Nachtzijde van de rivier, een verzameling spookverhalen van Winterson
Auteur Jeanette Winterson is een nieuwe naam voor mij. Ze heeft mijn aandacht getrokken met haar boek: Nachtzijde van de rivier. Deze is bij uitgeverij Pluim vertaald. Een uitgeverij waar ik vaak slaag als ik leestrek heb in literatuur of een goede roman. Dit boek krijgt de stempel ‘spookverhalen’. Verder lees ik dat Winterson romans, verhalenbundels, jeugdboeken en een autobiografie heeft geschreven. Mild in de war maar met zeer goede zin begin ik aan dit boek, ik heb geen idee wat ik precies kan verwachten. Maar met spookverhalen kan weinig misgaan, toch?
Synopsis Nachtzijde van de rivier
Ons leven is digitaal, openbaar en staat altijd aan. We volgen onze vrienden en familie overal naartoe. We hebben duizenden jaren aan kennis binnen handbereik. En we weten alles over onze wereld. Maar niets over die van hen. Wij zijn veranderd, maar onze spoken niet. Ze hebben zich simpelweg aangepast en ontwikkeld, hebben nieuwe kanalen gevonden om ons te bereiken. Ze leven in onze apps en dolen door de metaverse.
Net zoals ze in onze huizen en herinneringen rondspoken, steeds op zoek naar nieuwe manieren om contact te leggen. Om met ons te leven en om ons eraan te herinneren. Om ons te verleiden of om wraak te nemen. Het is niet aan ons om deze verhalen te vertellen. Het zijn de verhalen van de doden – van hen die we verloren, liefhadden, zijn vergeten… en vrezen. Sommige verhalen in Nachtzijde van de rivier zijn fictie, maar sommige misschien wel niet.
Auteur Jeanette Winterson
Auteur van Nachtzijde van de rivier, Jeanette Winterson (1959) schrijft romans, verhalen, essays en kinderboeken. In 1985 kwam haar debuut, Sinaasappelen zijn niet de enige vruchten*, uit. De BBC bewerkte deze roman tot een televisieserie, die onder de titel Sinaasappels en demonen in ons land door de NOS werd uitgezonden.Voor The Passion* uit 1987 ontving Winterson de John Llewelyn Rhys Memorial Prize. Voor Sexing the cherry* (1989) ontving ze de de E. M. Forster Award. En in 2018 werd ze voor haar verdiensten voor de literatuur benoemd tot Officer of the British Empire.
Haar gehele oeuvre omvat op dit moment van schrijven: twaalf romans, twee verhalenbundels, vier jeugdboeken en een autobiografie. In 2019 werd haar roman Frankusstein* genomineerd voor de Booker Prize. Nachtzijde van de rivier is haar eerste spookverhalenbundel.
Spookverhalen
Ik hou van spookverhalen. Zowel de psychologische varianten, als ook de bloederige en kosmische varianten. Klassieke spookverhalen vind ik zeer charmant, maar nieuwe horror kan ik ook zeer waarderen. Zijn spookverhalen horror? Het genre horror is al jaren ondergewaardeerd en spookverhalen klinken vaak beter dan horror. Zeker in combinatie met een meer literaire benadering. Alles kan werken in het genre horror maar er is iets ongrijpbaars wat een griezelig verhaal zou moeten bevatten. Want angst is niet kant en klaar in een pagina te stoppen. Het is juist hetgeen wat tussen de regels door gebeurd. Hetgeen wat uit het boek zo in je hoofd kruipt. Het is die beweging in je ooghoek, het zijn die mijmeringen waar je je vinger niet op kan leggen maar die je gedachten laten malen en malen.
In de inleiding van Nachtzijde van de rivier krijg je heel veel Jeanette Winterson. Elk historisch aspect van spookverhalen pakt ze vast en presenteert ze aan jou als lezer. Een boeiend stukje geschiedenis in eerste instantie. Al snel klettert de informatie als een waterval bij me naar binnen, blijft Winterson heel veel informatie achter elkaar afvuren. Daardoor raak ik een beetje uit mijn verhalende modus en ga ik aan. Ik wil de informatie tot me nemen en de genoemde boeken opzoeken. Ook geeft ze menig spoiler van diverse klassiekers. Zonde vind ik dat altijd, je kan er niet van uitgaan dat iedereen alles gelezen heeft.
Dankzij de inleiding heb ik wel een prachtig boek van E.T.A. Hoffmann gekocht. Voor mij een auteur eigenlijk alleen bekend als grondlegger van de echte Notenkraker. Maar hij blijkt heel veel gave griezelverhalen op zijn naam te hebben staan.
Klinisch benaderd
De spookverhalen in Nachtzijde van de rivier zijn in diverse subgenres verdeeld.
- Apparaten
- Plekken
- Mensen
- Geestverschijningen
Elk deel omvat diverse verhalen die soms losstaan, soms samenhangen. En als afsluiter van elk deel krijg je ook nog wat mijmeringen van Winterson weer mee. De liefde voor de spookverhalen, geschiedenis en cultuur is zeker leesbaar maar inmiddels heb ik gewoon zin in spookverhalen. De inleiding is langer dan menig kortverhaal dus ik voel me al wat ongeduldig en overprikkeld na de waterval aan informatie.
Helaas, helaas, helaas…. ik kwam op geen enkele manier echt in de spookverhalen van Nachtzijde van de rivier. Winterson kan zeker schrijven en heeft een liefde voor het genre. Maar het voelt voor mij als een soort van klinische benadering. Nergens krijgen karakters echt diepgang. Elk verhaal zou hetzelfde personage kunnen hebben. De opbouw, elementen en spookachtige dingen zijn zeker zoals het hoort bij een goed spookverhaal. Maar ik mis hetgeen wat niet te vangen is. Ik mis de angst die achter je schouder meegluurt en wegspringt als je omdraait. Elk verhaal heeft wel een beetje dezelfde ingrediënten maar dan anders uitgevoerd.
Ook wordt er teveel weggeredeneerd elke keer. Een deel van de interesse van Winterson ligt bij de twijfel of het nou bovennatuurlijk is of de gekte van een persoon zelf wat zich afspeelt. Een boeiend gegeven vind ook ik. Maar om dat in elk verhaal nou weer te moeten ervaren zorgt voor weinig verrassing en mijmering meer.
Waar is de magie?
Waar is de magie in Nachtzijde van de rivier? En dan bedoel ik niet magie waarbij getoverd wordt, maar wel het eerder benoemde ongrijpbare element wat een goed spookverhaal voor mij moet hebben. Ik mis een stukje gekte, een stukje duisternis van waaruit een verhaal ontstaat. Nu voelt de voedingsbodem te feitelijk. En misschien zelfs wel wat makkelijk gedacht om “even” een spookverhaal te schrijven. De ingrediënten kunnen nog zo goed kloppen, maar staat je oven niet op de goede temperatuur, of haal je de taart er te vroeg uit… dan is het resultaat ingestort of niet gaar genoeg. En zo proeven de verhalen in Nachtzijde van de rivier voor mij.
Winterson heeft soms prachtige zinnen die ze maakt. Ook zitten er echt wel toffe elementen in. Zoals de gruwelijke bontjas. Sommige verhalen hangen samen. Zo vond ik het leuk dat we na het verhaal De bontjas door gingen in een ander perspectief van hetzelfde verhaal in Laarzen. Maar gek genoeg komt daar opeens het perspectief uit het eerdere verhaal weer bij. Waarom? Het is alleen maar verwarrend. Toch geniet ik wel van het verhaal. Nachtzijde van de rivier is ook echt niet slecht. Gewoon niet mijn smaak.
Bij het subdeel Apparaten krijg ik een Black Mirror feeling, een tv-serie waar ik erg van hou. Dus al met al is Nachtzijde van de rivier een leuke kennismaking met Jeanette Winterson. Haar manier van spookverhalen vertellen kan me alleen niet zo bekoren. Misschien waren mijn verwachtingen ook te hoog door de achterflap, misschien is het gewoon geen match met mijn smaak. En dat is oké. Graag pak ik eens een ander genre op van haar boeken. En mijn spookverhalen laat ik liever door andere auteurs vertellen.
Leesttips passend bij Nachtzijde van de rivier
- Zin in gothic horror? De Ziener, een gothic novel van Vlaamse bodem
- Van Nederlandse bodem is Hex, Een Hollands horrorwerk van Thomas Olde Heuvelt een aanrader
- Uit Australië komt het bloederige en meer gore genre aan bod in Opgejaagd – Gabriel Bergmoser, een bloederige strijd
- Een klassieker uitgevoerd in Japanse horror manga stijl? Lees dan Frankenstein, een verhalencollectie van de Japanse manga artiest Junji Ito
- Kosmische horror koning Lovecraft is zeker ook een tip: Alles over Lovecraft, een schrijver om niet te vergeten
- En vergeet Clive Barker of Stephen King ook niet
- Japanse klassieke horror: Kwaidan – Een boek vol rake Japanse spookverhalen
Specificaties Nachtzijde van de rivier
Auteur: Jeanette Winterson | Uitgever: Pluim | Vertaald door Arthur Wevers | September 2023 | 9789493304895 | 344 pagina’s | Meer informatie bij je lokale boekhandel of klik hier voor Bol
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker klimaat kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
