IJstijd: een roman over liefde, identiteit en literatuur van Maartje Wortel
Ik ben sinds een tijd in de ban van vrouwelijke auteurs van eigen bodem. In diverse genres maak ik kennis met de meest uiteenlopende verhalen en schrijfstijlen die me weten te pakken. Maartje Wortel heb ik al een tijdje in mijn vizier en eindelijk heb ik een boek van haar kunnen lezen. IJstijd is mijn kennismaking met de wereld van Wortel.
IJstijd
James Dillard laat het leven over zich heen komen. Hij woont in hotels, bestelt Franse kazen en dure wijnen en gaat soms met een meisje naar bed. Maar met Marie is het anders. Voor het eerst heeft hij het idee dat er echt iets van hem gevraagd wordt. Tussen James en Marie ontwikkelt zich een uitzonderlijke liefde. Op een klein Zweeds eiland gaat het toch mis: waar James houvast vindt, zakt Marie steeds verder weg in haar zelfverkozen isolement. Niet veel later krijgt James telefoon. Monica, redacteur van een literaire uitgeverij, heeft een verzoek. Of James een boek wil schrijven. Hij stemt toe, in de hoop eindelijk verlost te worden van zijn verdriet, door opnieuw iemand te worden in IJstijd.
“Het moeilijkste aan haar afwezigheid vind ik dat ze nog wel ergens is, meegroeit met de tijd, rondloopt in de stad, in bed ligt en eet en vrijt en slaapt, maar dan zonder mij.”
Blz 11 IJstijd
Kennismaking
Ik heb een auteurscrush ontwikkelt voor Hanna Bervoets en Lize Spit (oké deze dame is Belgisch). Wat schrijven deze dames pakkende literaire romans, of verhalen die soms door deze poel dwalen. Met een aangename rauwheid die zich in je hoofd nestelt om vervolgens nooit meer weg te gaan. Maartje Wortel past prima in dit rijtje, al is ze wel degelijk heel anders. Ik weet niet of ik na IJstijd alleen al een goed beeld van Maartje heb maar het was een goede kennismaking wat mij betreft.
Maartje is veel directer in haar schrijfstijl en omschrijft minder beeldend dan de andere twee dames. Maartje is meer no-nonsense en weet daardoor soms heerlijk direct een kern van een gevoel in een paar woorden te pakken. Tegelijk mis ik wel dat prikkelende. Ik vind het zelf heerlijk om soms even te zweven in mooie beelden. En om dan vervolgens met een klap weer op de grond een noodlanding te maken. Wortel heeft een constanter niveau van een verhaal vertellen zonder crashes in IJstijd.
“Onweer is het mooiste en eerlijkste geweld dat er is. Je moet leren naar dit soort dingen te kijken, dat is wel het minste wat je kunt doen.”
Blz 39 IJstijd
Identiteit
IJstijd gaat over James Dillard. Een jonge man die op zijn 19e door zijn rijke moeder in een luxe hotel is afgezet. Waarom? Ja dat vraagt hij zich ook af. Maar haar reden is dat hij volwassen moet worden en dat gebeurd uit het ouderlijk huis. James vermaakt zich met proeverijen van exclusieve kazen en wijnen. En met de kat uit het hotel. Op een dag besluit hij om naar een bijeenkomst te gaan voor eenzame mensen. Er hangt een flyer in de ruimte waar hij soms ook naar yoga gaat. De bijeenkomst is een trieste samenkomst van niet beantwoorde verwachtingen en hij gaat buiten onder een afdakje roken omdat het regent.
En onder dat afdakje, in zijn kleine droge wereld, is het waar hij Marie ontmoet. Niet de mooiste, wel de mooiste vrouw voor hem. Het gesprek wat ontstaat blijft rollen en de twee blijven bij elkaar. Marie worstelt ook met haar identiteit en eenzaamheid sinds een ingrijpende gebeurtenis uit haar vorige relatie. James voelt niet de behoefte haar te veranderen maar wel om haar te accepteren. Marie denkt dat ze weet wat ze wil, maar is ook net zo verdwaald. Het gaat mis met de twee als ze op een eiland in Zweden gaan wonen. Beide zoeken ze hun identiteit in de wereld. Soms actief, soms passief, met een traan en met een lach in IJstijd. Bepaal jij wie je bent of doen anderen dat?
Liefde
In het zoeken van hun identiteit in IJstijd speelt ook liefde een grote rol. Liefde van een ouder, een liefde naar een (ongeboren) kind, liefde onder gelijken. Liefde in de vorm van een commitment of liefde van een toevallige passant in je leven. We willen allemaal geaccepteerd worden. Of dat nou door de kat van het hotel is, een dokter die iets weghaalt bij je of in een relatie. En waar je het bij de één niet kan afdwingen, zoals bij Marie, kan het bij de ander wel (arme Zieck III). Waar liggen de grenzen in de liefde?
Allemaal boeiende vraagstukken die Wortel weet te bereiken met haar boek IJstijd. Ik heb dit boek dan ook als aangenaam ervaren. Toch had ik niet echt een connectie met haar personages en verhaal. Voor mij was het wat tam, flauw en zelfs wat saai. Dat ligt niet aan de schrijfstijl van Wortel, die is snel en lekker direct. Dat kan ik wel waarderen op z’n tijd. Al hou ik wel van de mooie beeldende zinnen die Bervoets en Spit perfect weten in te zetten in de rauwheid van hun boeken. Wortel blijft voor mij wat meer op de vlakte en raakt me daardoor dit keer niet in mijn kern.
“Mensen drommen naar binnen; de eersten willen de eersten blijven, de laatsten willen de laatsten niet zijn.”
Blz 103 IJstijd
Wie ben jij?
Ondanks dat het niet mijn verhaal en personages zijn heb ik het boek niet als vervelend ervaren. Ik heb het vrij snel kunnen lezen en was wel benieuwd naar de ontwikkelingen. Leuk gegeven is ook dat er een rol voor auteur Chuck Palahniuk is weggelegd. Wat ook wel wat vervreemdend voelt om een “bekende” naam een rol in je boek te geven. Ik vind Chuck zijn vraag of er iets met de geweren is gebeurd op het Zweedse eiland erg fijn. Ook ik vroeg mij dit af op een bepaald punt. Eigenlijk hoopte ik dat ook wel, zoals gezegd hoopte ik op iets van een klap in mijn gezicht tijdens het lezen in IJstijd.
Tegelijk heeft het ook wel iets, het dwalen en dralen van de personages en het verhaal. Bij een goede pan draadjesvlees is ook vooral tijd en rust nodig om tot een lekker eindresultaat te komen. Ga je daar met heftige ingrediënten strooien, dan kan je zomaar het perfect kloppende eindresultaat verpesten. IJstijd is een leuk welkom met Maartje Wortel en ik zal zeker nog een verhaal van haar lezen ondanks dat dit niet mijn verhaal was.
Specificaties IJstijd
Auteur: Maartje Wortel | Uitgever: Das Mag | Ontwerp: Lyanne Tonk | Dit is de tiende druk december 2019 | 9789492478948 | 200 pagina’s | Meer informatie bij je lokale boekhandel of klik hier
