Boerenkool met rijst, een ode aan Caribische voorouders
Toen deze titel, Boerenkool met rijst, voorbijkwam moest ik enorm glimlachen. Vreemd genoeg, zonder überhaupt nog te weten waar het verhaal over zou gaan, had ik er ook meteen een band mee. Tijdens het lezen van de achterflap werd het me duidelijk: dit is precies de situatie waarin ik me bevind en die gespleten afkomst herken ik ook.
‘’Zaaien, poten, koppen, plukken, kappen, binden, drogen.’’
Je verleden kennen
Als kind van een moeder met een niet blanke huidskleur en een overgrootmoeder die duidelijk Indonesische kenmerken heeft heb ik vaak moeten uitleggen dat ik wel degelijk een kind ben ‘Van’. Ik ben namelijk zelf, behalve in de zomer dan, gewoon een witte Hollander (mag ik dat nog zeggen tegenwoordig?). Pas toen ik mijn eigen kinderen kreeg en daar ook weer bepaalde ‘niet Hollandse’ kenmerken in zag begon ik me, net als mijn moeder al decennialang deed, te interesseren voor mijn afkomst.
Het is nog steeds niet helemaal duidelijk waar het ‘buitenlandse’ bloed precies vandaan komt. Wel dat het zeker Indonesië is met een stukje Cariben. Maar Opa kwam gewoon uit de polder, dus vandaar dat ‘Boerenkool en rijst’ hier twee dingen zijn die graag gegeten worden, alleen wel apart niet door elkaar!
‘’Om te begrijpen wie je bent, moet je je verleden kennen.’’
Synopsis Boerenkool met rijst
‘Boerenkool met rijst’ speelt zich af in het Caribisch gebied en is een ode aan de voorouders van Anette E. Baylé, die tot de slavenhandel behoorden. Elisa en haar alleenstaande moeder Alice hebben een moeizame relatie. Elisa besluit dat het beter is om afstand te nemen en vertrekt naar een naburig eiland waar zij persoonlijk verzorgster van de hoogbejaarde Olive wordt. Als Olive Elise vraagt haar familieverhaal op te schrijven, speelt Elisa’s worsteling met haar eigen afkomst op. Olive vertelt over haar tot slaafgemaakte voorouders en over de afkomst van haar grote liefde.
Auteur Annette E. Baylé
Baylé is geboren in 1954 en groeit op in een multicultureel gezin. Deze historische roman, ‘Boerenkool met rijst’, is deels op waarheid gebaseerd. Het verhaal is een ode aan haar voorouders en speelt zich af op de Cariben, een gebied wat voorheen tot de slavenstand behoorden. De motivatie om dit boek te schrijven vond Annette E. Baylé in de hoop dat mensen meer begrip voor elkaars afkomst zullen krijgen. Ook om te laten zien dat geschiedenis een gedeeld verleden is, wat steeds opnieuw verteld zou moeten worden. Doorvertellen niet vergeten. Maar ook niet oordelen, juist respecteren.
“Ik heb geen oordeel over jou. Hoe kom je daarbij? Dat mensen kletsen wil nog niet zeggen dat het de waarheid is, toch? Wat jij mij vertellen wil, zie ik als de waarheid. En als jij mij iets niet wil vertellen, is dat ook goed. Dat maakt jou niet minder dan een ander.’’
Respect voor afkomst en geschiedenis
In een turbulente tijd, waarin sommige onder ons de geschiedenis proberen uit te wissen en taal proberen aan te passen om mensen maar niet te kwetsten, is dit boek een verademing. Ik herkende meteen haar drang tot eerlijkheid en gelijkheid voor eenieder. Niet dat ik dat iedere dag loop te verkondigen hoor, integendeel. Wel heb ik een punt bereikt dat het me raakt en irriteert, en ik me misschien wel daarom des te meer interesseer in geschiedenis en diversiteit in afkomst.
Annette E. Baylé heeft een hele fijne en doeltreffende maner van schrijven. Het is alsof je zelf een hoofdrol in het verhaal hebt. Dat je een vlieg op de muur mag zijn in het kleine kamertje van Olive, en alles mag observeren en beluisteren. Chapeau!
De eerlijkheid, de warmte, de verwarring en angst maar zeker ook de wreedheid, alles weet ze met precisie weer te geven.
“Alle vee hier is van mij, dus ook jullie; kroesvee’’
Veel herkenning en Boerenkool met rijst
Het boek is wat mezelf aangaat ook een grote herkenning. Veel van de uitspraken die ze schrijft heb ik van huis uit meegekregen en proberen we nu ook weer onze kinderen mee te geven. Daar waar je wiegje gestaan heeft bepaald vaak toch hoe je in het leven staat. Daarmee is niet alles gezegd want dan zou je ook kunnen verschuilen achter het verleden en in een slachtofferrol kunnen schieten. Dat is denk ik wat Annette met dit verhaal wil meegeven, althans zo ervoer ik het. Je hebt een geschiedenis maar je bent niet de geschiedenis.
“God geeft wat je dragen kunt. We leven allemaal twee levens. Een leven om te leren en een leven om te leven.’’
Deze bovenstaande zin geeft dat mooi weer. De kunst is om die twee levens niet door elkaar te laten lopen.
Zoveel waarheid
Omdat er zoveel waarheid in het boek zit zou ik nog wel tientallen citaten kunnen vermelden maar het lijkt mij gewoon het beste om deze prachtig roman ‘Boerenkool met rijst’ zelf te gaan lezen. Het is een verademing tussen al het taalgeweld van tegenwoordig. Een stukje nederigheid. Vanuit mijn grootouders kreeg ik dat al mee. Is dat typisch Indonesisch, Caribisch of Hollands? Ook hier maakt dat niet uit, maar de wereld zou er wel een beetje meer van opknappen.
Dank je wel Annette E. Baylé dat je dit mooie ontroerende levensverhaal met ons lezers wilde delen.
‘’Alleen Moses, juffrouw. Geen meneer. Ik ben geen meneer. De dominee is een meneer. Of de dokter. Maar ik niet. Ik ben alleen Moses, de klusjesman en ik ben er trots op.’’
Specificaties Boerenkool met rijst
Auteur: Annette E. Baylé | Uitgeverij: Davey Jones Publishing | Eerste uitgave: december 2022 | Aantal bladzijde: 249 | Genre: roman, historische roman, geschiedenis| 9789464496178 | E-book 9789464496185 | Meer informatie bij je lokale boekhandel of klik hier voor Bol
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek