Het begon met peper, een boek dat nodig is omdat we niet alles op school leren
Het begon met peper trok mijn aandacht omdat ik steeds weer merk dat een deel van onze geschiedenis niet in de schoolbanken werd verteld. Hopelijk is dat tegenwoordig anders al merk ik bij onze kinderen dat die tijden wel meer leven en een andere kijk op de situatie leveren als we er een verhaal of boek over lezen. Zo ook weer veel geleerd door het lezen van dit boek.

Het begon met peper samenvatting
Wat heb jij te maken met een land aan de andere kant van de wereld? Een land met regenwouden, olifanten en meer dan tweehonderd miljoen inwoners? Indonesië is heel anders dan Nederland, maar als je ernaartoe zou reizen, zie je veel sporen van Nederland. En hier in Nederland vind je veel invloeden van Indonesië. Misschien staat jouw school wel in de Sumatrastraat, eet je graag patat met pindasaus, of heb je familie die er nooit gewoond heeft.
Waarom gebruiken we Indische woorden zoals banjeren? En waarom hebben we altijd speculaasjes in huis? Elke dag zie je de sporen van de geschiedenis van Indonesië en Nederland. ‘Het begon met peper’ vertelt op een toegankelijke manier over deze complexe, vaak verzwegen geschiedenis. Door thematische hoofdstukken, persoonlijke verhalen en portretten van belangrijke figuren zoals Tjalie Robinson en Joop Hueting, krijgen kinderen een helder overzicht. In duidelijke taal leren kinderen alles over deze ingewikkelde geschiedenis, waarbij de duistere bladzijden niet worden geschuwd.
Bijna twee miljoen Nederlanders hebben een band met Indonesië. En dat is niet zo gek: Indonesië was eeuwenlang een kolonie van Nederland. Maar de meeste mensen weten daar heel weinig over, en ook niet over de gevolgen ervan. Het is belangrijk dat dit verhaal verteld wordt. Ook al is het een heftig verhaal. ‘Het begon met peper’ is een waardevol boek om zelfstandig te lezen of in de klas te behandelen vanaf 11 jaar, groep 8 of voortgezet onderwijs.

Opbouw van het boek
Omdat er zoveel informatie in Het begon met peper is verwerkt schrijven de auteurs zelf al dat je het boek op verschillende manieren kunt lezen. Zoals ik deed; van voor naar achter lezen. Wat ik eigenlijk altijd doe als ik een recensie moet schrijven. Maar je kunt ook heel goed in dit boek verdwalen of het af en toe open slaan. Misschien ben je op zoek naar specifieke informatie of wil je een spreekbeurt geven. Dit boek zal je vast verder helpen.
Het boek volgt eigenlijk de tijdlijn vanaf voor 1500. In het eerste hoofdstuk leren we Indonesië kennen, want waar ligt het nou ook alweer? Wat is het voor land en hoe lang was het een kolonie van Nederland? Vervolgens gaan we dus de tijd door van vroeger tot nu. We lezen over het land, de dieren en het geloof. Maar ook over de vele culturen doordat het land uit zoveel eilanden bestond en nog steeds bestaat. Het is gewoon teveel om hier in een recensie op te noemen maar laat duidelijk zijn dat Het begon met peper enorm uitgebreid is.
Betreft de opbouw van het boek. Elk hoofdstuk bevat vragen van verschillende mensen, ik denk, of ik las, kinderen. Vanuit die vraag worden allerlei onderwerpen aangesneden. In elk hoofdstuk lees je ook stukjes onder kopjes ‘dit moet je ook weten’, ‘in het kort’, ‘om over na te denken’ en ‘dit is ingewikkeld’. De informatie wordt op die manier overzichtelijk. Naast de uitgebreide tekst is er veel ruimte voor kaarten, oude foto’s, illustraties en verhelderende tekeningen. Achterin het boek vind je nogmaals een heel overzichtelijke tijdlijn. Het begon met peper is dus niet zomaar een informatief boek.


De auteurs
De auteurs van Het begon met peper schreven eerder al ‘Toen het oorlog was 1914 – 1918 (Bol)’ en ‘Toen het oorlog was 1939-1945 (Bol)’. Beide boeken zijn bekroond met respectievelijk de Bronzen en Zilveren Griffel. Wie weet welke bekroning dit boek binnenhaalt. De auteurs weten als geen ander de geschiedenis begrijpelijk over te brengen aan kinderen (en volwassenen). Want ook ik heb weer veel geleerd over Indonesië, over de culturen die Nederland verrijken en hoe dat zo gekomen is. Hoe Nederland dacht superieur te zijn aan een land dat zij niet kenden en niet echt wilden leren kennen.
Door dit soort boeken schaam ik me soms kapot om hoe Nederland zich in die tijd opstelde. En hoewel ik niet verantwoordelijk ben voor wat er toen gebeurd is ben ik oprecht blij dat er uiteindelijk, rijkelijk laat, excuses zijn gemaakt aan de bevolking van Indonesië. Ik hoop dan ook dat veel mensen dit soort boeken lezen, dat het gebruikt wordt in lessen op scholen. Want we mogen nooit vergeten wat er in het verleden is gebeurd zodat we kunnen voorkomen dat het nog eens gebeurd, hoe moeilijk dat soms ook lijkt.
De auteurs van Het begon met peper hebben allemaal een connectie met Indonesië of Nederlands-Indië. Hetzij grootouders die in Nederlands-Indië woonden, of familie en vrienden met ouders of grootouders die daar vandaan komen. Ze schrijven zelf nog dat als dit boek geschreven zou zijn door auteurs die nu in Indonesië wonen het zeker een ander boek zou zijn geworden. Er zitten nu eenmaal meerdere kanten aan een verhaal. Ook aan dit verhaal.

Illustrator Dido Drachman
Het begon met peper is voorzien van oude foto’s, kaarten én illustraties. De illustraties zijn gemaakt door Dido Drachman, illustrator en beeldverhaal-auteur. Vooral de schilderachtige illustraties aan het begin van elk hoofdstuk zijn schitterend. Kleine verhaaltjes op zich, kleurrijk en veelzeggend. Maar ook de tekst is voorzien van de nodige illustraties. Het geheel wordt er kleurrijker van, verhelderend door de portretjes bij belangrijke personen. Maar ook wederom de veelzeggende illustraties door de hoofdstukken heen. Echt een welkome toevoeging aan het geheel.
Meer recente kinderboeken over slavernij:
- Boeken thema slavernij
- Morgen ben ik vrij
- De opdracht van Tula
- Virginia
- Suikerland
- De reis van Syntax Bosselman
- Kimia
- Op de rug van Bigi Kayman (Bol)


Specificaties Het begon met peper
Auteur: Marrit Boogaars, Annemiek de Groot, Juul Lelieveld, Liesbeth Rosendaal | Illustraties: Dido Drachman | Uitgever: Gottmer | ISBN: 9789025778354 | Juni 2025 | 224 pagina’s | Meer informatie bij je lokale boekhandel, bezoek de website van uitgeverij Gottmer, klik hier voor Bol, kijk bij Bruna.nl of bij Amazon
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik hieronder op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur boekenserie culturen debuut dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor interactief jeugdroman jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful mysterie natuur oorlog opgroeien prentenboek prentenboek op rijm roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek



- Toen iedereen ons kwijt was, een ode aan kleine avonturen - 21/11/2025
- Kiezel is een verhaal over familie, vriendschap en bijzondere stenen - 14/11/2025
- Oskar en ik, een ode aan de kindertijd - 14/11/2025
Schrijf je in voor onze stoere nieuwsbrief die elke eerste week van een maand wordt verzonden en blijf op de hoogte van het lekkerste leesvoer!

Mooi