goed in mijn vel zit, maar de gevoeligheid blijft. Tips zijn dus altijd welkom.

Een hele mooi zin in het boek vond ik: ‘De weg van het luisteren draait om verbinding, en we maken verbinding met alles om ons heen.‘ Want ik wil vaak wegrennen van geluid, maar dat kan niet altijd. Het blijft een proces om met de kenmerken van autisme om te gaan. Ook bijvoorbeeld wat het luisteren naar mezelf betreft. 

Luisteren zorgt voor verbondenheid 

Ik ben ervan overtuigd dat de wereld een beetje mooier wordt als we beter luisteren naar onszelf en naar elkaar. Tijdens het lezen bedacht ik me ineens dat ik redelijk goed kan luisteren. Dat dat eigenlijk natuurlijker is voor mij dan praten, maar dat ik geleerd heb dat praten ook wordt geassocieerd met bijvoorbeeld gezellig en sociaal zijn. Soms forceer ik mezelf om te praten. Dit boek herinnert me eraan om stil zijn en luisteren meer te waarderen. Ook mogen we het meer uitspreken naar elkaar toe: ‘dankjewel voor het luisteren.’ 

Ik weet er zelf alles van hoe het is om niet gehoord te worden. Toen ik bijvoorbeeld client was in de psychiatrie, voelde ik me vaak de mond gesnoerd. Alsof mijn woorden er niet toe deden omdat ik hulp nodig had. Maar één van de belangrijkste voorwaarden voor goed contact tussen client of patiënt en hulpverlener is gelijkwaardigheid en goede communicatie. Je kan iemand niet ondersteunen als je iemand niet ziet en niet eerst naar het huidige verhaal luistert. Luisteren is niet voor niets een belangrijk onderdeel van mensen die werken als ervaringsdeskundigen. Zij hebben immers zelf ondervonden hoe essentieel gehoord worden was om te kunnen herstellen.  

Wat wil jij leren? 

Ik ben benieuwd wat anderen van het boek leren. Iedereen kan wel iets uit ‘De weg van het luisteren’ halen. Of je nu partner bent of vrijgezel. En of je nu met mensen werkt of alleen collega’s hebt. Of je nuchter bent of spiritueel. Misschien spreekt het ene hoofdstuk je meer aan dan een ander. En dat kan ook weer per periode verschillen.  

Het levert je enorm veel op als je beter kunt luisteren: onze aandacht verscherpt en we verkrijgen inzicht en duidelijkheid. Bovenal ontbrandt het onze creativiteit, die we door elk aspect van ons leven voelen en kunnen gebruiken. In een wereld die bol staat van lawaai is De weg van het luisteren een belangrijke herinnering aan de kracht van echt luisteren.

Linkjes De weg van het luisteren

Specificaties De weg van het luisteren

Auteur: Julia Cameron | Vertaald door Marjet Schumacher | Uitgever: Lev. / A.W. Bruna | 9789400512702 | 224 pagina’s | Februari 2021 | Meer informatie vind je bij je lokale boekhandel of vind je hier