Het huis aan de gouden bocht – een betoverende historische roman
Een boek met een poppenhuis op de voorkant over onze vaderlandse geschiedenis met een vleugje magie. Of ik zin had om Het huis aan de gouden bocht te lezen? Ja, natuurlijk! Auteur Jessie Burton heeft dit boek geschreven met als uitgangspunt het poppenhuis wat ze zag in het Rijksmuseum. Een beetje jaloers ben ik wel op dit briljante uitgangspunt. Maar waar draait het om in Het huis aan de Gouden bocht. En wat vond ik ervan?
Samenvatting Het huis aan de gouden bocht
Amsterdam, 1686. Nella Oortman trouwt met een vooraanstaand voc-koopman en woont vanaf dat moment aan de prestigieuze Herengracht, waar haar vrijgevochten schoonzus en haar bedienden de dienst uitmaken. Haar echtgenoot is afstandelijk, maar geeft haar wel een bijzonder huwelijkscadeau: een manshoog poppenhuis. Het is net hun eigen herenhuis aan de gracht, maar dan in miniatuur. Vanaf dat moment vinden er steeds meer vreemde gebeurtenissen plaats.
Een magisch poppenhuis voor de vrouw des huizes
Lekker is het als je in een historische roman een goed tijdsbeeld krijgt voorgeschoteld én een verhaal om van te smullen. Voordat je in Het huis aan de gouden bocht wordt meegezogen, zorgt auteur Jessie Burton ervoor dat er historische context wordt geschetst; hoe zag het leven eruit in de Zeven Verenigde Nederlanden en de stad Amsterdam. Welke rol speelde de VOC? De auteur voorziet de lezer dus van informatie, plattegrondjes en verklarende woordenlijst (mijn lievelingswoord uit deze tijd is ‘donderbus’ oftewel geweer!) en een vergelijking van salarissen in Amsterdam.
Maar terug naar het verhaal; het begint met een proloog van een begrafenis in een Amsterdamse kerk. Je vraagt je af wie dit zijn. Daar krijg je voorlopig geen antwoord op, want eerst verder terug in de tijd.
Nella heeft geen zeggenschap over haar leven. Ze wordt uitgehuwelijkt aan een vermogende VOC-koopman die geen enkele interesse voor haar toont. Haar enige bezit van thuis is vogeltje Pibo die binnen de kortste keren verdwenen is. In Het huis aan de gouden bocht heeft iedereen zo zijn rol. Echter Nella hangt er maar een beetje bij. Toch voelt ze dat er zaken zijn waar ze geen weet van heeft.
Behalve Agnes, kent Nella niemand die het graag over het verleden heeft. Haar moeder vond het onderwerp pijnlijk, haar vader moest erom huilen. De rest van Amsterdam lijkt naar de toekomst te kijken en steeds hoger te willen bouwen, ondanks het moerassige land waarin ze allemaal kunnen wegzinken.
Nella’s perspectief
Het boek wordt vanuit Nella’s perspectief verteld. Je kijkt dus vanuit haar ogen mee hoe het is gesteld met de moraal; de rechtspraak, sodomie en koopmansgeest. Om het schuldgevoel af te kopen, krijgt Nella van haar man Johannes een poppenhuis wat precies lijkt op Het huis aan de gouden bocht. Ze bestelt bij een miniatuurmaker meubeltjes. Bij deze bestelling zitten ongevraagd ook poppen die exact lijken op de bewoners en betrokkenen van het huis waar ze leeft. Wat moet ze hiermee? Toch raakt ze gehecht aan dit poppenhuis, omdat dit het enige bezit is wat ze voor haarzelf heeft.
Het poppenhuis lijkt dingen aan te geven die de bewoners liever voor hunzelf houden en waar ze niet aan herinnerd willen worden; sterfelijkheid, een gebroken hart, onwetend- en dwaasheid. Naarmate Het huis aan de gouden bocht vordert, ontvouwt het verhaal zich. Nella vraagt zich af of een leven als een poppenkastpop ondanks de touwen beter is, dan een leven zonder deze touwen. Het poppenhuis wijst haar de weg, zodat ze haar zeggenschap terugkrijgt én met mildheid naar de situatie en betrokkenen kan kijken. Ze groeit uit tot de vrouw des huizes.
Wat vond ik ervan?
Ik vind dat de auteur veel tijd heeft genomen om eerst de situatie te schetsen. Dat maakt de balans in Het huis aan de gouden bocht ietwat zoek. Een rustig begin en de tweede helft van het boek volgen de acties en personages zich steeds sneller op. Het is slim om met een proloog te starten, want ik was gelijk benieuwd wie de overleden personen waren. De schrijfstijl is laagdrempelig en daardoor zat ik er snel in. Nella vind ik een geslaagd personage; sympathiek en authentiek. En ondanks de historische context is het een boek waar een sterke “gewone” vrouw de hoofdrol speelt. Het magisch realistische randje van het poppenhuis zorgt ervoor dat niet alles rondom de miniatuurmaakster wordt uitgelegd, maar die eigen invulling vind ik wel prettig. Het zorgt ervoor dat het verhaal naar mijn mening daardoor uitstijgt boven de gemiddelde historische roman.
Het vervolg; het huis aan de Herengracht
Goed nieuws! Er verschijnt een vervolg op Het huis aan de gouden bocht in september 2022 bij uitgeverij Luitingh Sijthoff. Het boek heet Het huis aan de Herengracht. Nog maar even wachten en we weten hoe het achttien jaar later is met de bewoners. Ik kijk ernaar uit!
Muziek in Het huis aan de gouden bocht
Ten tijde van de Gouden Eeuw ontstond ook de opera in Europa. De opera Orfeo van Claudio Monteverdi is er een mooi voorbeeld van. Past qua dramatiek (gebaseerd op de Griekse mythe Orpheus) ook goed bij Het huis aan de gouden bocht.
Leuk om nog te weten
De gebreide popjes op de foto’s zijn door mijn overgrootmoeder gemaakt. Ik vind ze zo goed bij de stijl van Het huis aan de gouden bocht passen. Ze zijn ongeveer 120 jaar oud en gebruikt als eierdopjes.
Fan van historische romans?
Lees dan ook eens Peters keizerin of Anna!
Specificaties Het huis aan de gouden bocht
Auteur: Jessie Burton | Vertaling: Mieke Trouw – Luyckx | Uitgeverij: Rainbow | 9789041714350 | januari 2022 | 384 pagina’s | Voor meer informatie ga naar je lokale boekhandel of klik hier
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
- Peters keizerin II: een majestieus vervolg - 27/04/2023
- George Michael: Een leven – een aangrijpende biografie - 15/03/2023
- Het geheim van Gent – een historische thriller - 31/10/2022