Wanneer bloemen verwelken, een prachtige YA roman van Levenga
Wanneer bloemen verwelken is een YA roman over de Dood… Ik weet zeker dat iedereen die deze eerste regel van mijn recensie leest meteen “aan” staat. Puur het woord ‘dood’ doet iets (veel) met mensen. Wat is jouw eerste emotie als je dit woord leest? Veel mensen zullen meteen verdriet voelen, angst waarschijnlijk ook en het zal misschien zelf afschrikken. Want je hebt niet altijd zin in dit onderwerp met de daarbij horende emoties. Dat ik de Dood met hoofdletter type is geen schrijffout. Levenga weet op prachtige wijze dit onderwerp in een YA roman te gieten waarbij de Dood een gezicht krijgt. Beter gezegd een grijs pak… Dit boek is de verrassing voor mij nu al van 2024. En ik kan alvast verklappen dat ik het niet droog heb gehouden.
Waar gaat Wanneer bloemen verwelken over?
De Dood is een gewone man. Onzichtbaar voor iedereen, behalve voor Day. Wanneer haar beste vriendin overlijdt en ze de Dood niet kan tegenhouden, voelt ze zich helemaal alleen. Tot ze Alex leert kennen, die overleden mensen kan zien. Hoewel ze vrienden met hem wil worden, is ze ook bang dat ze opnieuw iemand kwijt zal raken. Want de Dood volgt Day overal, zelfs als ze het leven probeert te omarmen. Een emotioneel verhaal over vriendschap, verlies en vertrouwen. Voor young adults die hun eigen weg bepalen.
Bepaal je eigen weg
Waar moet ik beginnen.. Ik ben zo onder de indruk van Wanneer bloemen verwelken. Het heeft me voornamelijk verrast. Na de synopsis te hebben gelezen dacht ik dat het meer een bovennatuurlijke en spannende YA zou zijn. Dat is het deels ook maar het is zoveel meer. Voornamelijk is het een roman, want we lezen mee met Day, een jonge meid die op Sint-Rafael woont. Een plek waarbij kwetsbare jongeren samen moeten zien te leven met hun begeleiding. Elke jongere heeft zo zijn of haar eigen verhaal. Nergens worden echt stempels benoemd door Levenga wat ik heel mooi vind. Want er zijn veel jongeren die “anders” zijn maar niet per se in een hokje van een stempel passen.
Zo heb je een meid met een gebrek aan haar korte termijn geheugen, meerdere jongeren met (lichte) leerbeperkingen, een lichamelijke handicap, vitiligo, stotteren, depressie, moeilijke thuissituatie, niet spreken… de achtergronden zijn divers maar allen hebben overeenkomstig dat ze samen komen op Sint-Rafael en dat ze kwetsbaar zijn. Allemaal hebben ze ervaringen in buitengesloten worden, onbegrip vanuit thuis en omgeving, pesterijen en buiten de samenleving vallen. De neurodivergente karakters zijn een mooi onderdeel uit dit verhaal.
Maar tegelijk vinden ze ook een thuis bij elkaar en kiezen ze hun eigen weg. Een weg waarin je echt niet altijd de juiste keuzes maakt. Een wandeltocht waarbij je mensen afstoot, ruw wegduwt zelfs en ze daarbij pijn doet. Maar waar je na keihard struikelen soms tot een besef kan komen dat die uitgereikte hand best aangenomen kan worden. Deze processen weet Levenga prachtig in Wanneer bloemen verwelken tot een verhaal te laten versmelten.
Auteur Meke Levenga
Over auteur van Wanneer bloemen verwelken, Meke Levenga, lees ik vanaf haar website dat ze niet per se van jongs af aan de ambitie tot schrijven had. Een vriendin inspireerde haar tot schrijven en zo ontstond een eerste verhaal Room 301, over haar klas. Via klasgenoten rolde Levenga door naar het platform Wattpad. Daar vergaarde ze wat lezers en maakte er vrienden waarvan ze er met één samen schrijft en die ook de cover en banners heeft gemaakt van Levenga haar debuut: Identiteit.
Gedurende vijf jaar schreef Levenga vaak, uploadde het op Wattpad, maar het was nooit echt serieus. Pas toen ze in 2017 de Sweek prijs won voor het beste Nederlandse verhaal wist ze het zeker dat ze schrijfster wilde worden. Ondertussen is ze bezig met het afronden van haar studie Arts, Culture and Media. En is ze van plan om een masters erachteraan te doen, die haar tot redacteur zal opleiden. Dit zodat ze (beginnende) schrijvers kan helpen met hun schrijfcarriere.
Naast schrijven heeft ze ook nog andere hobby’s. Ze speel nu al ruim 16 jaar piano, zingt regelmatig en ze heeft in een koor gezeten. Er is ook nog tijd voor tekenen en het verslinden van verhalen gaat ook gewoon door. Maar Levenga haar grootste passie is schrijven. In Wanneer bloemen verwelken komen ook de elementen van piano, zingen, samen muziek maken, kunst, cultuur en tekenen aan bod.
Authentiek tot bloei komen
Alles klopt voor mij aan Wanneer bloemen verwelken. De titel, het verhaal, de karakters, de thema’s en de diepere laagjes. Ik ben echt onder de indruk van Levenga haar schrijfwijze. Dit is een prachtige mix van filosofisch maar wel toegankelijk. Het is melodieus en volwassen, maar bevat tevens ook de frisheid van een kinderlijke blik. Beiden geven een ander perspectief die Levenga in hun volle kracht weet in te zetten. Ze jongleert verder met diverse thema’s maar doet dit met zo’n beheersing dat die ballen nergens vallen. In een perfecte natuurlijke roulatie komen ze allemaal aan bod en werken samen om een prachtige show neer te zetten.
De details van de titel en het hoofdkarakter, Daisy, worden prachtig ingezet in het verhaal. Ze verwelkt soms als een bloem, maar er is ook ruimte voor het zaaien en opbloeien. Rouw komt in alle diversiteit aan bod. Het verdriet, de angst, de eenzaamheid, de woede, ontkenning, wat als, opgeven en weer opstaan. De weg die je kan kiezen om het alleen te doen, maar ook de weg van het delen en samen oppakken is aanwezig. Elke zijde weet Levenga te belichten. In het diepste donker toont ze een keerzijde waarbij het donker vormt tot een schaduw omdat er altijd wel een lichtpuntje ergens is.
De gelaagdheid van de kunst, cultuur en muziek vind ik prachtig in Wanneer bloemen verwelken. Day praat niet, maar als ze piano gaat spelen spreken de noten voor haar. Levenga heeft dit zo krachtig en beelden geschreven, ik zat direct in het muziekstuk en hoorde Day haar verhaal zonder dat ze woorden gebruikt.
“Ik weet hoe makkelijk de geest kan afdwalen naar de duistere hoekjes van je gedachten. Hoe hij je meesleurt naar een plek waar daglicht nooit zal komen. Hoe een simpele gedachte als een zaadje is dat je plant en voedt met gedrag.”
Blz 180
Connectie
Er is veel plek voor de kwetsbare jongeren op een manier die zowel realistisch als respectvol is. Ik gun al die jongeren een plek als Sint-Rafael. Wat overigens valt en staat door de inwoners en begeleiders. Ik ken die plekken ook en heb zowel fijne gezien, als waar ik net zoals niet bewoner Alex me thuis voelde. Als plekken die draaide op de “ergste” bewoner en waar de begeleiding meer af- dan aanwezig was.
Karakters hebben allemaal hun verhaal en plek in Wanneer bloemen verwelken. De een meer dan de ander, allen van invloed op elkaar. Prachtig hoe die connectie in beeld is gebracht. Want bij je eigen weg kiezen schop je altijd wel een steentje of takje van je pad die voor iemand anders zijn, haar of hen voeten terecht kan komen.
Voor welke leeftijd is Wanneer bloemen verwelken?
Wanneer bloemen verwelken is een YA en hoofdkarakter Daisy is geloof ik 16/17 jaar. De mensen om haar heen zijn van gelijke leeftijd. Al wonen er ook jongere kinderen in Sint-Rafael waar ze mee omgaat. Dan is er nog ruimte voor de volwassen begeleiders, docenten, ouders en andere volwassenen. Er komt geen geweld in voor en er is plek voor liefde. Jeetje en wat een liefde. Weer krijg ik een brok in mijn keel en voel ik kippenvel op mijn lichaam als ik denk aan het verhaal van Day en Alex. Maar ook het verhaal met Lindsay en Azra is prachtig. Liefde in vriendschap en relatie is subliem authentiek en puur verwoord.
Uiteraard is een hoofdthema dood en rouw. Het verliezen van dierbaren. En dan is er nog het bovennatuurlijke randje. Want de Dood is een persoon die Daisy ziet. Omdat Levenga voor mij een nieuwe auteur is was voor mij niet direct duidelijk wat de grens is van haar bovennatuurlijke saus. Is het verbeelding? Filosofisch? Is het gewoon zo? Ook had ik een vraagteken over de hoeveelheid situaties waarbij de Dood bij Day in haar leven kwam. Op alles heb ik een antwoord gekregen! En geen enkel moment heb ik remmingen ervaren door mijn vragen. (Ik ben nog wel nieuwsgierig naar het verhaal van de Dood en zijn broer)
Mysterieus, tijdloos en fluid
Levenga speelt geweldig met haar titels in het boek. Dit zorgt voor een spannende en mysterieuze ondertoon. Ik twijfelde over onder- of boventoon. Maar het verhaal is hetgeen wat me meevoert en waardoor ik me graag laat meevoeren, dat is de boventoon. De mysterieuze titels vormen een ondertoon, we tellen af naar iets, maar wat blijft lang onduidelijk.
Ik sluit het boek af met een brok in mijn keel en natte wangen. Lang geleden dat ik zo gehuild heb bij een verhaal. Maar dat zie ik zeker niet als iets negatiefs. De boeken die me zo weten te raken koester ik en dat is ook wat ik met Wanneer bloemen verwelken zal doen. Dit is een boek om te koesteren, om te voelen, en elke keer zal je een nieuw laagje ontdekken. Ook omdat je zelf als lezer elke keer anders in het leven staat. En dit verhaal is zo grandioos goed geschreven, het is zowel tijdloos als fluid. Het vorm zich mee met de lezers. Ik kijk uit naar meer van Levenga!
Wanneer bloemen verwelken is een verhaal over dood, rouw en afscheid. Het maakt de dood, en alle aspecten hiervan, bespreekbaar. Maar het is ook een verhaal over liefde en vriendschap. Over vallen en opstaan. Of vallen en blijven liggen. Over familie vanaf geboorte, of familie door keuze. Maar boven alles gaat het over je eigen weg kiezen op het pad des levens.
“Ze ligt doodstil op de grond. Ze trilt, of ik tril… Ik weet het niet, maar een van ons trilt. Misschien trillen we allebei wel.”
Blz 9
Boekentips passend bij Wanneer bloemen verwelken
Een boeiend onderdeel van Wanneer bloemen verwelken is dat de Dood een soort van grijpbaar iets wordt. Ik vind dit zelf altijd erg boeiend omdat dit een bitterzoet karakter is. Iedereen heeft meteen een bepaalde mening, gevoel en sterke emotie bij de dood. Ik denk dat verhalen die dit gegeven gebruiken en er een karakter van maken een situatie scheppen waarin naast die eerste heftige emoties ook ruimte is voor andere. Het is een bodem voor een heel scala aan emoties en brainfood. Maar ook (zwarte) humor past hier zeker bij. Ik sluit mijn boekentips hier op aan en spring door naar andere waar ik mee associeer.
Boekentips
- Messenger of Fear* boekenserie van Michael Grant. Dit vind ik grandioze boeken waarbij het hoofdthema wel echt horror is. De boodschapper van de dood legt een keuze op aan degene die dit verdienen. Een keuze van leven en dood. Twee boeken en nog twee kleinere novelles als e-book bevat deze serie
- De angstaanjager* is de Nederlandse vertaling van bovenstaande boek
- Dead Like Me* is een tv-serie waarin de 18-jarige George te maken krijgt met Reapers en hun beroep. Ik vond dit echt een heerlijke serie wat naast spannend vooral ook humoristisch is. Helaas werd de zwarte humor niet door veel kijkers begrepen en gewaardeerd. Door mij wel :). De tv-serie kent 2 seizoenen en een paar jaar later een film. Die laatste is minder leuk, een bitterzoet afscheid.
- Zeis is een spannende dystopischeYA boekenserie met een grote rol voor Zeisen die onze wereldquotum gezond moeten houden
- Bestemming onbekend is een jeugdboek voor een wat jonger publiek, maar dit boek is ook zo fijngevoelig en mooi. Dit heeft mij ook weten te raken in de puurheid van de karakters. De connectie is kwetsbare jongeren, het leven, fijngevoelig en puur
- Wees Lucie: deze novelle is een prachtige pure recht-in-je-ziel novelle van de Nederlandse Astrid Boonstoppel. Het is voor YA vanaf ongeveer 16 jaar tot ouder. De band tussen een moeder en dochter, het leven en ziekte zijn thema’s die in dit verhaal spelen
- Debuut Indentiteit* van Meke Levenga stond dus al op mijn wensenlijstje! Wederom is hier een bijzondere rol weggelegd voor de dood. Deze staat nu met stip op 1 in mijn wensenlijstje
- Heftige maatschappelijke thema’s, opgroeien: Girl in Pieces – een aangrijpend verhaal over trauma’s en zelfbeschadiging
Specificaties Wanneer bloemen verwelken
Auteur: Meke Levenga | Uitgever: Clavis | November 2023 | 392 pagina’s | 9789044852417 | Meer informatie bij je lokale boekhandel of klik hier voor Bol
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
