Virginia een Afefe verhaal over slavernij in Aruba
Sinds ik De reis van Syntax Bosselman heb gelezen vind ik dat er meer verhalen mogen worden voorgelezen en besproken over slavernij. Virginia, een Afefe verhaal is zo’n boek. Een jeugdboek over een meisje dat als slaafgemaakte hard moet werken op een plantage in Aruba. Daar waar de zon schijnt en de mensen Papiamento spreken. Aruba maakt als zelfstandig land deel uit van het Koninkrijk der Nederlanden. Met het verhaal over Virginia krijg je een kijkje in het zware en oneerlijke leven van de 19e eeuw.
Virginia
Virginia woont op het eiland Aruba, in het koninkrijk der Nederlanden. Haar leven is een voortdurende strijd want ze is gevangen in slavernij. Dag na dag ploetert ze op de aloëvelden, maar diep van binnen verlangt ze naar vrijheid. Ze wil dansen, gekleed in een sierlijke zachte jurk.
Virginia is vastbesloten om haar droom te blijven volgen: vrij zijn, als de vogels hoog in de tropenlucht. En ze is niet alleen: Afefe, de magische wind schiet haar te hulp.
Afefe, de magische wind
In de Afefe verhalen krijgt Afefe een magische betekenis. Afefe is het Yoruba-woord voor wind; de magische wind in het verhaal van Virginia. Deze jonge vrouw, geboren in slavernij, verlangt naar vrijheid. Volgens de verhalen die rond gaan is in Venezuela geen slavernij meer. Maar in Aruba en Curaçao helaas nog wel. Virginia en haar broers en zus werken hard op de aloëplantage van de Nederlandse Jan Hendrik. Ze was pas 11 toen haar moeder overleed kort na de geboorte van haar jongste broer. Lange dagen in een open veld, op blote voeten en in vodden, om aloëbladeren af te snijden. Kun je het je voorstellen? Hoe wreed kunnen mensen zijn tegenover elkaar?
Virginia ziet Afefe soms in de wolken. Ze voelt haar aanwezigheid en hoort soms haar stem. De magische wind uit Afrika waarover haar moeder en Juffrouw Flora haar hebben verteld. Als ze haar die avond in de wolken ziet vertelt ze wat er is gebeurd die dag. Over haar jongste broer die nog te jong is om op het veld te werken maar dat toch moet. Dat het oneerlijk is dat zij in gevangenschap leven. Dat haar enige jurk steeds verder stuk gaat en ze geen stof krijgt om een nieuwe te maken. Afefe ruist zacht en stelt haar gerust. Als Virginia op de vrije zondag besluit de kleding van de plantage eigenaar van de waslijn te halen komt ze in grote problemen.
Geschiedenis en slavernij
Op school was mijn favoriete vak niet per se geschiedenis. Toch vind ik het steeds interessanter om verhalen te lezen over vroeger tijden. En dan lees ik liever een jeugdboek of een roman zodat het niet te zwaar wordt want al van kleins af aan kan ik slecht tegen onrecht. Virginia is gebaseerd op waargebeurde feiten. Maar je kunt je voorstellen dat er niet veel is vastgelegd over slaven en hoe zwaar hun leven moet zijn geweest. Waar de kinderen van de plantage eigenaar privéles kregen leerden de slavenkinderen meestal niet eens schrijven of lezen. Laat staan dat ze papier hadden om iets op te schrijven of te tekenen, dus een dagboek bijhouden was er ook niet bij. Schrijnend hoe de ongelijk de wereld in elkaar steekt.
Virginia heb ik vlot uitgelezen. Het is fijn en beeldend geschreven maar ik wilde ook graag weten hoe het verder ging waardoor ik het boek slecht kon wegleggen. Ik denk dat er meer aandacht mag komen voor slavernij in het onderwijs. Nadat ik het boek De reis van Syntax Bosselman gelezen had verbaasde ik me echt over hoe weinig ik hierover weet. Hiervoor zijn dit soort boeken nodig zodat het in de canon van Nederland meer kan worden ingebed dan vluchtig besproken op 1 juli met Keti Koti.
Virginia heeft echt bestaan
Virginia Demetricia heeft wel echt bestaan en werd geboren op 22 december 1842 op Aruba. In het boek lees je achterin enkele feiten over haar. Zo komt ook Tula even kort voorbij in Virginia. Tula protesteerde in Curaçao tegen het onrecht dat slaven door hun meesters werd aangedaan en hij streefde naar vrijheid en gelijkheid. Gelukkig zijn we niet afhankelijk van wat er op school wordt vertelt en hebben we in Nederland de vrijheid om te lezen wat we willen. Zodoende kun je Virginia zelf kopen of lenen in de bibliotheek. En is het er nog niet, zoals helaas bij onze gemeente, dan raad ik aan dit aan te geven zodat het alsnog besteld en geleend kan worden. Virginia is zelfstandig te lezen vanaf 10 jaar en is het eerste boek van de serie Afefe Stories.
Het Afefe team
Ida Does is geboren in Suriname en kwam naar Nederland om te studeren. Later keerde zij terug naar Suriname. De afgelopen dertig jaar heeft zij in Europa en het Caribisch gebied gewerkt als journalist, schrijver en documentairemaker. De rode draad in haar werk zijn thema’s als (koloniale) geschiedenis, sociale rechtvaardigheid en (Caribische) pioniers. Haar films zijn bekroond op internationale filmfestivals. Zoals ik eerder al schreef; waarom heb ik hier zo weinig over geleerd tijdens geschiedenis op school? Dit is ook één van de motivaties van Ida Does om met dit soort onderwerpen uit de koloniale geschiedenis bezig te gaan. Met Virginia heeft zij hier, wat mij betreft, een mooi jeugdboek neergezet om de stukjes geschiedenis die we zo lang hebben genegeerd weer de verdiende aandacht te geven. Want dit hoort net zo goed bij onze geschiedenis.
Het Afefe Team, bestaande uit Ida Does, Daniëlle Nijboer, Ellen-Rose Kambel en Joan Windzak, bedenkt de magische Afefe Stories. Verhalen over vrouwen die in koloniale slavernij moesten overleven met gegevens uit diverse historische registers en archieven. Met het verhaal over Vriginia laten zij zien dat ze meer is dan een naam in een archief. Het herinnert ons eraan dat het om een mens gaat met een uniek verhaal. Een levende ziel met dromen en verlangens.
Specificatie Virginia
Auteur: Ida Does | Illustraties: Daniëlle Nijboer | Uitgeverij: Querido | ISBN 9789045128528 | sept 2023 | 104 pagina’s | Meer informatie bij je lokale boekhandel of klik hier voor Bol
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
