Robinson Crusoe, een prachtige klassieker
Toen ik klein was stond er bij mijn moeder in de boekenkast, op de onderste plank, een serie grote witte boeken met een L op de zijkant. (nu begrijp ik dat dat stond voor uitgeverij Lekturama). Het was een serie boeken met mooie en spannende verhalen. Onder anderen: ‘Alleen op de wereld’, ‘Schateiland’, ‘Reis om de wereld in 80 dagen’ en ook ‘Robinson Crusoe’. Prachtige avonturen met schitterende afbeeldingen. Uren lag ik op de grond voor de boekenkast deze boeken te lezen of alleen maar te bekijken.
Zo maakte ik dus al heel jong kennis met ‘Robinson Crusoe’ en zijn maatje ‘Vrijdag’ Dat verhaal vond ik overigens best wel heel spannend, want het ging over overleven op een onbewoond eiland en menseneters. Toen de vraag kwam of ik de hertaling van ‘Robinson Crusoe, geschreven door Natasza Tardio, wilde lezen voor StoerLeesVoer twijfelde ik dan ook geen moment.
“Het deed me geloven dat elk mens in principe hetzelfde was. Waar men ook vandaan kwam en hoe ontwikkeld iemand wel of niet was. We hadden allemaal waarschijnlijk dezelfde mogelijkheden tot vriendelijkheid en goedheid, net zoals we allemaal waarschijnlijk aanleg hadden om een ander slecht te behandelen en kwaad te doen. In de basis waren we allemaal hetzelfde.’’
Blz.170
Daniel Defoe & Natasza Tardio
Het verhaal, ‘Robinson Crusoe’, is geschreven door Daniël Defoe in 1719. Defoe was een Engelse schrijver, spion en journalist. Hij wordt wel gezien als de grondlegger van de eerste roman, daar zijn boeken over persoonlijke emotie vertelde. Zijn meest bekende verhaal is ‘Robinson Crusoe’. Dit verhaal is gebaseerd op de belevenissen van piratenmatroos Alexander Selkirk. In totaal schreef hij meer dan 350 boeken.
Auteur Natasja Tardio schreef een hertaling. Aangepast aan de hedendaagse tijd, dus zonder woorden die als aanstootgevend kunnen worden ervaren. Natasza Tardio debuteerde in 2012 met de jeugdthriller ‘Moordvrienden’. Deze psychologische jeugdthriller werd heel erg populair onder de jeugdige lezers en won daardoor de ‘Jonge Jury Debuutprijs. In 2014 kwam haar tweede jeugdthriller uit, ‘’Onzichtbaar’. Omdat haar boeken zo actueel zijn spreekt het met name jongeren aan. Vele andere titels volgden zoals Afgesloten en Moordgeheim. Ze schrijft zowel fictie als non-fictie. Zo nu dan ook een hertaling van ‘Robinson Crusoe’.
Het verhaal
Robinson Crusoe haat het saaie leven dat zijn ouders voor hem hebben uitgestippeld. Hij verlangt naar een leven vol avontuur, dus besluit Robinson op een dag het ruime sop te kiezen. Op een van zijn zeereizen gaat het gruwelijk mis. Tijdens een hevige storm vergaat het schip, voor de kust van een onbewoond eiland. Robinson Crusoe is het enige bemanningslid dat de schipbreuk overleefd.
Na jaren van eenzaamheid, met alleen maar het gezelschap van zijn dieren, krijgt Robinson op een dag de schrik van zijn leven. Hij ontdekt een voetafdruk in het zand. Zouden er dan toch nog andere bewoners op het eiland zijn…
“Houd moed en vertrouwen, Rob, zei ik tegen mezelf. De mens die zichzelf helpt, zal geholpen worden door God.’’
Blz. 94
Het is altijd een goed teken wanneer een boek op tafel ligt en huisgenoten die langslopen roepen: ‘’Hé dat is een mooie voorkant’’. Dat is het ook, een kleurrijke en uitnodigende kaft. De illustraties zijn van Erik Kriek. Ook in het boek staan diverse tekeningen, die zijn echter wel in het zwart/wit. Al snap ik niet elke tekening bij het bijbehorende hoofdstuk, bijvoorbeeld de krab op bladzijde 170?!
Mening Robinson Crusoe
Het kan in mijn herinnering zijn dat het boek Robinson Crusoe, ooit, vooral heel spannend was. In de huidige versie van Natasza Tardio vind ik die spanning echter niet terug. Wellicht, (nu doe ik het zelf ook), komt dat door de vele voegwoorden die ze in haar aangepaste versie gebruikt. Tientallen keren wordt het woordje ‘toen’, ‘terwijl’, ‘inmiddels’ en ‘intussen’ gebruikt. Hierdoor is het meer een samenvatting geworden. Daarbij ga ik natuurlijk wel uit van een volwassen perspectief. Ik kan me zo indenken dat het verhaal, over alleen wonen op een eiland en over mensen die mensen eten, door kinderen nog steeds even spannend ervaren wordt zoals ik dat deed op jongere leeftijd.
De moderne taal en de moderne interpretatie van het verhaal hebben natuurlijk ook invloed op het verhaal. We leven nu in een wereld waarin er hele andere omgangsvormen zijn en sommige woorden en/of gebeurtenissen als aanstootgevend worden beschouwd. Denk dan bijvoorbeeld aan slavernij. Het was in die tijd verwerpelijk maar het werd wel algemeen geaccepteerd. Hoe anders is het nu. Zo zijn ‘Vrijdag’ en ‘Robinson Crusoe’ in de huidige versie vrienden. In de oorspronkelijke versie zijn ze ‘Meester’ en ‘slaaf’. Dat geeft toch een andere dimensie aan een verhaal. Er valt dan over te discussiëren of je elk verhaal moet gaan aanpassen. Aan de andere kant is het fijn dat, zo een beroemd en mooi verhaal als ‘Robinson Crusoe , nu nog steeds door iedereen gelezen kan worden.
Emotionele kant
Wat nog steeds mooi en goed naar voren komt is de emotionele kant van het verhaal. Van het begin tot het einde toe lijkt het wel of je als lezer in het hoofd van Robinson Crusoe zit. Zo duidelijk wordt alles gevoeld, beleefd en vervolgens omschreven. Dat werd al door Daniel Defoe zo gedaan en Natasza Tardio lukt het net zo goed.
Twee andere duidelijke thema’s in het boek van Robinson Crusoe zijn doorzettingsvermogen en daadkracht. Robinson geeft niet op totdat hij krijgt wat hij wil. Dat hij daarbij egoïstisch overkomt, is een logisch gevolg hiervan. Al had ik als lezer wel vaak de neiging hem flink door elkaar te willen schudden. Mijn voorkeur blijft, voor de echte beleving, toch wel uitgaan naar de klassieke versie.
Al met al is het qua avontuur een tijdloos verhaal, en zal het zeker nog aan menig bedje of door grotere kinderen gelezen kunnen worden.
Specificaties Robinson Crusoe
Oorspronkelijke titel: The Life and Strange Surprising Adventures of Robinson Crusoe of York | Auteur: Daniel Defoe | Hertaling: Natasza Tardio | Illustraties: Erik Kriek | Uitgeverij: Ezo Wolf/Sint Pancras | Jaar van verschijnen: 2022 (oorspronkelijk 1719) | Aantal bladzijden: 207 | 9789083248332 | Meer informatie bij je lokale boekhandel of klik hier voor Bol
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
