In de ban van hobbits en elfen, een boek over het leven en werk van Tolkien
Als jong meisje weet ik nog goed dat ik elke week naar de bibliotheek ging met mijn moeder voor vers leesvoer. Van de A boeken ging ik naar de B boeken en langzaam aan naar de C. Daarna was ik klaar voor meer. Mijn moeder gaf aan dat De hobbit misschien wel een leuk boek kon zijn. En wauw, wat een wereld ging er voor me open. De wereld van Tolkien! Het was echt niet allemaal even begrijpelijk voor een jong meisje maar het avontuur en de wondere wereld van Midden-aarde was heel goed voelbaar. In de ban van hobbits en elfen is een boek van Vlaamse Tolkien Society lid Johan Vanhecke. Met alles wat je wist, maar vooral wat je niet weet over J.R.R. Tolkien.
Synopsis In de ban van hobbits en elfen
In 1999 werd The Lord of the Rings (In de ban van de ring) in heel wat landen verkozen als belangrijkste boek van de 20ste eeuw. Sindsdien is Midden-aarde met zijn merkwaardige en toch zo herkenbare bewoners ook niet meer weg te branden van het film- en TV-scherm. De films brachten nieuwe lezers naar de magische wereld van J.R.R. Tolkien. Zestig jaar lang schreef deze creatieve professor uit Oxford verhalen over gevaarlijke queestes, interne twisten en moedige allianties, alles geplaatst binnen een minutieus uitgewerkte mythologie.
Hoe komt zo’n professor er toe zijn leven te wijden aan fictieve wezens als elfen en dwergen? Waar haalde hij zijn inspiratie vandaan? Waarom wist hij zoveel andere kunstenaars te inspireren en een marginaal literair genre als fantasy zo’n boost te geven? Hoe ontstonden er plots Tolkienverenigingen? En in hoeverre is Tolkiens werk een aanklacht tegen de manier waarop omgegaan wordt met natuur en milieu.
Johan Vanhecke was hoofdarchivaris van het Letterenhuis. Hij schreef de biografieën van Johan Daisne en Hendrik Conscience, en boeken en artikels over Vlaamse literatuur. J.R.R. Tolkien is zijn passie. Hij is al veertig jaar lid van de Tolkien Society en draagt de speld van verdienste van het Nederlandse Tolkiengesnootschap Unquendor.
Jeugdsentiment
Tolkien is voor mij jeugdsentiment. And little did I know, dat De hobbit* pas het begin van mijn Tolkien reis zou worden. In de ban van de ring heb ik op wat latere leeftijd verslonden, en wat vond ik het prachtig! Wel vielen in die trilogie de wat erg uitgebreide omschrijvingen van bijvoorbeeld de blaadjes aan een boom mij op. Of de ellenlange vergaderingen bij de elfen. Maar de fantasie en spanning maakten veel goed. Hierna heb ik een poging tot De Silmarillion gedaan, een “geschiedenisboek” van de Midden-aarde. Maar dit was niet voor mij.
Ik lees in het voorwoord dat er nog meer werken van Tolkien zijn verschenen inmiddels. Deze zijn afgerond na zijn overlijden door zijn zoon Christopher. En dat zijn er heel veel! Maar ook ongepubliceerde teksten, geannoteerde en uitgebreide edities, brieven, biografieën, belangrijke studies worden met grote regelmaat nieuw uitgegeven. Voor mij zijn De hobbit* en in De ban van de ring* trilogie hetgeen waar ik warme gevoelens voor koester. In de ban van hobbits en elfen neemt mij mee in alles wat er nog meer is te vinden buiten die boeken.
Gedachtegoed
In 1999 werd The Lord of the Rings in heel wat landen verkozen als belangrijkste boek van de 20ste eeuw. De films zijn niet meer weg te denken van tv. Ook het Netflixpubliek kan lekker bingen met een prachtig gemaakte tv-serie, berust op de tweede era van de geschiedenis van Tolkien. En menig persoon heeft zijn blaas tot uiterste grenzen weten te brengen in een bioscoop bij een Tolkien verfilming. Johan Vanhecke heeft een zeer grote passie voor J.R.R. Tolkien zijn werk en heeft zelfs een speld van verdienste van het Nederlandse Tolkiengenootschap Unquendor. Jaja, niet verzonnen, dit bestaat echt en krijg je niet zomaar. Het gedachtegoed van Tolkien is zeer beschermd en geliefd. Vanhecke leerde het werk van Tolkien kennen in 1973, het jaar waarin Tolkien ook overleden is. Het voorwoord van In de ban van hobbits en elfen brengt mij al zoveel nieuwe informatie, heerlijk!
Zo lees ik ook in het voorwoord van In de ban van hobbits en elfen dat veel mensen eigenlijk nu pas bekend worden met Tolkien zijn werk door de films van Peter Jackson. Daar had ik nog niet zo bij stilgestaan. Ik kom echt uit de tijd van de boeken nog. Vanhecke zijn boek is al in 2005 geschreven maar deze herziene versie uit 2022 is helemaal aangepast en geactualiseerd. Voor alle oude fans maar dus ook voor de nieuwe fans die misschien nog geen boek hebben gelezen. Het gedachtegoed en de wereld van Tolkien kan nogal als een doolhof aanvoelen en met dit boek hoopt Vanhecke een heldere gids te maken als leidraad door dat doolhof.
Fantasy
Ook duikt Vanhecke dieper in het genre fantasy. Want is Tolkien grondlegger van dat genre of bestond het al eerder? Toentertijd wisten de boekhandels er geen raad mee. Inmiddels is fantasy niet meer weg te denken als genre! Ook word er extra aandacht besteed aan Tolkien in Nederland en Vlaanderen, want ook daar is veel over te vertellen kennelijk. En we krijgen nog wat afkortingen mee in het voorwoord, om de tekst wat beperkt te houden. Daarnaast worden we mee op wandeling genomen door Oxford langs alle plaatsen die voor Tolkien belangrijk zijn geweest. Hij was een voorloper voor de moderne ecologisten. dat verklaart meteen die zeer uitgebreide (en soms toch wel tergende, ik zeg het gewoon) passages over de blaadjes van een boom.
Verder ben ik zelf benieuwd of het feit dat er amper vrouwen voorkomen in Tolkien zijn werk ook iets is wat belicht wordt in In de ban van hobbits en elfen. In de film is het eerste vrouwelijke personage elf Galandriel, die niet in het boek voorkomt. En zo zijn er meer vrouwelijke personages bedacht voor de film, bij gebrek aan- in het boek. Liefde en seks is ook iets wat zich kenmerkt door afwezigheid in de door mij gelezen boeken. Geen idee hoe dit bij later uitgebracht werk zit.
Leeservaring
In de ban van hobbits en elfen is geen boek van Tolkien maar wel over Tolkien. Ik denk dat dit goed is om bewust van te zijn. Het is een vrij compleet werk met informatie en gedachtes over deze auteur. Mening en feit dansen om elkaar heen en worden afgewisseld door persoonlijke verhalen. Vanhecke heeft een zakelijke vorm van schrijven en daardoor leest het meer informatief, ook de persoonlijke passages. Dit is prima, maar zorgt er bij mij wel voor dat ik telkens een deel lees om het vervolgens af te wisselen met een ander boek. Ik vind de informatie boeiend, maar het weet me niet van begin tot einde te boeien om in 1 adem te lezen. Mijn leesvoorkeur is nou eenmaal fictie.
Wel vind ik de diversiteit die Vanhecke belicht omtrent Tolkien erg leuk in In de ban van hobbits en elfen. Van jeugd tot na zijn dood, van genre tot persoonlijk leven. En een kijkje in Vanhecke zijn bevoorrechte positie als lid van de Tolkien Society. Ook vind ik het een prachtige toevoeging dat bepaalde pagina’s met foto’s in kleur geprint zijn. Ik blader wat tussen de diverse hoofdstukken, lees wat mijn aandacht trekt en ik verrijk mijn kennis over Tolkien. Tot op heden heb ik helaas nog geen antwoord op mijn vrouwen en Tolkien vraag gekregen. Maar op alle anderen zeker wel. Plus nog heel veel meer extra informatie waar ik nog geeneens een vraag voor had bedacht.
In de ban van hobbits en elfen is een musthave voor iedereen die meer wil weten over J.R.R. Tolkien. Want geloof mij maar, je weet de helft nog niet. (Op de enkele Tolkienfan na die de elfentaal zelfs beheerst. Want ja, hij schreef ook eigen talen die mensen zichzelf zijn gaan aanleren:))
Specificaties In de ban van hobbits en elfen
Auteur: Johan Vanhecke | Uitgever: Houtekiet | Oorsprong 2005 / Herziene versie 2022 | 9789089248992 | 247 pagina’s | Meer informatie bij je lokale boekhandel of klik hier voor Bol
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek