Een Huis in Engeland van Maarten Asscher
Een Huis in Engeland, dat is waar Maarten Asscher nog weleens aan wil denken als hij de slaap niet kan vatten. Een bekend fenomeen, want graag laten we onze gedachten gaan naar die plekken waar we gelukkig zijn als we de weg naar dromenland niet weten te vinden. Speurend door dagboeken, brieven en foto’s probeert hij context te geven aan zijn herinneringen.
Roman van kleinzoon Maarten Asscher over een huis in Engeland
In het geval van Maarten Asscher is een huis in Engeland een plek waar hij gelukkig was. In de zomer ging hij daar graag een paar weken logeren bij zijn grootouders die er woonden. De rust, het groen, daar waar niets leek te veranderen. Een constante zo je wilt. ‘Daar’ is in Kew, vlakbij de beroemde tuinen, de Kew-Gardens. Na de Tweede Wereldoorlog zijn oma en oa (iedereen in de familie noemt opa oa, het is geen tikfout) daar gaan wonen. Oa werkte voor Shell en schildert graag in zijn vrije tijd. Echter, in de tijd dat de jonge Maarten Asscher in Kew logeert is zijn grootvader al gepensioneerd. Hij besteedt zijn tijd met schilderen, met lezen en met kleine klusjes zoals het opwinden van de klokken. En natuurlijk met het wandelen door de Kew Gardens met zijn kleinkinderen.
Schijnbare rust waarin niet alles wordt gezegd
Wat mij opviel was dat Maarten Asscher alleen bij zijn grootouders logeert. Ja, zijn jongere broer Erik is er weleens bij of Maarten neemt een vriendinnetje mee, maar de ouders laten zich niet zien. Je krijgt de indruk dat de relatie tussen de ouders en grootouders van Maarten Asscher wat strubbelingen kent. Maar dat is slechts tussen de regels door lezen. Er wordt vooral een tijdloze wereld geschapen waarin kunst, belezenheid en tennis op Wimbledon de boventoon voeren. De gegoede middenklasse die nooit werkelijk zegt wat hen zorgen baart dus. Zelfs niet in dagboeken, tot grote frustratie van Maarten Asscher die naspeurt wat er klopt van zijn herinneringen. Die na wil gaan wat er meer speelde dan alleen de rust van dat huis in Engeland.
Een oorlogsverleden
Dat verklaart waarom het oorlogsverleden van de grootouders onder de oppervlakte blijft. We lezen nog dat oma Roosje nog in Westerbork les heeft gegeven aan de kinderen aldaar. Dat oa meer last had van zijn Britse paspoort, dan je op het eerste gezicht zou denken. We lezen dat oma een keer zei er een schilderij verkocht moest worden zodat er eten gekocht kon worden en dat oma familieleden heeft verloren in Auschwitz, maar dat lijken welhaast ongelukjes. Zaken waarover maar beter niet gesproken kan worden. Het oorlogsverleden van de joodse familie Asscher sluimert er dus doorheen. De veilige haven van de jonge Maarten is wellicht een permanente veilige plek voor de grootouders gebleken. Weg van de plaatsen waaraan pijnlijke herinneringen verbonden zijn.
Over Maarten Asscher
Maarten Asscher kende ik als iemand die veel heeft gedaan voor het boekenvak. Als ik zeg dat ik hij een uitgever en boekverkoper was, doe ik hem vermoedelijk tekort, maar daar komt het wel op neer. Wat ik niet wist en dus even heb opgezocht is dat Asscher in 2019 de J.H. Donnerprijs is toegekend. Een prijs die in het leven is geroepen om diegenen te eren die bijzonder verdienstelijk waren voor het boekenvak. Asscher heeft al eerder boeken geschreven, maar Een Huis in Engeland is het eerste dat wat autobiografischer van aard is. Een huis in Engeland heeft mooie zinnen. Het hele boek ademt rust uit.
Met uitvoerige beschrijvingen weet Asscher eindeloze zomers neer te zetten in een wereld die in de zeventig verandert. Behalve dan in dat huis in Engeland waar zijn grootouders wonen. Asscher beschrijft via de brieven, foto’s en dagboeken die hij heeft zijn herinneringen. Hij constateert daarmee dat de stiff upperlip – houding die zijn grootouders tot in perfectie beheersen zich eveneens uitstrekt tot in hun meest persoonlijke dagboeken. Wellicht was het zelfs in dagboeken nog te pijnlijk om te praten over de
Bij tijd en wijle is het boek een beetje te traag voor deze lezer. De traagheid van de grootouders die opgroeiden aan het begin van de twintigste eeuw sijpelt door in de één-en-twintigste eeuw. Een goede oefening in rust nemen dus met Een Huis in Engeland.
Specificaties Een huis in Engeland
Schrijver: Maarten Asscher | Uitgever: De Bezige Bij | Jaar van Uitgave: 2020 | 9789403182100 | Kijk hier voor meer informatie of ga naar je lokale boekhandel
- Kinderboekenweek 2021 worden wat je wil, een overzicht - 13/09/2021
- Het Mirakel, een roman over oerkracht - 31/08/2021
- Nachtmissies, een boek voor de schoolbibliotheek - 10/08/2021