Lord of the Flies, een Nederlandse editie van deze klassieker

Zeventig jaar geleden debuteerde de Britse auteur William Golding met zijn Lord of the Flies. Maar liefst 21 uitgeverijen wezen het script af voordat uitgeverij Faber & Faber het werk in 1954 besloot uit te geven. Voor mij is dit een klassieker. Een verhaal die me als kind liet gruwelen. Eerst door de rauwe en indrukwekkende verfilming. Daarna als verplicht onderdeel van de literatuurlijst voor school. Deze jubileumuitgave draagt (gelukkig) de Engelse titel. ‘Heer van de vliegen’ heb ik nooit zo’n lekkere vertaling gevonden. Terwijl er niks mis mee is al, zou ik voor ‘der’ gekozen hebben als tussenstuk van de titel. Hoog tijd om in dit stuk jeugdgruwel te duiken. Hoe vind ik het nu? Daarbij heeft ook Jasmijn uit ons team dit verhaal gelezen, en voor haar is het de eerste keer. Een dubbele recensie dus van een oude rot en een groentje.

Lord of the flies william golding nederlandse editie voorkant jubileum cover omslag boek

Lord of the Flies samenvatting

Een vliegtuig stort neer op een onbewoond eiland. De enige overlevenden zijn een groep Engelse schooljongens. Zonder ouders of andere volwassenen moeten ze met elkaar samenwerken om te overleven. Hun strijd om het bestaan krijgt geleidelijk steeds meer barbaarse trekken. Wat in het begin voelt als een groot avontuur, verandert langzaam in een dystopische nachtmerrie.
Nog even opwindend en tot nadenken stemmend als toen het boek zeventig jaar geleden verscheen, schept ‘Lord of the Flies’ een gewelddadig, treffend beeld van de menselijke natuur in barre omstandigheden.

Deze Lord of the Flies is een jubileumuitgave van een dystopische klassieker voor (jong)volwassenen. Met een voorwoord van Stephen King. Kleine tip, ken je het verhaal nog niet? Sla dan het voorwoord even over en lees het achteraf. Net zoals King ga ik er ook vanuit dat iedereen dit verhaal kent en gelezen of gezien heeft. Maar dat is natuurlijk niet zo. In zijn voorwoord zitten best wel wat grote spoilers en mocht je dit niet willen bewaar je het beter voor erna.

Een dystopische klassieker

Ik lees overal terug dat Lord of the Flies gepresenteerd wordt als dystopische klassieker. Een genre waar ik gek op ben. Maar vreemd genoeg heeft het voor mij ook de connectie met een toekomstbeeld. En dit laatste is nou net waar dat even wrong met dit boek. Want het is geen toekomstbeeld maar een echte oude klassieker. Zowel in taal als de leef- en denkwereld van de jongeren. Maar een dystopie is gewoon een bepaald beeld van een maatschappij waarbij de regels en omgangsvormen anders zijn, grimmiger zijn dan dat we gewend zijn. En in dit boek draait het zeker om een gesloten microsamenleving waarbij het recht van de sterkste geldt. Goed dus om de term dystopie weer even op te frissen in mijn hoofd.

Een dystopie is meestal een samenleving (verleden, heden en/of toekomst) waarin grote sociale en financiële ongelijkheid, overheersende en controlerende autoriteiten en eventueel een soort van bovennatuurlijke wezens en/of mogelijkheden de kernelementen zijn.

Allegorie in boek

Lord of the Flies wordt ook wel een allegorie genoemd. Dat is een verhaal wat symbool staat voor iets anders. Je kan dit boek zeker als spannend verhaal lezen zonder per se diepere lagen. Maar wil je dit wel voor jezelf, boekenclub of school dan kan dat zeer zeker ook. Het leuke van deze klassieker is dat het wat mij betreft ook prima als allegorie toepasbaar is op onze hedendaagse maatschappij. Zo gaat een groep jongens op een gegeven moment schuil achter gezichtsversiering en gedragen ze zich hierdoor anders. Een masker die de drager vormt binnen de gesloten micro-samenleving waar de jongens zich bevinden. En laat dat nu ook iets zijn wat tegenwoordig via social media veel gebeurd. Mensen verschuilen zich achter een masker van een scherm, anonimiteit of schermnaam en gedragen zich anders dan dat ze zouden doen face to face.

Allegorie: vorm van beeldspraak die een hele zin, in meerdere zinnen of een heel verhaal wordt volgehouden. Een allegorie in de literatuur is een gedicht of verhaal dat in zijn geheel symbool staat voor iets anders. Het verschil met een metafoor is dat een allegorie veel meer uitgebreid is. Een metafoor is een enkel woord wordt vervangen door een beeld.

boek william golding hoofdstuk heer van de vliegen

Heer van de vliegen samenvatting scholieren

Heer van de vliegen ofwel Lord of the Flies is een boek wat op menig school op de boekenlijst zal staan. En logisch ook, het is zowel een klassieker, als literatuur en heerlijk verdiepend. En ik kan zelfs aanraden om ook (ook staat er hè :)) de oude film te kijken. Die komt echt wel dicht bij het boek in de buurt en is inmiddels ook cult. Maak dan wel in je boekverslag een verdiepende slag van beeld versus gedrukt verhaal maken. Het boek is niet dik dus ook dat is geen reden om het niet op te pakken. De tekst is misschien wat star en ouderwetser dan hedendaagse literatuur en jeugdboeken. Maar ook dat mag geen reden zijn om dit boek niet gewoon te lezen. Iets wat ik minimaal vraag van jullie als je zoekt naar een samenvatting. En dan help ik jullie weer op weg met onderstaande verdiepende onderwerpen!

Boekbespreking en -verslag verdieping

  • Maskers: ik gaf het al aan, zodra iemand een masker op heeft vormt er een verandering in persoonlijkheid en gedrag. Dat is een tijdloos en menselijk gegeven. Pak dit element uit het boek en koppel het aan de huidige maatschappij. Digitaal gedrag vind ik zelf een mooie koppeling, dat is ook een soort van masker. Maar je kan het natuurlijk ook echt koppelen aan maskers. Denk aan carnaval (mensen gedragen zich anders dan). Maar ook aan een hitserie van La Casa de Papel. Een masker is een krachtig beeldmerk en de drager gebruikt dit met een functie. Vorm je eigen verhaal en vergelijking en je hebt een mooie verdieping van Lord of the Flies.
  • Jongeren anno 1954 versus 2024: en dan bedoel ik de groep jongens op het eiland. Ik had regelmatig tijdens het lezen dat ik moest denken aan dat een groep jongeren anno 2024 anders op het eiland zou zitten. Of toch niet? In 1954 was de rol van een kind in een gezin en in de wereld echt wel anders dan nu. Tegenwoordig is het welzijn van een kind veel meer op de voorgrond. Zou dat van invloed zijn in een gesloten micro-samenleving op een eiland? Zijn kinderen van nu wijzer door alle media? Of worden jongeren veel meer “gepamperd” en zijn ze niks meer gewend qua buiten, overleven, pijn en inventief zijn? En zouden ze net zo bang zijn voor een “monster” als de jongens uit 1954?

Thema’s

  • Je kan ook de hoofdgenres van dit boek pakken en gebruiken als verdieping. Wat is een dystopie? Hoe ziet jouw ergste dystopie er uit? En misschien heb je wel een beeld van een utopie? Hoe zou jouw ideale gesloten micro-samenleving eruit zien op het eiland? Welke rol zou jij aannemen?
  • Het eerder genoemde allegorie is natuurlijk ook perfecte voer voor verdieping. Vul vooral zelf in welke beeldspraak dit boek aanpakt en vertaal het naar de maatschappij waar je in staat.
  • Andere thema’s die boeiend kunnen zijn: het “monster” in het verhaal. Wat is het echte monster? Is dat het onbekende? is dat de onwetendheid van redding? Of zijn dat de mensen zelf? Misschien ook wel de oorlog die op de achtergrond aanwezig is. Maar ook vriendschap en familie kan je oppakken. de vriendschap onderling, of de minimale informatie die je meekrijgt van sommige families van kinderen. Welke invloed heeft dat op de personages.

Genoeg om uit te kiezen dus voor jouw boekverslag van Lord of the Flies. Je kan je echt wel flink verdiepen, of het wat luchtiger houden met jouw eigen ideale samenleving op een eiland. Mocht je mijn term ‘gesloten micro-samenleving’ niet kunnen plaatsen? Daarmee bedoel ik dat het verhaal zich op een onbewoond eiland afspeelt en dat zich daar een eigen maatschappij vormt. Er zijn geen invloeden van buitenaf. Een mooie term die je ook prima kan gebruiken voor je boekbespreking van Heer van de vliegen. En als leuke touch neem je natuurlijk een tritonshoorn mee, of zorg je voor een afbeelding van dit onmisbare item.

lord of the flies boek hoofdstuk

Leeservaring Selena: jeugdsentiment

Lord of the Flies is een boek voor jong en oud. Maar zoals gezegd zal menig middelbare school dit boek op de leeslijst hebben staan, vandaar mijn hulp voor een wat jonger publiek hierboven. Ook ik heb dit boek voor school moeten lezen. Gek genoeg staat de film mij meer bij dan het boek. Dus erg leuk om nu als volwassene in dit klassieke verhaal te duiken. Een voorwoord van de door mij geliefde Stephen King is een mooie bonus. Ik had geen last van zijn spoilers omdat ik het verhaal al kende.

Tijdens het lezen was ik echt weer onderdeel van de samenleving op het onbewoonbare eiland. Golding weet het misschien ietwat star maar toch beeldend en kleurrijk te vervormen. Er is een hele buts aan karakters en helemaal het geduld om iedereen helder voor de geest tot leven te laten komen heb ik niet. En dat hoeft ook niet. De hoofdkarakters zijn het belangrijkste qua ontwikkeling. Lord of the Flies leest echt wel als een oude klassieker. De zinnen, opbouw en woordkeuzes zijn anders dan waar we nu voor kiezen. En dat vind ik heerlijk. Toch is het verhaal nog steeds actueel en spannend.

Heer van de vliegen 2024

Tijdens het lezen was ik wel heel erg benieuwd hoe jongeren van nu op een eiland zouden zitten zoals ik ook aangaf bij de samenvatting voor scholieren. Dat stukje verdieping vind ik heel boeiend. Want de jongeren in het boek zijn wat mij betreft wel heel erg 1954. Toch weet Golding nog steeds een actueel verhaal neer te zetten. De allegorie kan je nog steeds vertalen naar onze huidige maatschappij. Want wat gaat iedereen toch los op internet en social media. De trollenlegers groeien elke dag en zijn actief allemaal dankzij de anonimiteit van een scherm en nickname.

Dat maakt Lord of the Flies voor mij zo sterk als een tijdloze klassieker. De charme van een ouder verhaal maar nog net zo toepasbaar en actueel op hoe we nu leven. Erg leuk om weer terug in deze wereld van Golding te zijn!

Leeservaring Jasmijn: een eerste keer Lord of the Flies

Wat ben ik blij dat ik deze klassieker nu gelezen heb. Het 70-jarige bestaan was een perfect moment om Lord of the Flies te lezen. De film wil ik ook nog zien. Maar ik wilde eerst het boek gelezen hebben. 70 jaar is een lange tijd, maar dit verhaal is tijdloos. De situaties die Golding heeft neergezet zijn denk ik nog steeds een accurate weergave van de menselijke natuur. 

Het concept van Lord of the Flies was mij al bekend. Dit is duidelijk inspiratie geweest voor verhalen en boeken later. Wanneer ik begin te lezen zit ik snel in het verhaal. De eerste ervaringen van de jongens op het eiland zijn als van een paradijs, prachtig en bijna tastbaar zo is het geschreven. Zo nemen Ralph en Piggy mij mee in hun ontdekkingen. Al snel vinden ze de anderen en wordt het leuk om iedereen te leren kennen en hun gedrag te peilen. Dit is een voorzichtige voorbode op de rest van het verhaal. Naarmate de kinderen zich meer laten meeslepen en in de ban raken van het eiland en hun verschil in ethiek, loopt de spanning ook meer op. Ik blijf dus aan het boek gekluisterd. 

‘’Volwassenen weten dingen,’ zei Piggy. ‘Ze zijn niet bang in het donker. Ze komen bij elkaar, en dan drinken ze thee en bespreken dingen. En daarna komt alles in orde…’’

Deze quote vond ik heel leuk omdat het mooi weergeeft hoe kinderen denken dat volwassenen alles wel weten of kunnen oplossen. Veel logica in het verhaal is echt vanuit het perspectief van de kinderen geschreven. Dat dit zo goed is weergegeven, in een verhaal bestemd voor volwassenen zie ik niet vaak. 

Stem van redelijkheid

De stem van redelijkheid, Ralph, is als eerste ‘bang van onszelf’, van de kinderen dus. De anderen kunnen heel goed wegpraten wat er is gebeurd. Als volwassene maak je je hier ook steeds meer druk om deze kleintjes. Op gegeven moment wist ik niet meer wat ik kon verwachten qua afloop. 

Het verhaal deed mij soms denken aan Lost boy* van Christina Henry. Dit is een Peter Pan hervertelling, waar Peter toch niet zo leuk is als in het sprookje dat wij kennen. Misschien kwam er wel inspiratie voor de onderlinge dynamiek van de kinderen uit Lord of the Flies.

Het voorwoord van Stephen King, en nawoord van William Golding zelf voegen beide veel toe aan dit boek wat mij betreft. Wat heerlijk om van deze enorme namen zulke boodschappen te lezen en een kijkje te krijgen in hun visie. 

Specificaties Lord of the Flies

Auteur: William Golding | Uitgeverij: Atlas Contact | Vertaald door Harm Damsam & Niek Miedema | Nederlandse jubileum uitgave met voorwoord van Stephen King | September 2024 | 9789020417654 | 240 pagina’s | Meer informatie bij je lokale boekhandel, bezoek de website van uitgeverij Atlas Contact, klik hier voor Bol of bezoek bruna.nl

Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!

avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek

Footer 8 met bol verwijzing
Selena
Delen is enorm lief

Ik ben een echte trotse boekennerd. De liefde voor verhalen was onderdeel van mijn opvoeding en deze passie geef ik nu weer door aan mijn twee dochters en kinderen op mijn werk. Lezen, voorlezen en boeken zijn een wereld waar ik graag in verdwaal. En tijdens mijn dwalingen zoek ik de woorden zodat ik het weer met jullie kan delen op StoerLeesVoer.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Bericht reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.