Fabels, een ode aan Jean de La Fontaine
Jean de La Fontaine (1621) is een belangrijk Franse schrijver die vooral om zijn fabels bekend werd. Hij is niet de eerste die verhalen in dit genre ging schrijven. Al in de zesde eeuw voor Christus maakte de Griekse dichter Aesopus gebruik van dieren in zijn gedichten: de eerste fabels. Hij wordt dan ook gezien als de oprichter van dit genre. Het woord “fabel” komt van het Latijnse fabula, en dat is weer afgeleid van het werkwoord “zeggen”. Kenmerkend voor een fabel is de beknopt- en eenvoudigheid, waarin meestal dieren met menselijke eigenschappen in beeld worden gebracht. Fabels hebben een didactisch doel; er zit bijna altijd een moraal in en de schrijver wil de lezer iets leren. Enkele van de bekendste fabels van Aesopus werden door Jean de La Fontaine herschreven, zoals De krekel en de mier.
Fabels
Jean de La Fontaine werd iets meer dan 400 jaar geleden geboren. Ter gelegenheid daarvan verschijnt er een nieuwe, frisse editie met prachtige illustraties van Rébecca Dautremer. In deze uitgave vinden we een selectie van 26 fabels. Lees over een nonchalante haas wordt ingehaald door een langzame maar gehaaste schildpad. En over een kraai die lijkt op Pavarotti die zich laat zich uitkleden door een vleiende vos. En lees nog veel meer. Dit boek komt in een hedendaagse hertaling van Ed Franck.
Censuur en protest
Een fabel is natuurlijk ook een mooie manier om een protest ingepakt in een dier uit te spreken. In de tijd dat fabels het gesprek van de dag waren, was er natuurlijk geen internet. Er was zelfs amper ruimte in de samenleving voor andersdenkenden. Vrouwen kwamen op de brandstapel, vreemden werden uit de samenleving gesloten en wie zich tegen de heersers van een land keerden kon op een ritje naar de martelkelders rekenen. Je kritisch uitlaten kon al vrij direct glad ijs vormen. In de fabels van Jean de La Fontaine kom je dan ook bepaalde karakters tegen als dier, want dan konden ze opeens alles zeggen!
Zo is een leeuw hoogmoedig en machtig (zoals Lodewijk XIV). Maar andere dieren kennen ook al vaste eigenschappen die perfect ingezet konden worden in fabels. Een wolf is wreed, een aap schijnheilig, de vos sluw en de mier ijverig en vooruitziend.. De keuze voor een bepaald dier in een verhaal is dus alles behalve willekeurig. Het draagt bij aan het moraal van het verhaal of het past toevallig net goed in die verkapte kritische boodschap.
Mooie ode
Wat een prachtig boek is Fabels. Het is een ode aan Jean de La Fontaine die ruim 400 jaar geleden geboren werd. Rébecca Dautremer heeft geweldige illustraties gemaakt én ook een tof voorwoord geschreven. Alles ademt fabels maar wel in het nu. De teksten ademen voor mij geschiedenis en oudheid uit, zonder dat het stoffig of gedateerd is. Je krijgt in het begin ook nog een leuke uitleg over het leven van La Fontaine. Erg leuk dat dit bijgevoegd wordt. Zo is het niet alleen een boek over Fabels, maar ook echt over la Fontaine en krijgen de lezers een stukje geschiedenis en oorsprong mee.
De fabels bevatten een rijm, elke fabel weer op een andere manier. Ik lees dit boek voor thuis aan mijn dochters en het leest heerlijk. Ed Franck heeft de hertaling echt heel goed gedaan. De teksten bevatten mooie en diverse woorden. Kinderen zullen echt niet alles snappen, en dat vind ik zo mooi aan lezen en taal. Door boeken en verhalen maken ze kennis met woorden die we misschien niet snel in onze eigen vocabulaire gebruiken. Daarbij is samen lezen een moment met alle aandacht naar een verhaal. Dat geeft dus ruimte tot vragen, en zo start in een veilige en fijne omgeving een ongedwongen leerproces. En laten deze fabels nou ook een stukje mooie literaire geschiedenis zijn. Ik word hier blij van!
Door kinderogen
En niet alleen ik word er blij van, maar zo ook mijn dochters. Al is dat een geheel andere beleving. Ze laten zich als beelddenkers echt vangen door de Fabels. Ze zien de raaf zitten op een tak die zijn stukje lekkere kaas kwijt raakt. ”Wat zonde! Je moet ook nooit met je mond vol gaan zingen”, is de wijsheid die ze zelf uit dat verhaal halen. De illustraties zijn echt geweldig fantasievol. Ze nodigen uit tot goed bekijken, tot gruwelen en zelfs tot aaien. Ze komen dus echt tot leven voor mijn dochters en prikkelen hun beleving nog meer.
Ik weet nog uit mijn kindertijd dat ik ook boeken had met illustraties die tot leven kwamen voor mij. Heerlijk vond ik dat en het droeg zeker ook bij aan de leesbeleving. Fabels is wat mij betreft een onmisbaar onderdeel voor kinderen. Het is een andere manier van lezen, ervaren en beleven. Door de dieren in de hoofdrol worden maatschappelijke thema’s begrijpelijk voor jonge lezers. Het moraal wat in veel boeken als irritant wordt ervaren, wordt in fabels juist als leuk ervaren. Het is wat mij betreft een verrijking op diverse levels en dat maakt dit boek een aanrader!
Specificaties Fabels
Illustraties: Rébecca Dautremer | Hertaling: Ed Francken | Fabels gebaseerd op werk van Jean de La Fontaine | Uitgever: Davidsfonds Infodok | 80 pagina’s | Oktober 2022 | 9789002274930 | Meer informatie bij je lokale boekhandel of klik hier
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
