Denken over opvoeding en onderwijs, een overzichtswerk
Als directeur van een basisschool met als achtergrond de orthopedagogiek heb ik een grote fascinatie voor onderwijs en opvoeding. Denken over opvoeding en onderwijs is dan ook een boek dat mij direct aansprak. Toen ik zag hoe dik het boek is en hoeveel tekst het bevat moest ik even slikken. Zou ik daar makkelijk doorheen komen? Eerlijk gezegd was het best een flinke klus. Ben jij echt geïnteresseerd in de tijdlijn van de belangrijke pedagogen en didactische specialisten? Dan is dit boek echt iets voor jou!

Denken over opvoeding en onderwijs samenvatting
Het is bijna niet te doen om dit boek samen te vatten. Het is namelijk zo gedetailleerd en vol informatie, dat je het al gauw te kort doet. Ik kies er dan ook voor om de flaptekst integraal weer te geven:
Culturen zijn veranderlijk. Dit leidt voortdurend tot nieuwe ideeën over opvoeding en onderwijs. Soms verandert het onderwijs gedwongen, vaak is het volgzaam en soms juist eigenwijs. Steeds weer moet alles anders. Dat is de permanente uitdaging voor onderwijzers en leraren.
In dit kloeke, toegankelijke en geïllustreerde boek neemt onderwijskundige Ruud Klarus ons mee op reis door de tijd. Aan de hand van de belangrijkste denkers en pedagogen laat hij zien welke ideeën het onderwijs hebben gevormd en hoe de idealen van ‘gelijke kansen’ en een ‘brede vorming voor iedereen’ zijn ontstaan.


Onderwijs is door de eeuwen heen altijd een afspiegeling geweest van ontwikkelingen in de samenleving. Daarmee was en is het ook een afspiegeling van belangen. Belangen van een staat om goede leiders op te leiden, van de geestelijkheid die het onderwijs zal als evangelisatie en van de verlichte denkers die bij burgers een kritisch vermogen vooronderstellen bij de vorming van een democratische staat.
Tijdlijn
Denken over opvoeding en onderwijs neemt ons mee in de geschiedenis van dit prachtige vakgebied. In de inhoudsopgave is duidelijk zichtbaar in welke blokken de auteur het boek heeft opgedeeld. Twee voorbeelden hiervan zijn:
- Het onderwijs in Athene
In dit hoofdstuk wordt er ingegaan op de ideeën van Socrates, Plato en Aristoteles. Opvallend daarin is de exclusiviteit van het onderwijs, het is alleen voor de allerrijksten, en het ontstaan van onderwijsplekken die verdacht veel lijken op de scholen van vandaag. - Toen God verscheen in Rome kreeg onderwijs een cruciale rol
Het tweede deel gaat over Cicero, het christelijk onderwijs bij keizerlijk besluit en nog veel meer over die tijd. Interessant vind ik het trucje van Cicero om presentaties te kunnen geven, maar ook de rol van het christendom in het onderwijs.
Op deze wijze wordt er langs alle grote denkers gegaan. Ik vind het prettig om ze ‘op volgorde’ te kunnen lezen, al lees ik in een andere recensie dat deze niet altijd volledig juist is, om de informatie in perspectief te kunnen plaatsen. Daarnaast geeft het mij houvast, deze tijdlijn, om als haakjes te gebruiken voor verder informatie over opvoeding en onderwijs dat ik heb geleerd tijdens mijn opleidingen.

Denken over opvoeding en onderwijs is een golfbeweging
Ik werk nu ongeveer 20 jaren in dit vakgebied. Nu al merk ik dat er sprake is van golfbewegingen. Eerst alles op papier, daarna digitaal, en nu merk je dat het werken op papier weer terugkomt. Kennisoverdracht was belangrijk, toen werd het meer ontdekkend leren en ervaringsgericht onderwijs, nu merk je dat de roep om een sterk inhoudsgericht curriculum weer harder wordt. In Denken over opvoeding en onderwijs zie je deze golfbeweging ook terugkomen, maar dan verspreid over honderden jaren.

Leesbaarheid
Je zou kunnen denken dat Denken over opvoeding en onderwijs droge, taaie kost is. Als je het snel doorbladert, de dikte van het boek bekijkt en de verwijzingen met voetnoten wordt dat gevoel alleen maar versterkt. Toch vind ik het opvallend leesbaar en ‘luchtig’ genoeg om vlot doorheen te gaan. Laat je dus niet foppen door de uiterlijke schijn van het boek.
Ik vind het ook een verrijking dat het boek is voorzien van veel illustraties. De keuze voor de illustratie op voorkant vind ik wel opvallend en had ik echt anders gekozen. Dit lijkt een wat platte weergave, wellicht om mensen te prikkelen het boek te lezen? Er staan veel mooiere illustraties in die ik veel liever op de voorzijde had gezien. Een voorbeeld daarvan is onderstaande illustratie uit de zestiende eeuw:

Voor wie is Denken over opvoeding en onderwijs geschikt?
Ik denk niet dat Denken over opvoeding en onderwijs voor iedereen interessante literatuur is. Wel ken ik genoeg mensen die opgeleid zijn in de sociale wetenschappen, zoals pedagogiek en psychologie. Of in het onderwijs die geïnteresseerd zijn in de grondleggers van bepaalde ideeën in het hedendaagse opvoeden en/of leren. Als je interesse hebt in de geschiedenis, informatie ook in de tijd kan plaatsen en verbanden kan leggen tussen de verschillende hoofdstukken is het boek geschikt.
Mijns inziens niet per se verplichte kost op een lerarenopleiding of universiteit. Wel handig als naslagwerk of overzichtswerk voor professionals die geïnteresseerd zijn in de wetenschap. De uitgever Noordboek heeft een prachtig boek uitgegeven voor een kleine groep mensen, het is geweldig dat hier in geïnvesteerd wordt. Ik hoop dan ook van harte dat Denken over opvoeding en onderwijs bij de juiste personen in de hand en, daarna, op de boekenplank terecht komt.

Specificaties Denken over opvoeding en onderwijs
Auteur: Ruud Klarus | Uitgever: Noordboek | Augustus 2024 | 528 pagina’s | 9789464711486 | Meer informatie bij je lokale boekhandel, bezoek de website van uitgeverij Noordboek, klik hier voor Bol, kijk bij Bruna.nl of bij Amazon
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur boekenserie culturen debuut dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor interactief jeugdroman jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful mysterie natuur oorlog opgroeien prentenboek prentenboek op rijm roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek



Schrijf je in voor onze stoere nieuwsbrief die elke eerste week van een maand wordt verzonden en blijf op de hoogte van het lekkerste leesvoer!
