Wat ons nog rest, een bijzondere WOII novel over Berlijn
Een tiental jaar geleden dacht ik dat ik alleen van waargebeurde verhalen hield. Daarin kwam steeds meer verandering. En zeker door het recenseren voor StoerLeesVoer en mijn werk als coördinator in de schoolbibliotheek kwam daar verandering in. Toch lees ik graag nog af en toe verhalen met wat minder magie, die echt gebeurd zijn of zouden kunnen zijn. Wat ons nog rest is een bijzonder verhaal over een krachtige jonge vrouw in Berlijn aan het einde van de Tweede Wereldoorlog.
Wat ons nog rest
Uit heel wat ramen
hangen witte lakens
te rafelen aan gebroken glas.
Twee oude vrouwen
hebben op straat
een vuur gemaakt
van Hitlerportretten
en nazivlaggen.
De woede van de Russen
hoeft niet aangewakkerd.
Ik klauter de andere richting uit.
Over het puin van
andermans leven.
Berlijn, april 1945. Alle hoop lijkt verloren. De Russen staan op het punt om de Duitse hoofdstad binnen te vallen. In de ruïnes van de stad probeert een zeventienjarig meisje te overleven, samen met haar moeder, haar jongere broer en de buren die zich met hen in de kelder verschanst hebben. De gevechten komen elke dag dichterbij. Tot het front over hun wijk rolt en de Russen heer en meester worden.
De Tweede Wereldoorlog
Als je aan een boek begint dat zich afspeelt tijdens de Tweede Wereldoorlog weet je dat het niet per se een fijn boek zal zijn. Fijn in de zin van eind goed al goed. Wat ons nog rest is daarin geen uitzondering. De oorlog van bijna tachtig jaar geleden heeft vele diverse vormen van slachtoffers gemaakt. Wat ons nog rest speelt zich af in Berlijn, Duitsland. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog is het ook daar niet veilig. De Russen komen steeds dichterbij waardoor het front zich ook door Berlijn zal trekken.
Volg een zeventienjarige vrouw tijdens het staartje van de oorlog
Vanuit het perspectief van de zeventienjarige jonge vrouw wordt je meegenomen in het verhaal. Met regelmaat zijn er beschietingen. En ondanks dat moet er water worden gehaald bij de waterpomp op het plein. Of moet er iemand met de rantsoenbonnen op pad om te kijken waar er eten wordt uitgedeeld. Samen met haar moeder, broertje en diverse buren schuilt ze in de kelder van hun appartementencomplex. Een baby waarvan de moeder haast geen melk meer heeft. Maar ook een echtpaar, twee zussen die het rantsoen beheren en een moeder waarvan haar zoon naar het front is. Het is onmogelijk om je altijd stil te houden.
De Russen proberen Hitler en zijn leger te verjagen. Maar voor wie moet je nu het meeste bang zijn? Het is niet dat de Russen geen kwaad doen. Ook in Wat ons nog rest worden onder andere juwelen afgenomen. Alsof dat het ergste is wat je kan gebeuren. En dat blijkt ook verderop in het verhaal. Het kan altijd erger waarop de jonge vrouw zichzelf beloofd nooit de weg te kiezen van de lafaard. Ze besluit te vertrekken. Weg uit de kelder, weg uit Berlijn. Wat volgt is een barre tocht op zoek naar beter. De ruïnes van de stad verlaten, door het bos een plek vinden weg uit hun klauwen.
Aline Sax
Aline Sax is een Vlaams auteur. Ze verzon al verhaaltjes toen ze nog niet kon schrijven. Op haar vijftiende kwam haar eerste boek, Mist over het strand, uit. Ze studeerde geschiedenis aan de Universiteit Antwerpen. Zo kwam ze nog meer te weten over het verleden waar haar interesse steeds meer naar uit ging. Na een doctoraat over de Tweede Wereldoorlog is zij les gaan geven aan universiteiten in Gent en Antwerpen. Aline houdt van het wroeten in het verleden, zowel voor Geheugen Collectief als voor haar boeken.
Aline Sax schreef met de novel Wat ons nog rest een beklemmende ode aan de kracht en de moed van vrouwen tijdens de allesverwoestende laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog. Al snel zit je in het verhaal. De poëtische taal leest fijn ook al is het in het begin even wennen. De hoofdstukken zijn vrij kort maar door deze manier van schrijven vlieg je door het verhaal heen. Je ziet het door de versvorm en zonder alle overbodige woorden ook voor je. Een prachtige novel voor jongeren vanaf vijftien jaar. Wellicht zelfs op de middelbare school goed te gebruiken tijdens geschiedenislessen over de Tweede Wereldoorlog. Zo gaat het bij jongeren meer leven en bekijk je het ook eens breder dan alleen vanuit ons eigen land.
Je kunt via deze link alvast een stukje lezen uit Wat ons nog rest.
Wat vond ik van Wat ons nog rest
Als snel merkte ik dat Wat ons nog rest geen gewoon jeugdboek is. De manier waarop het boek is geschreven is ook bijzonder. Het is een soort van vrije versvorm waar ik even aan moest wennen. Maar al snel zat ik in het verhaal dat best filmisch is geschreven. Ondanks dat de versvorm ervoor zorgt dat er minder woorden worden gebruikt ten opzichte van een volledig uitgeschreven verhaal kon ik alles goed voor me zien. Maar ik denk dan ook al snel in beelden. Dus wellicht is dit niet voor iedereen zo. Door de versvorm wordt het belangrijkste vertelt wat voor sommigen misschien te weinig is om diep in het verhaal te duiken. Persoonlijk had ik er niet echt moeite mee. Behalve dus in het begin omdat je dan én aan de versvorm moet wennen én de personages nog op hun plek in het verhaal moeten vallen.
De doelgroep waarvoor Wat ons nog rest is geschreven is vanaf 15 jaar. Als je al wat meer hebt gehoord of geleerd over de Tweede Wereldoorlog. Al iets weet van de gruwelijkheden die er zich hebben afgespeeld. De hoofdpersoon is zeventien jaar dus het boek zal dan ook onder de young adult vallen. Om eens een boek te lezen over de Tweede Wereldoorlog dat zich niet in Nederland afspeelt vind ik een verrijking. Ook mensen in Duitsland zelf hadden het niet gemakkelijk, dat lijken we soms vergeten te zijn.
Specificaties Wat ons nog rest
Auteur: Aline Sax | Omslagontwerp: Bart Luijten | Uitgever: Davidsfonds Infodok | 9789002278617 | oktober 2023 I 239 pagina’s | Meer informatie bij je lokale boekhandel of klik hier voor Bol
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik hieronder op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
