Ouders zijn ook maar mensen – een belangrijk en informatief boek over parentale burn-out
Het ouderschap kan behoorlijk overweldigend zijn. Een prachtig geschenk, maar ook een uitdagende taak. En soms kan het zelfs leiden tot zware uitputting en een burn-out. In het boek Ouders zijn ook maar mensen schrijven psychologen Moira Mikolajczak en Isabelle Roskam over de parentale burn-out. Hoe je door het ouderschap zo kan worden belast dat je het niet meer vol kan houden. Allerlei praktische adviezen op basis van uitgebreid wetenschappelijk onderzoek, maar vooral ook met veel praktijkvoorbeelden. Een boek over een belangrijk onderwerp waar veel ouders baat bij zullen hebben!
Het moderne ouderschap
Tegenwoordig is er heel veel aandacht voor goed ouderschap en opvoedtechnieken. Vroeger was dat natuurlijk wel anders. In de grote gezinnen draaiden kinderen gewoon mee en werd er streng gehandhaafd, zonder achterliggende pedagogische visie. Maar nu is er meer dan ooit druk op ouders. Door media en wetenschappelijk onderzoeken krijgen we een beeld van hoe de perfecte ouder-kind relatie eruit zou moeten zien.
Neem bijvoorbeeld de luierreclames met blije baby’s en verzorgde ouders. Die laten natuurlijk een veel te rooskleurig beeld zien. Het is vaak ook vooral een strijd om een luier te verschonen. Kinderen huilen veel en ouders zijn vaak vermoeid door alle taken en verantwoordelijkheden die bij het opvoeden van jonge kinderen komen kijken.
Positief en ideaal ouderschap is gewoon heel moeilijk haalbaar. Ouders zijn ook maar mensen – zo is de treffende titel van het boek. Ze kunnen niet de ideale opvoeder, partner, werknemer, vriend/vriendin, zoon/dochter etc. tegelijk zijn. De auteurs beschrijven drie redenen waardoor de opvoedtaak bemoeilijkt kan worden.
- De kenmerken van ouders zelf, zoals een depressie of chronische ziekte.
- De kenmerken van het kind. Het is moeilijker om de ideale ouder te zijn als je een kind hebt met bijvoorbeeld een handicap of gedragsproblemen.
- De derde groep heeft te maken met de omstandigheden van het gezin. Denk aan financiën, woonomgeving en de partnerrelatie van ouders.
Als er veel moeilijkheden zijn op deze gebieden, neemt het risico op een burn-out toe. Maar het heeft daarnaast ook veel te maken met de druk die we voelen om de beste ouder te willen zijn. De schuldgevoelens en frustraties die erbij komen kijken, spelen een belangrijke rol in het ontstaan van een burn-out, zo leggen de auteurs uit.
Inhoud van het boek
Ouders zijn ook maar mensen: de titel van het boek geeft aan dat een burn-out iedereen kan overkomen. Dat iedereen over het algemeen zijn of haar best doet binnen de mogelijkheden maar dat het soms te veel kan worden. Het eerste hoofdstuk gaat over de vreugde en de stress van het ouderschap. Een mooie inleiding die goed aangeeft waar het eigenlijk om gaat in de opvoeding.
De liefde van een ouder voor zijn of haar kind is meestal de meest blijvende, onvoorwaardelijke, diepste, nobelste, onzelfzuchtigste van alle liefdes, waarbij ook de meeste offers worden gebracht.
blz. 29 Ouders zijn ook maar mensen
Het eerste deel van het boek bevat een uitleg over parentale burn-out. Zo beschrijven de auteurs duidelijk welke symptomen er zijn en waarom je in een burn-out terecht kan komen. In deel twee vinden we natuurlijk het belangrijkste deel: hoe kom je er bovenop?
Ouders zijn ook maar mensen is een boek waarin theorie en praktijk op een hele fijne manier worden gecombineerd. Er worden onderzoeken aangehaald, maar er zijn ook veel praktijkvoorbeelden. Het leest heel vlot, het is echt op een zeer heldere en aansprekende manier geschreven. De lay-out maakt het ook een heel prettig boek om naar te kijken. Illustraties die perfect weergeven hoe het kan zijn, zoals het hoofdstuk Gaat dit over mij?
Het boek levert veel herkenning op, en waarschijnlijk zijn er voor alle ouders wel bepaalde eyeopeners. In het boek vind je ook een test waarmee je een score kunt bepalen of je mogelijk al in een parentale burn-out zit, of hoeveel risico je loopt op het krijgen van een burn-out. Confronterend, maar door de praktische benadering kun je heel goed en snel zien waar de verbeterpunten zitten.
Hoe kom je er bovenop?
Het boek gaat gelukkig verder met veel praktische tips en strategieën om de risico’s op een parentale burn-out te verminderen. En vooral ook weer je draagkracht en energie terug te krijgen! Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat je aan je partnerrelatie moet werken. Want die heeft vaak ook te lijden onder overbelast zijn. Je neemt minder tijd voor elkaar, gaat op elkaar fitten of je ondermijnt elkaars opvoeding.
Maar ook jezelf helpen bij het beheersen van je emoties komt uitgebreid aan bod. Zoals stressvolle situaties voorkomen of anders interpreteren. Hoe maak je korte metten met negatieve emoties, hoe richt je je weer op positieve momenten en hoe verbeter je je je zelfbeeld? Daarnaast gaat het ook over wat je in de opvoeding anders kunt doen, bijvoorbeeld in het omgaan met regels.
Ouders zijn ook maar mensen – een belangrijke conclusie
Voor mijn gevoel raakt dit boek de kern van ouderschap, en waarom het voor sommige mensen teveel kan worden. Er zijn zo veel facetten waar stress en overbelasting door kan ontstaan. Eigen jeugdervaringen, perfectionisme, te weinig steun in je omgeving. Maar bijvoorbeeld ook een ingrijpende gebeurtenis of het hebben van een chronische ziekte kan de balans doen zoekraken.
En binnen de hulpverlening zou ook veel meer gekeken moeten worden naar signalen van burn-out. Bijvoorbeeld bij ouders die hun kind fysiek mishandelen of emotioneel verwaarlozen. Het is denkbaar dat deze ouders het contact met hun emoties kwijt zijn, en zich hebben teruggetrokken uit hun ouderrol. Die zich niet meer bekwaam voelen en een slecht zelfbeeld hebben. De torenhoge frustraties vinden dan hun uitweg in datgene waar kinderen ten alle tijden tegen beschermd moeten worden, namelijk mishandeling.
Pleidooi voor goed genoeg ouderschap
De auteurs van het boek zijn beiden psychologen aan de universiteit van Leuven. Hun onderzoeksdomeinen stress & burn-out en ouderschap kruisten elkaar in 2015. En zij hebben grootschalig en baanbrekend onderzoek weten te starten naar parentale burn-out. En als werkende moeders hebben zij dus zelf ook veel praktijkervaring. Dat lees je in dit boek zeker terug.
Ouders zijn ook maar mensen is een warm pleidooi voor goed genoeg ouderschap. Voor die kleine kwaliteitsmomenten met je kinderen. Lezen, spelen en uitjes met elkaar ondernemen waar je gelukkig van wordt. Maar met de boodschap dat je ook vooral je eigen behoeften in de gaten moet houden en jezelf niet weg moet cijferen. En dat je hoop moet houden op betere tijden!
Wil je symptomen kunnen herkennen van een parentale burn-out? En wil je vooral veranderingen aanbrengen in je ouderschap en persoonlijk functioneren? Ga dan zeker aan de slag met dit boek. En laat de druk los om perfect te zijn.
Meer informatie en bijvoorbeeld de vragenlijsten vind je ook op de website Burn-out parental.
Specificaties Ouders zijn ook maar mensen
Auteurs: Moira Mikolajczak / Isabelle Roskam | Illustraties: Tasja van Rymenant | Vertaling: Karin Snoep | Vormgeving: Studio Lannoo | Uitgeverij: Lannoo | 9789401480109 | september 2021 | 208 pagina’s | Meer informatie vraag je bij de lokale boekhandel, of vind je hier
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
