Waar de wind de aarde raakt, een historische roman
Boeken lezen doe je in eerste instantie uiteraard ter ontspanning. Even een paar uurtjes verdwijnen uit het hier en nu en je begeven in een andere wereld. Wegzwijmelen met een roman of griezelen bij een thriller. Gewoonweg lezen en verder even niets. Maar toch kan ik het ook heel erg fijn vinden wanneer ik uit een boek iets kan leren. Dat is vaak het geval bij historische romans of bij oorlogsverhalen. Dan krijg je toch een stukje geschiedenis mee. Vaak betreft het dan ook een onderwerp waar je nog niets, of weinig, over wist. Zo werd mijn aandacht direct getrokken door de teaser op de voorkant van het boek ‘Waar de wind de aarde raakt’ van schrijfster Ilaria Tuti.
‘’Tijdens de Eerste wereldoorlog werken vrouwelijke artsen in een eigen ziekenhuis aan het front’’
Van onlineverhalen naar papieren boek
Ilaria Tuti is een Italiaanse schrijfster die bekend is geworden door haar spannende boeken Kind 39* en de Slapende nimf*, maar ook door de historische roman Bloemen van steen*. Haar debuut ‘Kind 39’ werd internationaal meteen een succes, en werd hier in 2019 uitgegeven door Xander Uitgevers. Ilaria Tuti is geboren en nog steeds woonachtig in Gemona, in de regio Friuli. Ze heeft economie gestudeerd en was jarenlang illustrator bij een uitgeverij. Pas in 2011 begon ze met het schrijven van verhalen waarbij ze zich liet inspireren door auteurs als Stephen King en Donato Carrisi.
Haar allereerste verhalen waren korte misdaadverhalen op online forums. Ze schreef ook graag horror en sciencefiction. Door de reactie die ze kreeg van haar online lezers kreeg ze steeds meer zelfvertrouwen en begon ze langere verhalen te schrijven. Enkele verhalen werden daarvan uitgegeven door uitgeverij Mondadori, voor de boekenreeks Gialli di Mondadori. Met het boek ‘Waar de wind de aarde raakt’ heeft de schrijfster zich verdiept in de, onderbelichte maar zeker niet minder belangrijke, rol van de vrouwen tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Leuk weetje: spannende boeken en films worden in Italië ‘giallo’ genoemd (geel). Dit omdat in 1929 uitgeverij Mondadori als allereerste een thrillerreeks publiceerde met een gele omslag, genaamd ‘I Gialli Mondadori.’
Een nieuwe blik op de rol van vrouwen tijdens de oorlog
In de eerste twee decennia van de vorige eeuw studeren in Engeland de eerste vrouwen af als chirurg. Door hun mannelijke collega’s worden ze verbannen uit de reguliere operatiekamers, en de jonge vrouwen gaan hun vak uitoefenen in de armste wijken van Londen en andere grote steden. Als de Eerste Wereldoorlog uitbreekt willen de vrouwen, net zoals de mannelijke artsen, hun land dienen. Een kleine groep vertrekt naar het westelijke front in Frankrijk om een ziekenhuis nabij het oorlogsgebied op te zetten. Een van de vrouwen is Caterina, een jonge arts van Italiaanse afkomst. Terwijl het ziekenhuis langzaam maar zeker volstroomt met gewonde soldaten, ontdekt Caterina dat het herstel van de mannen veel meer behelst dan alleen het behandelen van fysieke wonden. Als kapitein Alexander het ziekenhuis wordt binnengebracht zal ook zijn kijk op de geneeskunde voorgoed veranderen.
‘’De wereld verandert, madam, en zal dat met of zonder de goedkeuring van wie dan ook doen, maar de geschiedenis, de geschiedenis met een hoofdletter G, zal altijd de namen herdenken van degenen die ervoor hebben gekozen aan de juiste kant te staan.’’
Weinig bekend over de vrouwen in oorlogen
Het blijft me verbazen dat er maar zo weinig beken is over de hulp, inzet en kracht van vrouwen tijdens de twee grote oorlogen. Onlangs mocht ik voor Sky History Channel de serie ‘U-boat Wargames’ vooruit bekijken. Deze serie vertelt over een groep dappere vrouwen die het brein is geweest achter de grote onderzee veldslag. Zonder hun inspanningen hadden de geallieerden de strijd in de Atlantische Oceaan niet gewonnen. En zo zijn er talloze verhalen te noemen waar vrouwen een hele belangrijke rol speelden tijdens oorlogen, nu de mannen aan het front lagen. Daarom leek het boek ‘Waar de wind de aarde raakte’ me heel er interessant.
Want ook over deze dappere vrouwen, die vrijwillig naar het front trekken en daar een ziekenhuis opzetten is niets of nauwelijks iets bekend. Nog niet eerder had ik iets gelezen van de auteur Ilaria Tuti maar met haar schrijfstijl wist ze me meteen te raken. Ik ben dan ook zeker van plan meer van haar te gaan lezen. Ze heeft de gave om je als lezer direct het verhaal in te trekken. En ondanks dat het hier en daar wat te uitgebreid en misschien wel wat te bloemig beschreven is ontgaat je de gruwel van de verwondingen en de belevenissen je niet.
Schokkend, aangrijpend en vol vooroordelen
Ook al is het boek geromantiseerd het is niet een feelgood boek geworden, al speelt er heus wel het een en ander tussen de hoofdpersonages. De schrijfster is er dicht bij het onderwerp gebleven; vrouwelijke ondergewaardeerde chirurgen. Deze vrouwen die dezelfde opleiding hebben moeten volgen als hun mannelijke collega’s worden compleet genegeerd en weggezet. Hun lef om zelf naar het front trekken was aangrijpend om te lezen. Het is knap hoe Ilaria Tuti de minachting van de gewonden soldaten weet te beschrijven. Het is schokkend dat het beeld van mannen voor de vrouwen zo laag is dat ze nog liever pijn lijden. Of zelfs willen overlijden dan zich te laten helpen door een vrouw. Haar woorden en zinnen zitten echt vol emoties en pijn. Ze wist me als lezer echt te raken.
‘’Hij vroeg hoe de mannen het konden verdragen om door ons te worden verzorgd.’’
Ook de groei naar acceptatie van de mannen en vrouwen onderling en het loslaten van vooroordelen weet ze subliem te beschrijven. Naar mate het verhaal vordert, vordert ook het respect tussen de personages onderling. Het is mooi om te lezen dat er in een periode waarin er zoveel leed was er ook iets moois wist op te bloeien. En dat waren niet alleen de bekende klaprozen in het stuk gebombardeerde veld. Die staan overigens prachtig afgebeeld op de omslag van de verder zwart-witte omslag.
Waar de wind de aarde raakt is een ode aan de vrouwen in oorlogstijd
Ik zou niet zeggen dat ‘Waar de wind de aarde raakt’ filmisch geschreven is. Wel is het zo geschreven dat je jezelf er een voorstelling van kunt maken. Interessant zijn ook de geschiedkundige details. Zoals de parachutist die aan de kerk is blijven hangen. Het verhaal is ode aan de vrouwen die in de oorlog thuis of aan het front uiteindelijk net zo een belangrijke rol hebben gespeeld, of nog spelen, als de mannen.
‘’Soms biedt de werkelijkheid waargebeurde verhalen die net scenario’s lijken, zo vol avonturen, passie en moed. Verhalen die ons nog steeds veel te zeggen hebben, en te bieden.’’
Tip: Over de zesdelige tv-serie ‘U-boat Wargames’ heb ik een blog geschreven. Die kun je lezen op MamaScrapelle onder deze link
Specificaties Waar de wind de aarde raakt
Originele titel: Come vento cucito alla terra | Auteur: Ilaria Tuti | Uitgeverij: Cargo | Vertaling: Hilda Schraa | Aantal bladzijden: 399 | Genre: historische roman, oorlog, geschiedenis, roman, literatuur | ISBN 9789403116327 | Meer informatie bij je lokale boekhandel of klik hier voor Bol
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
