Stamppot met kogels – Joyce Pool. Een indrukwekkend oorlogsverhaal
Het oorlogsverhaal Stamppot met Kogels is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van de 12-jarige Hans. Als jonge Amsterdammer werd hij tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog naar Texel gestuurd om aan te sterken. De hongerwinter sloeg genadeloos toe in de grote steden. Maar de relatieve veiligheid op Texel werd wreed verstoord in april 1945. Er ontstond een gevaarlijke strijd tussen de Duitse bezetters en de Russen die bij hen in dienst waren. Een strijd waarin vele slachtoffers vielen. Auteur Joyce Pool heeft deze Russenoorlog verwerkt in een aangrijpend verhaal. Een verhaal (10+) over de impact van oorlog op jonge levens, en vooral het grote belang van vrede.
En net als de Duitsers verslagen lijken, breekt er een nieuwe oorlog uit…
De Russenoorlog
Wat is het in deze onrustige tijd een nare toevalligheid om over de Russenoorlog van 1945 te lezen. Natuurlijk is er nu een oorlog ontstaan vanuit een hele andere achtergrond. Maar ingrijpend en verwoestend zijn kenmerkend voor alle oorlogen. En ook voor de inwoners van Texel is deze strijd aan het einde van de Tweede Wereldoorlog zeer ingrijpend geweest. Over deze periode uit de geschiedenis heeft Texelaar Joyce Pool het verhaal Stamppot met Kogels geschreven.
Het verhaal gaat over de jongen Hans, die samen met zijn vriend Herman naar Texel gaat. Naar schoolmeester Jan en zijn vrouw Nienke, de oom en tante van Herman. Dit is ook daadwerkelijk gebeurd in de hongerwinter van 1945. Net als ongeveer 500 andere Amsterdammers werd de 12-jarige Hans Verhoeven door zijn ouders naar Texel gestuurd om aan te sterken. De waterige stamppotten van de gaarkeuken zorgde voor ondervoeding. We lezen over de wanhoop van de ouders die hun kinderen zien verhongeren. We lezen over een jong kind dat het oplopen van de trap als een klim op de Mount Everest ervaart. En ook lezen we de zorg van een kind over zijn jongere zusje dat steeds zwakker wordt.
Dan ging ik niet meer weg, de stad in, op benen die van doorweekt papier lijken. Niet weer in de rij staan bij de gaarkeuken voor water met een kleurtje en af en toe een snippertje ui. Niet weer zien hoe zwak en mager mijn kleine zusje is…
Hans, 12 jaar
Aangrijpend en waargebeurd verhaal
Door de prachtige manier van schrijven in Stamppot met Kogels leef je enorm mee met de hoofpersoon Hans. Het is zo aangrijpend om te lezen hoe de hongerwinter genadeloos toesloeg. En hoe moeilijk het moest zijn voor ouders om hun kinderen voor hun eigen bestwil te laten vertrekken. En natuurlijk ook zo zielig voor deze kinderen om hun gezin achter te laten. Dit zorgde tijdens het lezen regelmatig voor een brok in de keel!
Gelukkig was er op Texel genoeg om wat extra monden te voeden. Gelukkig was er deze dappere schoolmeester die bereid was de zorg voor deze kinderen op zich te nemen. En daarnaast ook actief was in het verzet. De moeilijke situatie van de Russen is een interessante geschiedenisles in dit boek. Deze Georgische krijgsgevangenen werden min of meer gedwongen om mee te vechten met de bezetters.
Maar in april 1945 gingen de Russen op Texel de strijd aan met hun voormalige collega’s. En de inwoners van Texel zaten middenin de vuurlinie. Zij werden niet gespaard als zij in de ogen van de Duitsers te veel op de hand waren van de Russen. Een escalatie van geweld volgde, die wekenlang voortduurde en grote schade aanrichtte. Ook vielen er vele slachtoffers, waaronder ook kinderen uit Amsterdam die daar juist waren om de oorlog te kunnen overleven.
Moed, kracht en menselijkheid
We lezen over de angst voor bommen. De angst om ontdekt te worden. Maar vooral ook over de moed en dapperheid van de inwoners. Hoe zij elkaar hielpen. Stamppot met Kogels is een verhaal om in één ruk uit te lezen. Door de achtergrondinformatie en foto’s van Texel, komt het verhaal nog meer binnen.
En de Texelaars…? Die zaten klem tussen strijdende partijen. Hun dorpen en boerderijen werden beschoten en in brand gestoken. Burgers die ervan werden verdacht de Georgiërs te helpen, werden door de Duitsers zonder pardon geëxecuteerd.
Joyce Pool
Joyce Pool heeft een bijzonder en krachtig boek geschreven over deze periode uit de Texelse geschiedenis. Net zoals de hoofdpersoon ook zo bijzonder en krachtig overkomt. Het maakt je wel heel moedeloos om te weten dat er nu, bijna 80 jaar later, nog steeds zoveel oorlogsgeweld is in de wereld. Waar ook zoveel jonge kinderen slachtoffer van worden. Een last die zij hun hele leven moeten meedragen, net zoals de hoofdpersoon Hans dat heeft gedaan.
Stamppot met Kogels – een aanrader
De treffende titel van Stamppot met Kogels zegt alles over de moeilijke jaren die de hoofdpersoon en vele andere kinderen hebben doorgemaakt in de oorlog. Zij hebben honger geleden en grote angsten uitgestaan. Confronterend en ook heel leerzaam om hierover te lezen.
Dit boek is dus zeker een aanrader, geschikt voor kinderen vanaf 10 jaar. Voor iedereen die van oorlogsdramatiek houdt in boeken. Een verhaal over moed, strijd, angst en wraak. Over het grote belang van vrede en ergens het beste van maken, ondanks een moeilijke situatie.
Meer weten over auteur Joyce Pool? Bekijk haar website voor een overzicht van haar vele boeken en bundels!
Specificaties Stamppot met Kogels
Auteur: Joyce Pool | Omslag en vormgeving: Marc Suvaal | Uitgeverij Lemniscaat | 9789047714156 | januari 2022 | 144 pagina’s | Meer informatie vraag je bij de lokale boekhandel, of vind je hier
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
