Pestbloemen, een indringende jeugdroman over ziekte, geloof en familie
Uitgeverij Blauw Gras is een verse uitgever die boeken uitbrengt voor jongeren, young-adult, twintigers, dertigers en voor iedereen die de boeken aanspreekt. Ze geven ook kinderliteratuur uit en boeken met thema’s van nu. Pestbloemen trok meteen mijn aandacht. Zowel door de titel, als de synopsis en vormgeving. Die bizarre pestmaskers zijn voor mij altijd een oorzaak van kippenvel en bibbers. Zeker nu wij met onze samenleving een pandemie hebben meegemaakt, lijkt de periode van de pest nog meer te leven bij mij. Naast de dreiging van een gruwelijk besmettelijke en dodelijke ziekte was er nog iets anders wat heel benauwend is in die tijd. En dat heeft met ongelijkheid te maken met betrekking tot vrouwen/meisjes én het geloof. Dit boek heeft alles prachtig samengebracht in een indringende jeugdroman.
Pestbloemen samenvatting
Magdalena reist met haar kleine zusje in een koets door de zwarte nacht. Hun moeder is aan de gruwelijke pest gestorven en nu moeten ze logeren bij hun strenge, onbekende tante – de tweelingzus van hun moeder. Die in een kasteel woont.
Hun vader heeft hen op het hart gedrukt: wees gehoorzaam en dankbaar. Maar waarom precies? Welke donkere geheimen wachten er op de twee meisjes? En waarom hebben ze de stiefzoon van hun tante nooit eerder ontmoet?
Pestbloemen is een duister en spannend verhaal van Mats Strandberg, de Zweedse auteur die bekend is van zijn pageturners en zijn Netflix-verfilmingen. Ook dit boek kun je niet wegleggen, als je er eenmaal aan begonnen bent.
Het hoofdkarakter van Magdalena is 15 jaar en dat is altijd een goede indicatie voor de doelgroep. Maar iets jonger en heel veel ouder kunnen dit boek ook prima lezen. Triggers kunnen zijn: dood, onrechtvaardigheid, ziekte, verlies ouder, harde straffen, allesbepalende regels vanuit geloof.
Stockholm 1710
Normaal zijn historische jeugdromans niet per se mijn genre binnen StoerLeesVoer. Maar soms springt daar opeens een bepaald verhaal uit die mijn aandacht roept. Bij Pestbloemen kwam dat door de cover, synopsis en titel. Het wordt gepresenteerd als een duister en spannend verhaal. En ergens verwacht ik ook iets van een grensoverscheiding naar fantasy, bovennatuurlijk misschien? Waarom weet ik eigenlijk niet. Maar ik zal meteen duidelijk zijn, van alles zit in deze jeugdroman. Plus nog heel veel meer.
We reizen af naar Stockholm in 1710. De pest is uitgebroken en dit maken we mee in het welvarende gezin van Magdalena van 15. Ze woont in de grote stad van Stockholm met haar jongere zusje Ebba van 5, vader, moeder en enkele bedienden. Haar vader brouwt bier wat gretig gedronken wordt door de soldaten die moeten vechten. Maar ook door het volk, en ach.. het mag duidelijk zijn dat mensen gewoon graag alcohol drinken. Ze zijn een warm en fijn gezin, en vooruitstrevend voor hun tijd. Magdalena leest bijvoorbeeld graag revolutionaire boeken waarin vrouwen hun inzichten en filosofieën delen waarin man en vrouw gelijkwaardig zijn. En dit wordt geaccepteerd door haar ouders.
De pest raast over de wereld en weet ook hun huis te vinden. Na een gruwelijk pijnlijk sterfbed in het huishouden van Magdalena, worden zij en haar zusje naar het kasteel gestuurd op het platteland. Hier woont de tweelingzus van hun moeder. Een zus waarmee al snel een pijnlijke band duidelijk wordt. En waar de regels van streng en sober geloof gelden… ze hopen de pest te ontlopen maar de klauwen van dit conservatieve en donkere leven zijn ook erg pijnlijk in het verhaal van Pestbloemen.
Pestbloemen is een prachtige jeugdroman
De locatie en sfeer is echt ontzetten sterk in Pestbloemen. Ik waande me echt in Stockholm en omgeving in 1710. Een donkere sfeer sijpelt tussen de bladzijdes door. En die kleurt alleen maar donkerder als niet alleen de pest voor benauwdheid zorgt. Ik ben totaal niet gelovig en verhalen waarin het geloof zo allesbepalend is vind ik vreselijk. Wat er allemaal uit naam van een God, geloof en/of geschrift is en wordt gedaan, ik vind het naar. In iets of een God geloven vind ik uiteraard ieder zijn, haar of hen keuze.
Maar in Pestbloemen komen we terecht in een oude tijd en op het platteland. En daar zijn de klauwen van gelovigen gruwelijk in mijn ogen. De sterke, lieve meid Magdalena wordt als zondaar gezien om diverse redenen en krijgt het zwaar te verduren. Alsof zweepslagen voor straf al niet erg genoeg zijn, wordt bijvoorbeeld ook haar jongere beïnvloedbare zusje tegen haar opgezet.
Brok in keel
Ik heb Pestbloemen echt met een brok in mijn keel gelezen. Waarom ik een fantasy/bovennatuurlijk element verwacht had, weet ik eigenlijk niet. Het staat nergens vermeld als ik het terug zoek. Maar Mats Strandberg laat me zo meeleven met hoofdkarakter Magdalena en haar zusje Ebba. Het doet er ook niet meer toe waar dit verhaal heengaat. Ik hoop alleen maar op een goed einde..
Gelukkig is Pestbloemen ook een verhaal over hoop, kracht en bijsturen. Want als mensen maken we allemaal om diverse redenen soms verkeerde keuzes. En echt niet altijd om slecht te zijn. Iedereen heeft ervaringen uit het leven en wordt gevormd als een hompje klei. Voor dat gegeven is plek in dit boek. Heel mooi om te zien dat er ruimte is voor groei en bijsturing. Dat maakt dit boek naast spannend, emotioneel, benauwend, historisch, ook intelligent en zou het prima op de leeslijst en de schoolbibliotheek passen.
Jeugdliteratuur met een gouden randje
Pestbloemen is een historische jeugdroman, maar ook jeugdliteratuur past dit boek prima wat mij betreft. Er is ruimte voor een historische setting. Een tijdsbeeld wordt goed opgebouwd en we worden uitgenodigd om even in die tijd te leven als meisje van 15. Daarnaast zijn de thema’s van toen nog steeds actueel. Het voor jezelf opkomen, vechten voor jezelf, meisjes die strijden voor gelijke rechten maar ook liefde en vriendschap. Diverse emoties komen voorbij terwijl ik lees. Emoties die iedereen denk ik wel zal voelen zoals spanning, verdriet, rouw, hoop, blijdschap, vertedering en gemis. Maar er is ook zeker ruimte voor eigen interpretatie vanuit Strandberg. Zoals gezegd benauwen dingen vanuit een streng en star geloof mij al snel, maar dat zal niet iedereen hebben.
En dat gevoel dat ik iets van fantasy of bovennatuurlijk randje zou proeven? Dat was helemaal niet zo gek opgepikt van mij. Ik geef verder geen toelichting, maar Pestbloemen zal zeker je perspectief verrijken op andere manieren dan een normale jeugdroman. Maar heel mooi en subtiel.
Zussenband
De band tussen Magdalena en Ebba vind ik zo mooi. Het is sterk maar ook kwetsbaar. Magdalena is zelf een kind maar voelt zich wel heel betrokken en verantwoordelijk voor haar zusje. Maar toch glipt Ebba tussen haar vingers door. De rouwverwerking van een jong kind is natuurlijk anders dan dat van een tiener. Dit proces heeft Strandberg heel puur en mooi omschreven en het greep me echt aan.
Denk je nou, pfoei klinkt zwaar allemaal! Deels is dat zeker ook zo, maar Mats Strandberg heeft een hele fijne manier van schrijven en vertellen. Het verhaal van Pestbloemen leest heel fijn en het is een toegankelijk verhaal qua zinsopbouw en leescadans. Het heeft me ontroerd en nieuwsgierig gemaakt naar meer van deze auteur.
De vormgeving vanuit uitgeverij Blauw Gras is ook echt geweldig. Het is een hardcover boek met folie-elementen op de cover. Het binnenwerk is van goede kwaliteit en her en der zitten prachtige complimenterende illustraties van Elin Sandström. Soms minimalistisch, soms bijna paginavullend. Maar beide indrukwekkend. Pestbloemen is wat mij betreft een absolute aanrader voor op de leeslijst, voor de schoolbibliotheek en voor thuis. Mats Strandberg en uitgeverij Blauw Gras hebben een verpletterende eerste indruk op mij gemaakt met de uitgave van dit boek.
Leestips historische jeugdromans met geloof
Is dit wel jouw genre? Of juist niet? Hieronder nog wat leestips van historische jeugdromans waarbij het geloof verweven zit.
- Het zoete water
- Koningskind
- Het addergebroed van Slot Thetinga
- Van God los
- Kruistocht in spijkerbroek*
- Leestip mysterieuze ya: Het eiland aan de rand van de nacht
Specificaties Pestbloemen
Auteur: Mats Strandberg | Uitgever: Blauw Gras | Vertaald door Femke Muller | Tekeningen van Elin Sandström | Oktober 2024 | 9789062222704 | 216 pagina’s | Meer informatie bij je lokale boekandel, bezoek de website van uitgeverij Blauw Gras, klik hier voor Bol of kijk bij bruna.nl
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
