Het verdriet van de talen, een uitgebreid kijkje in de taalontwikkeling
Taal en taalontwikkeling heeft me altijd geboeid. Het verdriet van de talen vond ik een heel intrigerende titel. Ik associeer taal eigenlijk altijd met vreugde. De voorkant is ook heel boeiend met de metamorfose van Beatrix naar Monroe. Ik ben benieuwd wat het verband met het boek is.
Het verdriet van de talen samenvatting
‘Talen worden armer, talen verdwijnen, talenopleidingen storten in.’ Het zijn meestal niet de vrolijkste opinies die je regelmatig hoort over taal. In de ogen van velen staat deze treurige stand van zaken voor de moeilijke positie van de humaniora, of zelfs de hele cultuursector. In hoeverre klopt deze weeklacht? En als deze beweringen kloppen, moeten we er wat aan doen, en zo ja, wat? In Het verdriet van de talen, worden de ontwikkeling van taal en die van taalonderwijs en taalonderzoek van de afgelopen vijftig jaar en onze reacties erop in verband gebracht met ons beperkte vermogen om te gaan met verandering.
Daardoor kunnen we op z’n best kleine stappen zetten, wat niet altijd het beste is voor de lange termijn, waar metamorfoses als van Beatrix naar Marilyn Monroe plaatsvinden. Vanuit het perspectief van de studie van taalverandering, waar de eerste twee hoofdstukken op ingaan, kun je ook andere veranderingen beter begrijpen, zoals de terugloop van belangstelling voor talenopleidingen, die in de laatste twee hoofdstukken centraal staat.
Uitgebreid en veel details over onze taal
Het verdriet van de talen is geschreven door een hoogleraar en dat kun je ook heel goed merken. Het boek is erg uitgebreid en gaat tot op de details door. Daardoor werd het voor mij een moeilijk leesbaar boek. Ik snap dat de schrijver als hoogleraar heel compleet is, maar hierdoor werd het soms een herhaling van zetten. Ook werd er meerdere malen verwezen naar dingen die nog gingen komen, maar dan duurde dat ook weer een aantal bladzijden. Hierdoor was ik soms het overzicht wel kwijt.
De talen zijn eigenlijk altijd in ontwikkeling geweest. De schrijver vergelijkt het Nederlands met het Duits en het Engels en spreekt dan over ‘rijke’ en ‘arme’ talen. Dit gaat dan om vervoegingen en uitgangen. Nu moet ik zeggen: ik heb me erdoorheen geworsteld. Maar waarom een mindere hoeveelheid lidwoorden een probleem is, is me niet helemaal duidelijk. In het Papiamentu kennen ze dit bijvoorbeeld helemaal niet en ik heb dit nooit als een probleem ervaren. Ik denk dat als je op een taalopleiding zit, of meer kennis hebt over taalontwikkeling, het een heel boeiend en leerzaam boek kan zijn. Ik vond het als leek vrij taaie kost, met weinig koppeling naar de praktijk.
In de laatste delen van Het verdriet van de talen gaat het over de geschiedenis van de taalopleidingen: welk pad de schrijver heeft bewandeld. Ook benoemt hij initiatieven van universiteiten om het tij te keren. Want op de opleidingen lopen de aanmeldingen terug. Hij benoemt allerlei oorzaken, maar eigenlijk komt er in het hele boek geen oplossing naar voren.
Het verdriet van de talen recensie
Het verdriet van de talen is tot mijn grote spijt niet helemaal het boek dat ik ervan had verwacht. Ik verwachtte veel meer de hele ontwikkeling in 50 jaar, maar het bleef bij een beperkt aantal voorbeelden. De beeldspraak van Beatrix naar Monroe vond ik wat vergezocht; de schrijver sleept dit er een paar keer aan de haren bij. Het voegt voor mij alleen helaas niks toe. Jammer, want de cover is wel intrigerend. Taal maakt ontwikkelingen door en dan kun je ineens bij Monroe uitkomen, volgens de schrijver.
Het verdriet van de talen voelt alsof je een thesis aan het lezen bent; het is heel informatief en in de basis ook heel boeiend. De taal is nu eenmaal aan verandering onderhevig. Maar het blijft bij vooral problemen en het is best pittige informatie. Voor studenten taalkunde of mensen die zich er echt in willen bijten, is het een informatief en rijk boek. De zinnen zijn erg lang en ik moest soms drie keer de zin opnieuw lezen. Dat is inderdaad voor studiedoeleinden niet erg. Ik las dit vooral vanuit interesse en dan zou een iets vlotter tempo prettig zijn.
Leestips:
- Mijn school kiest voor mijn talent
- Stap voor stap naar stevig leiderschap
- Wat jonge kinderen echte lezers maakt
Specificaties Het verdriet van de talen
Auteur: Fred Weerman | Uitgeverij: Amsterdam University Press | 9789048574292 | 17 september 2025 | 176 pagina’s | Meer informatie bij je lokale boekhandel, via uitgeverij Amsterdam University Press, kijk hier bij Bol, kijk bij Bruna.nl of kijk bij Amazon
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur boekenserie culturen debuut dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor interactief jeugdroman jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful mysterie natuur oorlog opgroeien prentenboek prentenboek op rijm roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
Schrijf je in voor onze stoere nieuwsbrief die elke eerste week van een maand wordt verzonden en blijf op de hoogte van het lekkerste leesvoer!