Wel alle Griffels en Penselen! Een blog met uitleg hierover
‘Wel alle Griffels en Penselen, komt die Kinderboekenweek er nu alweer aan? Dat jaar is snel gegaan!’ Tijdens het verdiepen in het thema van dit jaar ‘En Toen?‘ zat ik me af te vragen hoe dat nou precies zat met de meest bekende kinderboekenprijzen van Nederland. En dus ben ik me erin gaan verdiepen. Aangezien ik de beroerdste niet ben, deel ik mijn bevindingen graag met jullie.
Welkom in het Woud van Griffels en Penselen
Dus hebben we Griffels en Penselen in wel alle soorten en maten. Dan ook nog vlaggen en wimpels. Soms in een verschillend edelmetaal, altijd een andere leeftijdsgroep. Ik heb ook iets gehoord over Zoenen. Voor Pubers. Welja. Nou, als je het niet meer snapt… Dat snap ik.
De Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek, oftewel het CPNB, bekroont ieder jaar diverse boeken met Griffels en Penselen. Die prijzen zijn geen populariteitsprijzen. Dus niet ‘welk boek heeft het beste verkocht?’, maar wel ‘welk boek is het beste in deze categorie?’. Daar moet je aan denken. Deze prijzen in het leven geroepen om kinderen meer te laten lezen. Tegelijkertijd steekt het CPNB schrijvers ook een financieel hart onder de riem. Er is namelijk ook een geldprijs aan verbonden.
Griffels in leeftijdscategorieën
Het krijtje waarmee je schrijft op een leitje. Dat is een Griffel. En ook een boekenprijs. Griffels worden toegekend aan kinderboeken in de leeftijdscategorieën voor kinderen tot 6 jaar. Een tweede categorie voor de leeftijdsgroep vanaf 6 jaar volgt dat op. Vervolgens is er de categorie vanaf 9 tot 12 jaar oud. De laatste leeftijdscategorie is van 12 tot 15 jaar.
Er wordt niet meer Gezoend
Eerder heette de categorie 12 tot 15 jaar de Zoen. Na jaren van onzekerheid is in 2019 de Zoen verdwenen en de categorie 12 tot 15 jaar bij de Griffels gezet. Ik stel mij voor dat dit vermoedelijk is gebeurd na ettelijke dichtgeslagen deuren, eindeloze uitroepen van ‘Boeiuh!’, huilbuien en natuurlijk rollende ogen. Zoals je bij een prijs in de leeftijdscategorie voor pubers mag verwachten. Denk ik. Wel heel Coronaproof natuurlijk, zo’n Griffel.
Ook zijn er Griffels in de categorieën voor poëzie en informatieve boeken. Dat wist ik ook niet, tot mijn schande. Uiteraard is er een jury met deskundigen. Niet te verwarren met de kinderjury.
Gouden of zilveren Griffels (en Penselen)
Voor een Gouden Griffel komt uitsluitend in aanmerking een door een Nederlandse of Vlaamse uitgeverij in de Nederlandse taal uitgegeven kinderboek van een binnen het Nederlands grensgebied wonende auteur.
– CPNB.nl
Duidelijk. Je kunt als Roald Dahl op je kop gaan staan. De GVR komt alleen in aanmerking voor een Zilveren Griffel. Voor Astrid Lindgren met Ronja de Roversdochter geldt hetzelfde verhaal. Gelukkig zijn Ronja en de GVR ook bekroond met een Zilveren Griffel. Ook gelukkig dat ze in het Verenigd Koninkrijk en Zweden ook prijzen voor kinderliteratuur toekennen. Roald en Astrid zijn daar dan ook uitgebreid gelauwerd. Per jaar wordt er één Gouden Griffel uitgereikt en twee Zilveren Griffels per (leeftijds)categorie.
Niet alleen Griffels, ook Penselen
Nu we de Griffels duidelijk hebben, gaan we door naar de Penselen. De illustratoren hebben ook hun eigen prijs, met een daaraan verbonden geldbedrag. Hierbij ook weer een Gouden of Zilveren variant. Waarbij er per jaar één gouden is en twee Zilveren penselen per categorie worden uitgereikt. Ook volgens dezelfde criteria als bij de Griffels. Tot zover is het duidelijk. Het verschil is dat er geen duidelijke leeftijdscategorieën zijn. Logisch, bij Griffels let je op leesniveau en onderwerp. Bij Penselen, illustraties is dat onderscheid meer diffuus, kan ik mij voorstellen. En dus zijn er geen leeftijdscategorieën bij penselen, wel wordt er onderscheid gemaakt tussen vier categorieën: het beste prentenboek, het beste kinderboek, het beste jeugdboek en het beste informatieve boek.
Geen Griffels en Penselen, wel eervolle vermeldingen
De shortlist van de Nederlandse kinderjury staat kan het predikaat Vlag en Wimpel krijgen. Deze boeken zijn sowieso geslaagd zou je kunnen zeggen. Ook hierbij worden de leeftijdscategorieën van de Griffels aangehouden. Het is de Griffeljury is die de lijst maakt, dus dat verklaart de categorieën.
Kinderboekenweek 2020 En Toen?
Van woensdag 30 oktober tot zondag 11 oktober vindt de KinderBoekenWeek plaats. Je ziet dan alle boeken die zijn bekroond met de Griffels en Penselen. En als je een kinderboek koopt, krijg je het Kinderboekenweekgeschenk cadeau. Dit jaar is het geschreven door Arend van Dam. Dat sluit mooi aan bij het thema is dit jaar ‘En toen?’, waarin geschiedenis centraal staat. Naar aanleiding van dat thema heeft het CPNB enkele boeken als kerntitel genoemd. Ik ben heel benieuwd hoe op scholen daarmee om wordt gegaan, maar zoals we gewend zijn zijn er door het hele land feestelijke activiteiten die met het thema te maken hebben.
Ook als StoerLeesVoer besteden wij uitgebreid aandacht aan de Kinderboekenweek en zie je welke boeken bekroond zijn met de Griffels en Penselen. Voor snelle updates kun je kijken op de Social Media kanalen die StoerLeesVoer gebruikt. Op Facebook, Pinterest en Instagram kun je in één blik zien welke #bekroondeboeken er dit jaar zijn.
Winnaars op StoerLeesVoer
Onderstaande recensies zijn die van enkele winnaars op StoerLeesVoer
- Stop! Monsters!
- De vuurzeevlieg
- Cicade
- Ik wou dat ik een vogel was
- Zwerverling
- Mijn wonderlijke oom
- De reis van Syntax Bosselman
- Het lammetje dat een varken is
- De wereld van Escher
Ken je de Booker Prize ook al en wie deze gewonnen heeft? En wel een gehoord van de Kinderjury?
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur basisschool boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful moord mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
- Kinderboekenweek 2021 worden wat je wil, een overzicht - 13/09/2021
- Het Mirakel, een roman over oerkracht - 31/08/2021
- Nachtmissies, een boek voor de schoolbibliotheek - 10/08/2021