Waarom we bang zijn, een leerzaam boek over angst
Waarom we bang zijn is geschreven door Bram Vervliet. Hij is psycholoog en hoofddocent psychologie aan de KU Leuven. Zijn natuurlijke habitat is het laboratorium, waarin hij onderzoek doet naar angst. Op zijn eerste boek staat voorop een vogeltje, in een kooitje met het deurtje open. Op de achterkant is datzelfde vogeltje uit de kooi gevlogen.
Ik zelf heb lange tijd met veel angst in het kooitje gezeten en vlieg nog steeds met vallen en opstaan. Kennis helpt daarbij. Ook als psychologiestudent vind ik emoties en angst(stoornissen) een interessant thema. Daarom was ik erg benieuwd naar Waarom we bang zijn. Dit boek is een onderzoek naar de oorzaken en doelen van angst. Angst wordt belicht vanuit de psychologie, maar ook vanuit de aangrenzende disciplines biologie, sociologie en filosofie.
Angst en veiligheid
President Franklin Roosevelt zei in 1933: ‘the only thing we have to fear is fear itself.’ Bijna een eeuw later zijn deze woorden actueler dan ooit. Het lijkt alsof we met zijn allen alsmaar maar banger worden. Leven in een wereld zonder angst lijkt haast onmogelijk als je denkt aan de vele problemen die de krantenpagina’s elke dag vullen. Gewapende conflicten, doden in het verkeer, stijgende burn-out cijfers, een besmettelijk virus, luchtvervuiling… Deze berichten steken schril af tegen cijfers die aantonen dat onze wereld de voorbije 70 jaar juist veiliger is geworden.
Nu die moeizaam verworven veiligheid meer dan ooit onder druk staat, dringt de vraag zich op wat ze ons heeft opgeleverd. Zijn we door die lange periode van veiligheid minder bang geworden? Of juist banger? En is het streven naar een wereld zonder angst gedoemd om te mislukken? Bram Verliet is overtuigd van niet, maar hij ziet wel hoe angst meer en meer binnensluipt in onze levens. In Waarom we bang zijn beschrijft hij hoe angst werkt. Dat doet hij aan de hand van oude inzichten en recente ontdekkingen.
Waarom we bang zijn is opgebouwd rond twee vragen
De eerste gaat over het verleden. Waar komt angst vandaan? Met die vraag speuren we naar de oorsprong van angst, gaan we uitvissen waar het voor dient, gaan we bestuderen hoe het werkt. Dit om heel precies te begrijpen wat angst is. De tweede vraag gaat over de toekomst. Waar gaat angst naartoe? We gaan ons afvragen welke toekomst angst nog heeft in de wereld die steeds veiliger wordt. Is angst gedoemd te verdwijnen, of is het net omgekeerd: worden we steeds banger? We duiken de maatschappij in om gedeelde angsten en zorgen te peilen.
Zelfs al worden we soms belaagd door grote dreigingen, zoals de coronapandemie of de oorlog in Oekraïne, toch is de wereld waarschijnlijk nooit zo veilig geweest als nu, zeker in West-Europa. Als je de loop van de geschiedenis bekijkt, dan moeten wij ons bitter weinig zorgen maken.
Het lezen meer dan waard
Hoewel ik best al wat kennis had over angst, zowel vanuit eigen ervaring als vanuit de theorie, heb ik toch nog meer en actuele kennis gekregen. Over veiligheid in onze maatschappij bijvoorbeeld. En dat angst en vrees op andere plekken in de hersenen schuilen. Zo is de amygdala nodig voor specifieke vrees, en de bed nucleus is nodig voor vage angst. Dit ligt weer in lijn met dat angst en vrees verschillende emoties zijn bij gevaar. Ze geven andere symptomen bij angstpatiënten en het zijn opeenvolgende linies van verdediging hij prooidieren. Zo heb ik nog meer interessante en leerzame dingen gelezen. Het is steeds allemaal goed uitgelegd, met veel voorbeelden.
Hoewel Waarom we bang zijn geen praktisch zelfhulpboek is, staat er zeker wijze raad in die je kan toepassen. Zoals dat je angsten van iemand anders niet weg moet zetten als irrationeel, omdat je dan een muur opricht die polariseert. Wat je wel kunt doen is op zoek gaan naar de waarden achter die angst, die voor die persoon op het spel staan. Als je begrijpt welke waarde bedreigt zijn, kan je een redelijk gesprek aangaan.
Emoties zijn beweging. Gevoel is een reactie op een situatie – emotie is actie: we vluchten weg in angst, zoeken nabijheid in verliefdheid, we vliegen uit in kwaadheid.
Krijg meer kennis over angst
Ik vond het al met al een erg interessant boek met een belangrijk thema. Het leest fijn, want is duidelijk en vloeiend geschreven. Het is een dik boek, maar de rode draad blijft duidelijk. Het was ook regelmatig herkenbaar. Bijvoorbeeld bang zijn in je eigen huis na het kijken van een thriller, terwijl het zien van een film natuurlijk niet de werkelijke kans verhoogt dat er een crimineel je huis binnensluipt. Waarom we bang zijn is een aanrader voor iedereen, omdat we allemaal in meer of mindere mate met angst hebben te maken. Angst van onszelf en de mensen om ons heen. Het is geen praktisch boek met concrete tips, maar een boek om je kennis te vergroten. Informatie over deze belangrijke emotie is veel waard.
Wat heeft mij gered? Kennis. Door vier jaar studie wist ik hoe angst werkt en hoe angst slinks je leven kan inpalmen en zich tot een stoornis kan ontpoppen. Ik kon het kaderen, een plaats en een naam geven.
Specificaties Waarom we bang zijn
Auteur: Bram Vervliet | uitgeverij: Pelckmans | 9789463832434 | 5-2022 | 448 blz | meer informatie vind je hier of bij je lokale boekhandel
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
- Babybullshit en hoe het echt zit, een psycholoog onderzoekt - 11/02/2023
- Rimpelingen in het hoofd van ouderen, een psychiater spreekt - 20/12/2022
- Toegepaste statistiek, een duidelijke uitleg - 15/12/2022