Thematisch werken – een boek voor het basisonderwijs
BAM! Ik sta meteen aan als ik start in hoofdstuk 1 van Thematisch werken. ‘Verwachten dat een kind vooral uit een boek leert, is hetzelfde als in een reisgids bladeren en zeggen dat je op vakantie bent.’ Dat is wat mij precies exact wat het is. En tijdens het lezen van dit boek werd ik alleen maar enthousiaster. Op de basisschool waar ik als directeur werk is thematisch werken de basis. Het is een jenaplanschool, maar gelukkig is dit in steeds meer onderwijsconcepten het uitgangspunt. Dit boek richt zich op de groepen 3 tot en met 8. Bij kleuters is het leren en spelen vanuit een thema meestal goed vorm te geven, daarna wordt het wat ingewikkelder. In dit boek nemen de auteurs je mee in die prachtige wereld.
Thematisch werken
Thematisch werken betekent de reële leef- en belevingswereld van de kinderen in je klas meenemen in je onderwijs. Leraren doen dit vaak al spontaan, alleen zijn ze dikwijls nog op zoek naar een manier om dit beter in hun lespraktijk te integreren.
Dit boek geeft leerkrachten een stappenplan om op systematische wijze en in samenspraak met leerlingen een thema uit te werken. De pijlers van thematisch werken worden hierin belicht, net als de talrijke voordelen van deze methode.
In dit boek vind je een schema met handleiding om de criteria van een goed uitgewerkt thema te herkennen. Zet zo maximaal in op de aangeboren nieuwsgierigheid van je leerlingen en ontdek samen met hen de wereld binnen en buiten de school.
Auteurs
Thematisch werken is geschreven door drie auteurs. Hadewijch de Doncker is pedagoog en is opgeleid tot leerkracht lager onderwijs. Valerie Diels is onderwijskundig pedagoog en is opgeleid tot leerkracht in het kleuteronderwijs. Wim Wevers is geograaf en opgeleid als leraar secundair onderwijs. De drie auteurs werken als lerarenopleider bij Odisee Hogeschool (Vlaanderen).
Opbouw van het boek Thematisch werken
Het boek is zeer overzichtelijk opgebouwd. Het start met een leeswijzer, waardoor je ook kunt kiezen om een deel van het boek te lezen wat het best passend is bij jouw dagelijkse praktijk. Ik heb dit niet gedaan, omdat ik natuurlijk nieuwsgierig ben naar het geheel. Ik zou je aanraden om lekker het hele boek te lezen, want dan doorgrond je echt de samenhang. De leeswijzer kun je dan gebruiken om later nog wat zaken op te zoeken.
Na de leeswijzer volgt een definitiebepaling van thematisch werken. Hierbij wordt ook goed onderscheid gemaakt tussen de belevingswereld en de leefwereld van kinderen. Dit helpt mij zeer, omdat ik zelf deze twee begrippen door elkaar gebruik. Dit zorgt wel eens voor verwarring bij mijzelf en anderen. Belangrijke zaken, definities en verdergaande duiding, worden in aparte tekstvakken weergegeven. De opmaak daarvan is prettig leesbaar, de opmaak ondersteunt de inhoud zeer goed. De quotes die door het boek heen verweven zijn vind ik heel inspirerend. Ik heb er direct een aantal doorgestuurd naar mijn collega’s! Verwijzingen naar literatuur worden gedaan door middel van nummers die verwijzen naar de uitgebreide bronnenlijst.
In de hoofdstukken die volgen worden de pijlers van thematisch werken goed uitgewerkt. Met aansprekende voorbeelden en duidelijke uitleg. Het boek is diepgaand. Zowel in de uitwerking als in de focus op diepgang bij de thema’s. De uitspraak “Leuk is de slagroom op de taart, maar je kunt niet leven van slagroom alleen” spreekt mij aan. Soms lijken activiteiten tijdens thematisch werken vooral leuk te zijn, maar mist het nut en het leren. Kinderen lijken betrokken, maar ontwikkelen zich niet op dat onderwerp. Een zoektocht van vele scholen wordt hiermee geïllustreerd en ook voorzien van verschillende concrete handvatten.
Hoe werk je een thema uit?
Het sterkste hoofdstuk in dit boek vind ik hoofdstuk 6. Hierin wordt uitgelegd hoe je een thema uitwerkt en voorbereid. Hele concrete handvatten krijg je, met voorbeelden uit bijvoorbeeld Freinet-scholen. Het mooie hiervan is dat het haalbare voorbeelden zijn. Tips die jij morgen in je voorbereiding kunt gebruiken, ook als je zelf met een methode werkt in je school. Het betrekken van de leerlingen is een groot goed in dit hoofdstuk en ook het verschil tussen thematisch werken en projectwerk wordt toegelicht.
Oke, ik wil eigenlijk twee hoofdstukken benoemen tot de sterkste hoofdstukken. Hoofdstuk 7 is er een waar gedurende het boek veel naar verwezen wordt. Hoe geef je een thema zoveel diepgang dat kinderen kennis en vaardigheden opdoen en dat deze informatie ook beklijft? Hoe zorg je ervoor dat kinderen die al veel kennis bezitten ook een nieuwe stap in hun ontwikkeling zetten? Thematisch werken is hier absoluut geschikt voor, maar hoe doe je dat?
Hoofdstuk 8 is een reality check voor mensen die het thematisch werken in combinatie met een methode. Het geeft concrete handvatten hoe je dit kunt laten samengaan. En de kers op de taart is hoofdstuk 9, concrete uitwerking van thema’s. Hierin kun je lezen hoe alles van de voorgaande hoofdstukken samenkomt. Hoe thematisch werken er écht uit ziet.
Zeer bruikbaar
Ik heb vaker boeken gelezen over thematisch werken, maar zelden zo’n uitgebreid en inhoudelijk sterk boek. Het is te gebruiken voor studenten, maar absoluut ook voor ervaren leerkrachten. De Vlaamse inslag is er, maar dit is niet storend voor lezers uit Nederland. Ook als schoolleider is het een interessant boek om te lezen. Het geeft je de inhoudelijke, wetenschappelijke verantwoording die je nodig hebt om evidence based keuzes te maken in het aanbod op je school. Daarnaast zorgt het ervoor dat je overzicht krijgt over de stappen die je kunt zetten om thematisch te gaan werken.
Specificaties Thematisch werken
Auteurs: Hadewijch De Doncker, Valerie Diels, Wim Wevers | Uitgever: Lannoo Campus | 9789401490009 | juni 2023 | 200 pagina’s | paperback | meer informatie bij je lokale boekhandel of via bol.com
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
- Karel viert Kerstmis – een prentenboek voor peuters - 11/11/2024
- Dit is Vos – een geweldig AVI-groeiboek - 03/10/2024
- Zuid-moeders hebben geen geheimen – een tweede roman - 01/10/2024